Оқулық А. Р. Соловьева, Б. Т. Ибраимова, Ж.Ә. Алина
Өсімдіктер үшін судың маңызы зор!
жүктеу/скачать 4,22 Mb. Pdf көрінісі
|
Биология 7 каз 2017 ОКУЛЫК
- Бұл бет үшін навигация:
- Д. И. Менделеев
| Өсімдіктер үшін судың маңызы зор!
Ғалымдар керілу күшіне байланысты өсімдік құрамындағы судың тамырынан жапырақтарына жоғары көтерілетінін дәлелдеді. Эксперимент жүзінде аналық аузының жіңішке түтігі (өсімдіктегі микроскопиялық тамырларға ұқсас) ішіндегі судың керілу күші 264 барға жететіні дәлелденді. Жер бетінен секвойя (биіктігі – 110–112 м) ұшына дейін су көтерілу үшін бар-жоғы 20 бар күш жеткілікті. Судың қайнау температурасы – 100 0 С. Осындай температура кезінде су буға айналады. Ал судың қату температурасы – 0 0 С. Бұл температу- Д. И. Менделеев 62 рада су мұзға айналады. Сонымен судың (басқа заттар сияқты) үш агрегаттық күйі бар: қатты – мұз, сұйық және газ тәрізді – су буы. Су 0-ден 100 0 С-қа дейінгі тем- пература кезінде сұйық күйінде болады. Судың маңызды сипаттамасының бірі – оның жылусыйымдылығы . Жылу- сыйымдылығының жоғары болуына байланысты су баяу қатады және баяу суиды. Яғни су едәуір тұрақты орта бо- лып, температура ауытқуына «қарсылық танытқандай» болады. Судың тағы да бір маңызды ерекше қасиеті – өзін-өзі тазарту қабілеті. Лай судың бірнеше күннен кейін едәуір мөлдір болып, түбінде шөккен бөлшектерден тұнба түзілгенін көрген шығарсыңдар. Бұл қасиет суқойманың шамалы болса да ластанбауына мүмкіндік береді. Судың келесі бір айрықша қасиеті – заттарды ерітуі. Әрине барлық заттар суда ери бермейді. Мысалы, майлар мен кейбір металдар суда ерімейді. Бірақ суда еритін кейбір заттарды басқа сұйықтықтар еріте алмайды. Сондықтан су әмбебап еріткіш деп аталады. Судың келесі бір маңызды қасиеті – оның +4 0 С температура кезінде ең жүктеу/скачать 4,22 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|