Өсімдік шаруашылығындағы инновациялық технологиялар
жүктеу/скачать 42,96 Kb.
|
Инновациялық технологиялар
|
Өсімдік шаруашылығындағы инновациялық технологиялар Алпысбаева Г.Қ Агр-301 тобының студенті Ғылыми жетекшісі :Аға оқытушы Какежанова З.Е Торайғыров Университеті Аннотация: Бұл баяндамада ауыл шаруашылығында қолданылатын заманауи инновациялық технологиялар сипатталған, сонымен қатар әлемдегі озық технологиялар негізінде мол өнім алу жағдайы қарастырылған. Негізгі сөздер: инновациялық технологиялар, агросектор, ауыл шаруашылығы, өндіріс. Бүгінгі таңда ауыл шаруашылығы Қазақстан экономикасында үлкен маңызға ие. Озық технологиялық әдістерді қолдану ауыл шаруашылығының қарқынды дамуын арттыруға ықпал етеді. Агросекторға арналған жаңа технологиялар агрономдардың жұмысын жеңілдетуге және оның тиімділігін арттыруға арналған.Ауыл шаруашылығындағы жаңа технологиялардың арқасында агрономдар белгілі бір учаскеде қажет нәрсені ғана қолдана алады, сонымен қатар әр дақыл үшін дұрыс өңдеуді мұқият таңдай алады. Дақылдардың жалпы өнімділігін бағалау ауыл шаруашылығы өндірушілеріне дақылдарды өсірудің жаңа маусымына дәлірек бюджет құруға және күтпеген жағдайларға жақсы дайындалуға көмектеседі. Ауыл шаруашылығындағы инновациялық технологиялар келесі сауалдарға нақты жауап алуға көмектеседі: -дақылдардың қандай түрлерін өсіру керек; -ауыспалы егісте дақылдарды оңтайлы түрде қалай ауыстыруға болады; -дәл суару үшін суды қаншалықты жиі және қандай көлемде пайдалану керек; -тыңайтқыштар мен өсімдіктерді қорғау құралдарын қашан, нені және қанша қолдану керек; Ауыл шаруашылығындағы ГАЖ технологиялары Географиялық ақпараттық жүйелер (ГАЖ) ауыл шаруашылығының нақты қажеттіліктері үшін кеңістіктік деректерді сақтау, талдау және визуализациялау үшін жаңадан пайда болған және маңызды құрал болып табылады. Ауыл шаруашылығында ГАЖ технологиясын қолданудың маңызды аспектілерінің бірі жерсеріктерді және дрондарды пайдалана отырып, ауылшаруашылық дақылдары, топырақ, климат және аймақтың жер бедері туралы ақпаратты жинау болып табылады. Сонымен қатар, ауыл шаруашылығында қолданылатын жаңа ГАЖ технологияларының арқасында тыңайтқыштар мен пестицидтерді оңтайлы тарату үшін GPS қосымшалары мен смарт ауылшаруашылық құралдарын біріктіріп пайдалану мүмкін болады. Бұл жаңа технология ауылшаруашылық секторында әртүрлі қолданбаларға ие: -дала жұмыстарын бақылау және басқару; -топырақ талдауы үшін сынамаларды дәл алу; -дақылдарды картаға түсіру; -навигация және жаңа ауыл шаруашылығы техникасын басқару; -нашар көрінетін жағдайларда жұмыс істеу, мысалы, қатты жаңбыр немесе тұман кезінде. Ауыл шаруашылығындағы роботтық технологиялар Роботтандырылған ауылшаруашылық еңбек технологиясы - дәл ауыл шаруашылығы үшін жұмыс күшінің перспективалы жаңа нұсқасы. Робототехниканың автономды жұмысы егіс алқабын үздіксіз басқаруға, сонымен қатар ауыл шаруашылығының өнімділігі мен тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді, өйткені роботтар өз сайтында қоршаған орта туралы ақпаратты жинай алады. Бүгінгі таңда телеметрия көмегімен қашықтан басқарылатын автономды роботтар ең танымал және сәтті қолданылатын жаңа ауыл шаруашылығы техникасы болып табылады.Роботтар өз операцияларында дәлдікті жоғалтпай қайталанатын тапсырмаларды орындай алады.
Ауыл шаруашылығында дрондарды пайдалану Дрондар немесе ұшқышсыз ұшатын аппараттар ауылшаруашылық саласында көбірек қолданылады. Дрондар егіс алқабын жоғарыдан сканерлей алады және зиянкестер, өсімдіктер аурулары және маңызды қоректік заттардың жетіспеушілігі туралы хабарлай алады. Осы мәліметтерді пайдалана отырып, фермерлер егістіктерінің жағдайын бақылай алады.
Ауыл шаруашылығындағы жаңа мобильді байланыс технологиялары Ауыл шаруашылығына арналған мобильді қосымшалар қазіргі уақытта нарықтағы қатысуын және мүмкіндіктерін кеңейтуде. EOSDA Crop Monitoring қолданбасының мобильді нұсқасында сіз картада өрісті белгілеп, қай жерде болсаңыз да, маусым бойы NDVI индексінің мәндерінің өзгеруіне негізделген дақылдардың күйін бақылай аласыз.Ауыл шаруашылығындағы жаңа мобильді технологиялардың маңызды артықшылығы - EOSDA Crop Monitoring қосымшасын тіпті интернетке қосылмай-ақ пайдалану мүмкіндігі. Гендік инженерия ауыл шаруашылығындағы тағы бір жаңа технология болып табылады, оның көмегімен бүкіл әлем бойынша өсімдік селекционерлері жергілікті климат пен топырақтың нақты жағдайларына жақсырақ сәйкес келетін тұқымдарды жасап жатыр. Алынған дақылдардың өнімділігін тыңайтқыштарды дәл енгізу арқылы одан әрі арттыруға болады. Органикалық өндіріс Экологиялық таза өнімдерге заманауи сұраныс көптеген өндірушілерді химиялық зауыттарда синтезделген пестицидтердің, тыңайтқыштардың немесе өсу стимуляторларының үлесінен бас тартуға немесе айтарлықтай азайтуға мәжбүр етті. Органикалық өсімдік шаруашылығында тек табиғи текті өнімдер қолданылады.Био өсу стимуляторы Агрономиялық ғылымның дамуы дәстүрлі «химиядан» тиімділігі жағынан кем түспейтін табиғи препараттарды табуға мүмкіндік берді. Олар ірі шаруашылықтарда ғана емес, қарапайым жеке учаскелерде де қолдануды тапты. Мысалы, Bon Forte-дан био-өсу стимуляторы. Бұл тиімді және қауіпсіз өсу стимуляторы және өсімдік иммундық жүйесінің белсендірушісі. Оның құрамында тек экологиялық таза компоненттер бар:биожетімді кремний,сібір шыршасының сығындысы. Мұндай органикалық стимуляторлар өсімдіктердің қорғаныш қасиеттерін арттырады, фотосинтезді белсендіреді, макроэлементтердің сіңуін жақсартады, бірақ оларды зиянды заттармен қанықтырмайды. Топырақты биоактиватормен тыңайтқанда тұқымның ерте өнуі және өсімдіктердің қарқынды өсуі байқалады, бұл ауа райының қолайсыз аймақтарында ерекше маңызды. CropX интеллектуалды суару жүйесі - Израильде жасалған инновациялық жүйе. Жүйенің басты ерекшелігі - су мен электр энергиясын үнемдеу. Жүйе барлық жер учаскесінің бастапқыда топырақ түрі, ылғалдылығы және жер бедері сияқты сипаттамалары бойынша жеке суару аймақтарына бөлінгенінен тұрады. Содан кейін таңдалған аймақтардың әрқайсысына сымсыз сенсорлар орнатылады, олар топырақты талдайды және қазіргі уақытта қажетті су мөлшерін есептейді. Осылайша, шаруалар белгілі бір аумаққа қанша су беру керектігі туралы ойланбайды. Бұл бізге жоғары сапалы өнім өсіруге, егін шығынын азайтуға және энергия шығындарын азайтуға мүмкіндік береді. FarmLead – астық дақылдарын онлайн сатуға арналған сауда алаңы. Мұндай платформа жергілікті өндірушілерге жергілікті нарық шеңберінен шығып, әлемдік нарықта жұмыс істеуге мүмкіндік береді. Платформа тәулік бойы жұмыс істейді. Қазіргі уақытта сайт үшін Android және IOS жүйелерінде мобильді қосымша әзірленді. Agrilyst - бұл ферма туралы барлық ақпаратты, соның ішінде өсімдіктер, жануарлар, жер және т.б. жинайтын виртуалды агрономның бір түрі. Сайтта орналасқан арнайы сенсорлар барлық қажетті деректерді жинайды, өңдейді және адам түсінетіндей көрнекі ақпаратқа жинайды.Осылайша, фермер экранда кәсіпорынның өнімділігіне қатысты графиктерді, есептерді және кестелерді көре алады. Планшет немесе смартфон өндіріс процесін қашықтан бақылайды, жұмыс процесін басқарады және талаптар мен ережелердің сақталуын бір жерде бақылайды. Қазіргі уақытта Spensa Technologies жеке компания (Индиана, АҚШ) зиянкестердің автоматтандырылған ұстағыштарын шығарады. Бұл электронды құрылғы егіс алқабындағы зиянкестерді анықтап, оларды анықтап, тұзаққа түсіреді. Мұндай құрылғының көмегімен жиналған ақпарат мобильді құрылғыдағы бағдарламаға тасымалданады. Пайдаланушы электронды тұзақпен ұсталған зиянкестердің саны мен түрлері туралы күнделікті есептерді алады. Қорытындылай келе, инновациялық технологиялар аз уақыт ішінде көп ілгерілегенін айта кеткен жөн. Технологиялар көп жағдайда адам еңбегінің шығындарын азайтуға және энергия тиімділігін арттыруға бағытталған. Адамға белгілі бір процесті бастау үшін «түймені басу» жеткілікті немесе оның егіні туралы барлық қажетті ақпаратты білу үшін смартфон экранына қарау керек.Инновациялық технологиялар қазір өсімдік шаруашылығы сияқты өте консервативті салада белсенді түрде енгізілуде. Соңғы 10-20 жылда жаңа әдістер мен тәсілдер алынатын өнім көлемін ұлғайтып қана қоймай, оның сапасын айтарлықтай жақсартуға мүмкіндік берді. Ал жақында ғылыми фантастика болып көрінген нәрсе бүгінде өсімдік шаруашылығының әртүрлі салаларында қолданылады. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 1.Атақұлов Т.,Ержанова К.М.Мелиоративтік егіншілік ,Алматы.-2012.-99б 2.Кирюшин В.Н.Теория адаптивного-ландшафтного земледелия.-2011.-380с 3.Оспанбаева Ж.,Ержанова К.Инновационные технологии эффективного использования орошаемых земель в южной и юго-восточной зоне Казахстана .Рекомендации,2017.-16с. 4.Классификатор тематических задач оценки природных ресурсов и окружающей среды, решаемых с использованием материалов дистанционного зондирования Земли // Иркутск, 2008. – ООО «Байкальский центр». – 80 с 5.Александрова Е.В. Математическое моделирование как наука. В сборнике: Аграрный сектор экономики России: опыт, проблемы и перспективы развития. Материалы всероссийской (национальной) научной конференции. 2020. С. 367-370. жүктеу/скачать 42,96 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|