Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }
жүктеу/скачать 28,32 Mb. Pdf көрінісі
|
Идрисов Ә.А. КЛИНИКАЛЫҚ АНАТОМИЯ
| 6.8. Жүрек ңабы
Ж үрек ңабы (p e ric a rd iu m ) — ж ү р е к т і, б астап қы ао р тан ы , өкпе бағаны н, қуы с вен алары мен өкпе в ен ал ар ы н ы ң сағасы н ң орш аған ңап. Ж үрек қабы —ф иброзды п ер и к ард ж ән е сір л і п ер и к ар д тан тү- рады . П ариеталды ж а п ы р а қ — ф иброзды п ер и к ар д ты ң іш к і бетін ж абады , ал ви сц ералды ж а п ы р а қ — ж ү р е к т і ж аб ад ы (эпи кард). Б рахи м орф ты адам дарда ж ү р е к қабы конус тәр ізд і. Д олихом орф ты адам дарда ү зы н ш а конус тәр ізд і болады . Ж ү р ек ңабы созы лм айды . Іш ін е сүйы ң ж и н а л ға н д а ж ү р е к т ің ң ы сы л ған белгісі «ж үрек там понад асы» ш ы ғад ы . Ж үрек қабы алд ы ң ғы кеуде ар ал ы ң ты ң төм ен гі бөлігінде ж а т а ды . Ж үрек ң абы н ы ң ал д ы ң ғы , ар тң ы , төм енгі ж ән е ң ап тал беттері бар. 6.8.1 Ж ү р ек ң аб ы н ы ң син топ и ясы А лды нан ж ү р е к ңабы төс пен қ аб ы р ға ш ем ір ш ек тер ін е ти іп ж а тады . Төстен п ер и к а р д қ а кеуде іш іл ік ф асц и я д ан бай л ам д ар ж ал- ғасады . Ж үрек қ аб ы н ы ң алд ы ң ғы беті ж а р т ы л а й плеврамеН' ж аб ы л ган . П ер и кард ты ң плеврам ен ж аб ы л ған ж е р і VI ж эн е VII сол ж а қ қа- б ы рғалар ш ем ірш егі мен семсер тәр ізд і өсін дінің сол ж а ң ж ар ты - сы ны ң түсы нда о р н ал асад ы .\С о н д ы қ тан , п ер и к ар д ты плеврадан тыс аш у немесе п ер и кар д іш ін босату VI — VII сол ж а қ қ аб ы р ғал ар ш ем ір ш ектер і ай м ағы н ан ж ү р гізіл е д і. VII қаб ы р ған ы ң төстік ү ш ы — п ер и к ар д ты ң п леврад ан ты с ж е- рін табу үш ін н ы сан а болады . Соңғы ш ы н ң аб ы р ға әр у а ң ы тта пе- р и к ар д ты ң п леврадан ты с бөлігінде ж а т ад ы . Б ү л ж е р — ң аб ы р ғал ар доғасы мен семсер тәр ізд і өсінді арасы н д ағы бүры ш . П ер и к ар д та «плеврадан тыс» ж е р ін ің болуы , ң үрсаң үстін дегі ж а р а ң а т т а ж ү- р ек тің зақы м д ал у м ү м к ін д ігін көрсетеді. П ерикард асты нда оңеш пен кеуде аортасы ж атад ы .1 Ж о ғар ғы бөлігінде п ери кард к ең ір д ек ж ән е брон хтарм ен , оң ж а қ о к п е а р териясы мен кезбе нервтерм ен ж ан асы п ж атад ьп П ер и к ар д арты - на экссудат ж и н ал са, өңеш тен т а м а қ оту ң и ы н д аи д ы . П ер и к ар д та экссудат көбейсе, сол ж аң ко м ей д ің қ а й т а р м а кезбе нерві ңы сы - л ы п, аф ония туды рады . Үстінен п ер и к а р д қ а ти м у сты ң қ ал д ы ғы тиіп ж атад ы . П ер и к ар д ты ң том енгі бөлігі д и аф р агм ан ы ң сің ір л і о рталы ғы н а ж аб ы сң ан , осы ар ад а төм енгі ңуы с вена өтіп, оң ж а қ Клиникалық анатомия 399 жүрекшеге ң үяд ы . Б ау ы р д ы ң іш пердем ен ж аб ы л м аган ж е р і пери- кардтың ди аф рагм алды бөлігім ен ш ек а р ал а с болу себебінен, д и а фрагма асты ндағы абсцесс п ер и кар д қ у ы сы н а өтуі м ү м к ін . П ерикард оң ж ән е сол ж аң б үй ірлерін де кеуде а р а л ы қ плеврам ен шектелген. Е к і ж а ғы н ан да, п ер и кар д пен м ед и асти н алд ы п левра арасында ди аф рагм алды нерв ө зін ің қ ан там ы р л ар ы м ен ( vasa peri- cardiacophrenica) өтеді. Егер пери кард созы лы п кетсе, н ер втің ө т к ізгіш т ігі бүзы лы п , диафрагма салдануы м ү м к ін . П ер и к ар д қу ы сы н аш ң ан д а, кесу нервтер ж олы н ан белек ж ерде ү зы н а бойы ж ү р гізіл е д і. П ерикардты ң серозды , п ар и еталд ы ж а п ы р а гы ви сц ералды ж а- пырақңа ірі ң ан там ы р л ар ар ң ы л ы өтеді. Қ ар ы н ш а л ар эп и кар д п ен толық ж аб ы лган , ал ж ү р ек ш ел ер ж а р т ы л а й ж аб ы л ган . Сол ж ү р ек - шенің өкпе вен алары ң ү я ты н ж е р і п ер и к ар д тан ты с ж а ты р . П ерикард ң уы сы н да ш ам ал ы (20 — 30 м л) с ү й ы қ т ы қ болады . Париеталды ж эн е ви сц ералды ж а п ы р а қ ш а л а р бір-біріне ж абы сса «жабысқан п ер и к ар д и т» , ал ол ізбеспен ж а л п ы қ а т ай с а «тас сауы т- ты ж ү р ек » , ізбестену эр ж ерден болса «мрамор т әр ізд і ж ү р ек » п а й да болады. Экссудатты п ер и к ар д и т к езін д е ж ү р е к т ің ш е к а р ас ы , көбінесе солга, ек ін ш і-ү ш ін ш і ң аб ы р гал ар ар асы н а ң ар ай к ең ей ед і (Сансем симптомы). 6.8.2. П ерикард іш іл ік қ у ы стар (синустар) Серозды п ер и к ар д ты ң бір ай м аң тан ек ін ш ісін е өткенде — к іш - кене қуы стар п ай да болады . К өлденең ку ы с ( sin u s obliqus transver- sae) ж ақсы көрін еді, егер аорта мен өкпе баган ы н а л г а ы сы ры п , жоғаргы куы с венасы на ар тң а ж ы л ж ы т с а , оган е к і ж а қ т а н к ір у ге болады. Сүқ саусаңты колд ен ең қ у ы с қ а к ір г ізіп , б ір ін ш і саусаң- пен аортаны ң басталган ж ер ін ен өкпе баган ы н ң ы су га болады . Б ү л жагдай осы там ы р л ар мен ж ү р е к к е о п ер ац и я ж а са га н д а қ а ж е т . Сонымен бірге, бүл ңуы с ар ң ы л ы тү т ік — ту р н и кет енгізеді. Қ игаш ңуыс ( sin u s obligus p erica rd ii) алд ы н ан —сол ж а ң ж ү р ек - шеніц артңы бетімен, ар ты н ан —п ер и кар д ; сол ж а ң үстін ен — окпе веналарыныц соцгы б өліктерім ен, оң ж а гы н а н —том енгі қуы с ве- насымен ш ектелген . Б ү л өте терец ң уы с, сонды ңтан п ер и к ар д и т кезінде д ренаж сал у га ы ц гай сы з қ а л т а . А л д ы ц гы -тө м ен гі ( sin u s pericardii anterior-inferior) п ер и кар д қ у ы сы , серозды п ер и к ар д ты ц алдынан төменгі болігіне өтетін бүры ш . Ж а р а ң а т нем есе ж ү р е к ау- руларында осы арад а экссудат, ң ан ж и н а л а д ы . 400 6 бөлім. Кеуденің клиникалық анатомиясы П у н кц и ян ы осы ар ад а ж ү р гізед і. Қ уы с алд ы н д ағы кеуде ңабыр- ғасы н а ж ән е д и аф р агм аға ти іп ж а тң ан д ы ң т ан , с ү й ы қ т ы қ ж и н ал - ғанда, ж ү р ек ү ш ы н заң ы м д ам ай и нен і енгізуге болады . жүктеу/скачать 28,32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|