Оқулық Алматы, 012 Əож 330 (075. 8) Кбж



Pdf көрінісі
бет236/325
Дата15.05.2023
өлшемі1,31 Mb.
#176786
түріОқулық
1   ...   232   233   234   235   236   237   238   239   ...   325
Байланысты:
dogalov-makroekonomika

312
13.2-сурет 
13.1-сурет 
өндіріс көлеміне байланысты таза импорт өседі. (Е
3
нүктесі ВР 
қисығынан алыс жатыр).
Ондай жағдайды болдырмас үшін мемлекет экспансиялық 
(ынталанды-ратын) бюджет-салық саясатымен бірге қатаң ақша-
несие саясатын жүргізуі қажет, яғни Ұлттық банк ақша ұсынысын 
қысқартуы тиіс. Бұл LМ қисығын солға-жоғары LМ׳ қисығына 
жылжытады. Осындай бір-біріне қайшы екі əрекетті үйлестіру 
арқылы кейнсшілдердің ойынша, Ү
2
R
2
деңгейінде бір мезгілде 
ішкі жəне сыртқы тепе-теңдікті (Е
2
нүктесінде) орнатуға болады. 


313
Алайда мұндай саясат көп елдерді ұзақ күйзеліске əкелді. Сөйтіп, 
Бреттон-Вуд валюта-қаржы жүйесі «құбылмалы» бағам жүйесіне 
ауыстырылды. Бреттон-Вуд жүйесінің құбылмалы бағамға ауыс-
тырылуы кейнстік үлгіге түзетулер енгізуді талап етті.
Құбылмалы валюта бағамы жағдайындағы ішкі жəне 
сыртқы тепе-теңдік
Енді ВР қисығы құбылмалы болғанда ішкі жəне сыртқы тепе-
теңдік қалай орнайтынына тоқталамыз.
Алғашқыда экономика «ішкі» тепе-теңдік жағдайында бо-
лады (13.3-сурет). Валюта рыногының қисығы (ВР) ішкі тепе-
теңдіктен (Е
1
нүктесінен) жоғары-солға орналасқан.
13.3-сурет
Төлем балансының тапшылығы (валютаның елден таза кетуі) 
ұлттық валютаның девальвациясына əкеледі. Нəтижесінде, ВР 
қисығы оңға-төмен ВР׳ қисығына жылжиды. Бұл төлем балансын 
жақсартады (валюта бағамының төмендеуі тауар экспортын ын-
таландырады, импортты тежейді). Таза экспорттың өсуі жиынтық 
сұраныстың өсуіне əкеледі.
Нəтижесінде тауар нарығының қисығы ІS жоғары-оңға ІS׳ 
қисығына жылжиды. Валюта бағамының өзгерісі ақша нарығы 
өзгерісіне тікелей əсер етпейтіндіктен, LМ қисығы сол күйінде 
сақталады.


314
Ұлттық валюта девальвациясының шамасын дұрыс анықтаған 
жағдайда тепе-теңдіктің үш қисығы бір нүктеде (Е
2
) қиылысады. 
Пайыз мөлшерлемесі мен өнім көлемі өседі (Ү
2

1
, R
2
>R
1

(13.4-сурет).
13.4-сурет 
Екінші жағдайда ішкі тепе-теңдік төлем балансының оң саль-
досына сəйкес келеді. ВР қисығы ішкі тепе-теңдіктен (Е
1
нүктесі-
нен) төмен, оң жағында орналасады (13.5-сурет).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   232   233   234   235   236   237   238   239   ...   325




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет