Түркі дәуірі ойшылдарының нақыл сөздері

Түркі дәуірі ойшылдарының нақыл сөздері

• Адамды білім сақтайды.
• Көңіл - терең теңіз, білім - тереңінде жатқан інжу-маржан.
• Әділдік әкімдіктен күшті.

Жүсіп Баласағұн

Әбу наср әл-фарабидің өмірдің мәні туралы нақыл сөздері

• Ар-ождан алдындағы адалдық өз қадір-қасиетіңе, ізгі іс-әрекетіңе байланысты. Шыншылдық адалдықпен ағалас.
• Өрге жүзген өнегелі ісімен, таңда адал дос өз теңіңнің ішінен.
• Адам мақсатына өзін-өзі жетілдіру арқылы жетеді.
• Мінез-құлық міні – рухани кеселге жатады.
• Өзгенің пікірін иемденіп кету – надандық һәм ниеті қара адамға лайық іс.
• Бейқамдық сәтсіздікке бастайды.
• Жүргендер көп достық атын малданып, қалмағайсың сен де бірде алданып.
• Өз бойында жоқ қасиеттерге құмар кісі көлгір келеді.
• Білімді болу деген – жаңалық ашуға қабілетті болу.
• Білім қуған жанның ойы күнделікті күйбеңнен көп алыста жатады.
• Шын білім – ақиқат, анық білім.

Хикмет сөз, яғни даналық айту дәстүрі абай құнанбаев заманына дейін үзілмеген. Абай адам болмысын тануда тың дүниетанымдық ойлар айтты. Адамзатты алла махаббатпен жаратқан, демек, махаббат адамға дейін болған, алланың тек өзіне ғана тән құдіреті деп білген абай адам мен алланың арасындағы қатынасты сүю деп атайды. Өзін махаббатпен жаратқан алласын адамның сүюі парыз. Абай сүюдің үш түрін айтады, олар: алланы сүю, оның жаратқан кереметі – адамды сүю және хақ жолы деп әділеттілікті сүю. Осы үш сүюді абай имани гүл дейді. Хакім абай «толық адам» немесе кәмелетті адам тұжырымдамасын жасады. Олар: нұрлы ақыл, жылы жүрек, ыстық қайрат. Адамды толық ететін – ақыл, жүрек, қайрат.

• Хикмет сөз, яғни даналық айту дәстүрі абай құнанбаев заманына дейін үзілмеген. Абай адам болмысын тануда тың дүниетанымдық ойлар айтты. Адамзатты алла махаббатпен жаратқан, демек, махаббат адамға дейін болған, алланың тек өзіне ғана тән құдіреті деп білген абай адам мен алланың арасындағы қатынасты сүю деп атайды. Өзін махаббатпен жаратқан алласын адамның сүюі парыз. Абай сүюдің үш түрін айтады, олар: алланы сүю, оның жаратқан кереметі – адамды сүю және хақ жолы деп әділеттілікті сүю. Осы үш сүюді абай имани гүл дейді. Хакім абай «толық адам» немесе кәмелетті адам тұжырымдамасын жасады. Олар: нұрлы ақыл, жылы жүрек, ыстық қайрат. Адамды толық ететін – ақыл, жүрек, қайрат.