Оқулық Алматы, 012 Əож 330 (075. 8) Кбж
контрциклдік көрсеткіштер
жүктеу/скачать 1,31 Mb. Pdf көрінісі
|
dogalov-makroekonomika
| контрциклдік көрсеткіштер
– бұл циклге қарсы жүріп отыратын, жандану фазаларында қысқаратын жəне құлдырау фа- заларында ұлғаятын экономикалық параметрлер. Оларға жата- тындар: жұмыссыздық деңгейі, банкроттықтар саны, дайын өнім қорларының мөлшері жəне т.б.; 3) ациклдік көрсеткіштер – бұл қарқыны экономикалық циклдің фазаларына байланысты болмайтын экономикалық пара- метрлер. Яғни, ондай параметрге бірқатар елдердің экспорт жəне импорт көлемі, ұлттық қорғаныс пен іргелі зерттеулер жүргізу сияқты мемлекеттік шығындардың бір бөлігі жатады. Алайда, қазіргі орыс экономистері Чепурин мен Киселева- ның пікірінше, экономикалық жағдаяттың осындай параметр- лері нің сəйкестілігі немесе дұрыстылығы бұзылуы мүмкін. Мы- салы, 1973-1975 жылдары болған энергетикалық дағдарысқа байланыс ты АҚШ-та жəне бірқатар еуропалық елдерде рецес- сия кезеңінде бағалар деңгейі төмендемей көтерілген болатын, бірақ біз баға деңгейі параметрінің проциклдік көрсеткішке жататындығын білеміз. Осы аталған экономикалық параметрлер АҚШ-ң экономи- калық зерттеулер Ұлттық бюросының класификациясы бойынша тағы да үш типке бөлінеді: а) озғыш немесе алдыңғы қатарлы параметрлер – бұлар жандану (құлдырау) фазасы орындалғанға дейін өзінің макси- 257 мум (минимум) нүктесіне алдын ала жетіп қоятын параметр- лер. Бұларға мыналар жатады: өнеркəсіптегі жұмыс аптасы- ның ұзақтылығы, үстеме жұмыс сағаттарының орташа саны, қайта құрылатын іскерлік кəсіпорындардың саны, қорлардағы өзгерістер, жаңа құрылыстық келісім-шарттарының саны, қор рыноктарының индекстері, корпорацияның пайдалары, ақша массасының өзгеруі; ə) кешігуші немесе қалып келуші параметрлер – жандану (құлдырау) фазасы орындалғаннан кейін өзінің максимум (мини- мум) нүктесіне келіп жететін параметрлер. Олар: мерзімі 15 ап- тадан асқан жұмыссыздар саны, жаңа кəсіпорындар салуға жəне құрал-жабдықтарға кететін шығындар, жалақыға кететін қомақты шығындар, коммерциялық банктердің пайыз мөлшелемелерінің орташа деңгейі; б) жүктеу/скачать 1,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|