Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }
Жамбастың ішперде астылық ңабаты
жүктеу/скачать 28,32 Mb. Pdf көрінісі
|
Идрисов Ә.А. КЛИНИКАЛЫҚ АНАТОМИЯ
| 11.6. Жамбастың ішперде астылық ңабаты
Ж амбастың іш перде а ғзал а р ы н ы ң іш пердем ен ж аб ы л м аған бө- ліктері — тікіш ек, ж аты р , қ у ы ң , м ай л ы ү л п а ж ән е көп теген қан- тамырлар, нерв бағандары мен өрім дері. А ғзал ар , ш ел д і м ай , қан- тамыр-нерв ш оғы рлары ф асц иалды ж а п ы р а қ т а р м ен қ о р ш ал ған . Сондықтан, іш пердеасты лы қ ң абатты ң то п о гр аф и ял ы қ ан ато м и я- сын шандыр ж ап ы р ақ тар ы н зерттеуден бастаған ж өн. Жамбас ш анды ры ( fascia p e lv is ) ң ү р са ң іш іл ік ф ас ц и я н ы ң ( fa s cia endoabdominalis) ж ал ғасы . Ол е к і бөліктен түрады : 1) жамбасты ң п ари еталды (қаб ы р ғал ы ң ) ш ан д ы ры ; 2) ж амбасты ң висцералды (ағзал ы қ ) ш ан д ы р ы . Париеталды ш анды р ж ам б асты ң қабы р ғасы н ж ән е түбін ж а б а ды. Ж оғары да —ш е к а р ал ы қ с ы зы қ тан басталады ; төменде — бүл шандыр қасаға сүйектер мен ш онданай сү й ектер д ің төм енгі қ ы р ла- рына ж абы сқан. Ж а п ң ы ш бүлш ы ң еттерін ж аб аты н ш ан д ы р ( fascia obturatoria) деп аталад ы . Қасаға сим физі мен ш он данай к ы л қ а н ы н қо саты н сы зы қ бойын- да париеталды ж а п ы р а қ ң ал ы ң д ап , с ің ір л і доғаны ( arcus ten d in e u s fascia pelvis) ңүрады . С ің ірлі дога ж ү ң а, арасы оң ай а ж ы р аты л а- ды. А ж ы раты лған кезде, ж ам б асты ң іш перде асты н д ағы к ең істігі шонданай — т ік іш ек ш ү ң қ ы р ы н ы ң м ай ы м ен қосы лад ы . Париеталды ф асц и я н ы ң сің ір л і доғасы нан а р тқ ы өтісті көтере- тін (т . levator апі) бүлш ы ң ет басталады (сің ір л і доған ы ң осы бөлі- гін «латералды сің ір л і доға» деп атай ды ). А р тқ ы өтісті көтеретін бүлшықет париеталды ф асц и я ж а п ы р а қ т а р ы м ен үстін ен ж ән е ас тынан ж абы лған. Ж о ғар ғы ж а п ы р а ң — ж ам бас д и аф р агм асы н ы ң үстіндегі ф асция ( fascia d ia p h ra g m a tis p e lvis superior) деп атал ад ы . Төменгі ж ап ы р ақ — ж ам бас д и аф р агм асы н ы ц асты н д ағы ф асц и я (fascia diaphragm atis p elvis inferior) деп атал ад ы . Шат ар ал ы қ ты ц терецдегі көлден ец б ү л ш ы қ еті (т. tra n sverses perinea p ro fu n d u s) — н есеп-ж ы ны с д и аф р агм асы н ы ц ү стіц гі ж ән е астыцғы ш анды рлары м ен ж аб ы л ған (fascia d ia p h ra g m a tic u s uro- genitalis superior et inferior). 674 11 бөлім. Жамбас пен шат аралықтың клиникалық анатомиясы Н есеп-ж ы ны с д и аф р агм асы н ы ң алд ы ң ғы ш етінде е к і ж а п ы р аң қосы лы п , ш ат ар ал ы ң ты ң к өлд ен ең бай л ам ы н (lig. tra n sv e rsu s p e ri nea) ңүрайды . С іңірлі доғаға ви сц ералды ф ас ц и я н ы ң ж а п ы р аң тар ы : — алды н ан — ңуы ң асты без бен қ у ы қ т ы ң ш ан д ы р л ы капсуласы - нан; — арты нан —т ік іш ек к ап су л асы н ан ң осы лады . Осы бөлік сің ір л і доған ы ң м еди алды бөлігі деп есептеледі. В исцералды ф асц и я ж ам бас а ғзал а р ы н а қ а п тү зей д і. В и сц ер ал ды ф асц и я т ік іш ек ж ән е қ у ы ң т ы ц ай н ал асы н д ағы ш ел д і м ай д ы ц ң атаю ы нан пай да болған ж а п ы р а ң . Қ асаға си м ф и зі мен ар тң ы өтіс- ті көтеретін бүлш ы ң ет арасы н д а саги тал д ы б ағы тталған е к і бай- лам бар — lig. p uboprostatica (ерлерде) немесе lig. pubovesicalis (әйел- дерде); арты нда бүл байлам дар тар ал ы п кетеді. Әйелдерде осы саги талд ы б ағы ттағы б айлам дар ң уы ң пен ж а т ы р арасы нда ң у ы ң -ж аты р байлам ы (lig. vesico u terin u m ), ал ж аты р д ан сегізкөзге дейін с егізк ө з-ж аты р б айлам ы (lig. sa cro u terin u m ) деп аталады . Ерлерде осы б айлам дар ң у ы қ-сегізк ө з бай л ам ы (lig. sacrovesi- calis) деп атал ад ы . Осы бай л ам д ар ды ц іш к і ж а ң т ар ы н д а іш перде асты ндағы к е ц іс т ік бар. О ны ц ш е к а р ал а р ы : — алды н ан — қ а са ға сү й ек тер ін іц тар м аң тар ы ; — арты нан — сегізкө з ж ән е қ ү й ы м ш а қ ; —үстінен — іш перде; — асты нан —ж ам бас ң у ы сы н ы ц түбі. К ец істік —ф ронталды б ағы тталған іш п ер д е-ш ат а р а л ы қ ш ан- ды рмен ш ектелген алд ы ц ғы ж ән е ар тң ы бөліктерден түрады . Іш перде-ш ат ар ал ы ң ф асц и я (Д енонвилье-С алищ ев апон евро зы) алғаш ң ы іш перде ң ал д ы ғы (facsia p eritoneoperinialis). Е р л ер д е —т ік іш е к -қ у ы қ ар асы н д ағы перде; әйелдерде — тік іш ек -ң ы н ап арасы ндағы перде. Іш перде-ш ат ар ал ы ң ф асц и я т ік іш е к т іц ви с цералды ш елді м ай ы н несеп-ж ы н ы с а ғзал а р ш елді м ай ы н ан бөліп түрады . Ә йелдерде іш перде-ш ат ар ал ы ң перден іц алд ы н д а — қ у ы ң , несеп ағар ды ц ж ам б астағы бөлігі, ң ы н ап ты ц ү л к ен бөлігі орналас- қан. Ерлерде Д енонвилье-С алищ ев апоневрозы ал д ы н д а — ң уы ң, несеп агарды ц ж ам бас бөлігі, ңуы ң асты безі, үры ң к ө п ір ш ік т е р і ж әне үры ң ш ы ғар у ш ы өзектер д іц к е ц ж е р і (ам п уласы ) о р н ал асң ан . Б ү л ф ронталды перденіц ар ты н д а т ік іш е к ор н ал асқан . — іш перде-ш ат ар ал ы ң ф асц и я , ж о ғар ы д а —т ік іш е к -ж а т ы р (ңуы ң) ой ы ғы ндағы іш пердеден басталады ; — төменде — іш перде-ш ат а р а л ы қ ф асц и я т ік іш ек ң абы рғасы н да аяң тал ад ы ; Клиникалық анатомия 675 — бүйірлерінде бүл ф асц и я -ж ам б асты ң п ар и еталд ы ф асц иясы - на ж алғасады . Ж амбастың ви сц ералды ф асц и я сы к іш і ж ам бас а ғзал а р ы н а фас- циалды ңатпар түзейді. О ларды ң іш ін д егі к л и н и к а л ы ң м а ң ы зд ы с ы : 1) ңуың асты без ңабы (П ирогов-Р етций капсуласы ); 2) тік іш ек ңабы (Амюсс кап су л асы ). Осылай ж амбас ф ас ц и я л а р ы , ж ам бас ди аф р агм асы , п ар и е т а л ды ішперде ж әне қ аб ы р ғал ы ң б ү л ш ы қ еттер қо сы л ы п ж ам бас ағза- ларын бекітетін ң ү р ы лы м ж асай д ы . О ларды ң арасы н д ағы ң уы стар шелді маймен то лты ры лған . жүктеу/скачать 28,32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|