Оқу сауаттылығЫ

370 

E)Екінші 

4. Неге хатта Қамаридден моллаға алғыс айтылды? 

A)Себебі хат Қамариден моллаға арналған. 

B)Себебі Қамариден молла хат тасиды. 

C)Себебі Қамариден молладан ат мінеді. 

D)Себебі молла Халиуллаға хат жазуға көмектеседі. 

E)Себебі Халиулла молламен бірге тұрады. 

5. Хаттың 1-бөлімі арқылы жазған адам туралы не айтуға болады? 

A)Талапшыл адам 

B)Бауырмал адам 

C)Танымал адам 

 D)Ардақты адам 

 E)Құрметті адам 

 6. Берілген мәтін қай стильде жазылған? 

 A)Ресми ісқағаз стилі 

B)Көркем әдебиет стилі 

C)Ауызекі сөйлеу стиль 

D)Публицистикалық стиль 

E)Ғылыми стиль 

Әмір Темір тарихтағы жер жүзін бағындырған ең ірі қолбасшылардың бірі. 

1336 ж. Кеш ауылында туылған. Жақсы тәлім алған Әмір Темір 1370 ж. 

Самарқантта таққа отырып Мәуренахрдың билігін қолына алды. Қытаймен Делиге 

дейінгі бүкіл Азияны, Ирак, Сирия және Измирге дейінгі Анадолыны басып алды. 

Қытайға жорыққа бара жатып 1405 ж 20 ақпанда қайтыс болды. Қабірі 

Самарқантта. Өте данышпан және ұлы әмірші болған. Өте көп медресе және 

кітапханалар аштырған. 

Шағатай мемлекетінің құрамындағы Ташкенттің әкімі болған әкесі Тарағай – 

атақты Нақши шейхы Әмір Күлалды құрметпен жақсы көретін. Әмір Күлал Әмір 

Темірге шәкірттерінен Шәмсәддин Күлалды ұстаз қылып тағайындады. 

Самарқанттағы кесенесінде бас жағында ешқашан жанынан ажырамаған ұстазы 

Мир Береке, дәл алдында Әмір Күлалдың баласы Омар жатыр. Әмір Темірдің 

жастық шағында бір қақтығыс кезінде аттан құлап оң аяғы зақымданып, жарамай 

қалады. Оң қолының екі кіші саусағы сынады. Осыған байланысты, әсіресе 

дұшпандары оны Тимур – Ланг (парсыша –Ақсақ Темір) деп атап кетеді. Оның 

үстіне 1941 жылы Кеңес Үкіметі тарапынан қабірі ашылған кезде, 1,70 метр 

бойымен, оң аяғы ақсақ болған денесін көреді. Қабірінің сыртында «Мазарымды 

ашқан адам менен де қорқынышты бір дұшпанға тап болады» деп жазылғаны 

айтылады. Қазба жұмыстарының ертесіне Гитлер Кеңес үкіметіне шабуылдайды. 

Әмір Темір 34 жасында Белх билеушісі болды. Шыңғыс ханның ұрпағынан 

болған бір қызға үйленгені үшін Гурган (Күреган – ханның күйеу баласы) 

атағымен танылды. Отбасылық абыройын арттырды. Жұрттың өзін Шыңғыс 

ханның ізбасары деп танығаны үшін, бүкіл Түркістанға (Орта Азияға) билеуші 

болып Ұлы Түрік хандығының тағына отырды. Сонымен қатар Шыңғыс ханның 

орынсыз жойып талқандаған қалаларын қалпына келтірді. Басында қолдау 

жүктеу/скачать 3,95 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: