Баланың психикалық дамуы оның жеке басының тұтас өзгерісінің , яғни жеке адамның жалпы қасиеттерінің дамуын да қамтиды. Дамутдаму процесінде балалардың психикалық іс- әрекетінің түрлі қыры өзгереді, сан алуан әрікеттерді барған сайын көбірек орындауы, тәсілдері жинақталып, өзгеру болып өтеді, білімі мен ұғымы өзгереді, жаңа қалыптасады мотивтері мен мен қызығулары . Жасы өскен сайын адамның өз іс әрекетін жоспарлауы мен оны жүзеге асыра білуі дамиды. Бұл ерекшеліктердің бәрі оқу тапсырмаларын орындауға, оқу ісі көрініп жатады.Сонымен, іс-әрекеттің психологиялық құрылымының даму процесінде балалардың жалпы мінез құлқынығ құрылысы да өзгеріске түседі. Бала дамуының тұтас процесінің үш негізгі жағын бөлуге болады. - Баланың психикалық дамуы оның жеке басының тұтас өзгерісінің , яғни жеке адамның жалпы қасиеттерінің дамуын да қамтиды. Дамутдаму процесінде балалардың психикалық іс- әрекетінің түрлі қыры өзгереді, сан алуан әрікеттерді барған сайын көбірек орындауы, тәсілдері жинақталып, өзгеру болып өтеді, білімі мен ұғымы өзгереді, жаңа қалыптасады мотивтері мен мен қызығулары . Жасы өскен сайын адамның өз іс әрекетін жоспарлауы мен оны жүзеге асыра білуі дамиды. Бұл ерекшеліктердің бәрі оқу тапсырмаларын орындауға, оқу ісі көрініп жатады.Сонымен, іс-әрекеттің психологиялық құрылымының даму процесінде балалардың жалпы мінез құлқынығ құрылысы да өзгеріске түседі. Бала дамуының тұтас процесінің үш негізгі жағын бөлуге болады.
- 1.Оқыту процесінде білім меніс- әрекет тәсілдерінің дамуы ;2.Игерілген тәсілдерді қолданудың психологиялық механизмдерінің дамуы; 3. Жеке адамның жалпы қасиеттерінің(бағыттылығы, іс-әрекет, сана және ойлаудың психологиялық құрылымы) дамуы.
1746 - 1824 ж Генрих Пестолоций баланы үлкендердің жүйелі түрде үйретіп отыруына үлкен мән беру маңызды мәселе деп қарастырды. Ол кісі баланың жеке басын қалыптастыруда отбасының,әсіресе анасының рөлі ерекше деп бағалаған. Онда табиғи дарындылық принциптерін басшылыққа ала отырып, баланың жас ерекшелігін ескеруді талапетті.
Жеке адамды қалыптастырудағы тәрбие рөлінің құдіреті туралы көзқарасты XVIII ғасырдағы Ресейдегі алдыңғы қатарлы ағартушылар да жүйелі түрде қолдады. Мысалы, В.И.Татишев өзіндік ақылдың даму көзі жас адамға өзгенің іс-тәжірбиесін меңгеру болып табылады деп атап көрсетті. Бұл тәжірбие тіл арқылы немесе жазбаша түрде беріледі. Сондықтан адам екінші бір адамның еңбегінің көмегінің жемісі болып есептеледі. Ең алғаш балалық шақтың психикалық дамуының жас кезеңдерінің түп нұсқасын салған осы В.И.Татищев болды.
Достарыңызбен бөлісу: |