Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }

230
4 бөлім. Бастың клиникалық анатомиясы
да к ең ін ен ңолданы п ж ү р . Ол бой ы н ш а басты ң терісіне, 6 негізгі 
сы зы ң түсіреді (4.14 сурет).
1) төменгі гори зон талды — к ө з ш ү ң қ ы р ы н ы ң төм енгі ң ы ры н
сы ртқы есту ж о л ы н ы ң ж о ғар ы қ ы р ы м ен ж а л ғас ты р а д ы (1);
2) ж оғары горизонталды — коз ш ү ң ң ы р ы н ы ң ж о ғар ғы қы р ы
бойымен томенгі горизонталды сы зы ң ң а п араллель ж үреді 
(2);
3) сагиталды ж а зы ң ты ң ты ң бойы м ен сы ртң ы ш үйде том пеш і- 
гіне дейін (ж ебе тәр ізд і тігіс бойымен);
4) алд ы ң ғы вер ти к ал д ы — бет доғасы н ы ң ортасы ар ң ы л ы (3);
5) ортаңғы вер ти к ал д ы — том енгі ж а қ сү й егін ің буы нды ң басы- 
ны ң ортасы а р қ ы л ы (4);
6) артңы вер ти к ал д ы —ем ізік тәр ізд і осінді н егізін ің ар тқ ы
нүктесі ар қ ы л ы (5).
Соңғы үш вер ти к ал д ы сы зы қ тан гори зон талды с ы зы ң тар ға п ер ­
п ен д и ку ляр саги талд ы с ы зы қ п ен қ и ы л ы с қ а н ш а ж ү р гізіл е д і. Орта- 
лы ң (Роланд) сай ды ң п р о ек ц и ясы ал д ы ң ғы в ер ти к ал д ы сы зы қ т ы ң
ж огарғы гори зон талды сы зы қ п ен ң и ы л ы сң ан ж ер д егі н үктед ен , 
артқы вер ти к ал д ы с ы зы ң ты ң саги тал д ы сы зы ң п ен ң и ы л ы сқ ан
ж ердегі нүктеге ж ү р гізіл ге н сы зы қ (6) бойы м ен ж ү р ед і. Б ү л сы- 
зы қ ты ң ортаң ғы ж ән е ар тң ы в ер ти к ал д ы с ы зы қ та р ар асы н д агы
кесіндісі орталы ң сай ды ң ү зы н д ы гы н а сәйкес к елед і.
С ильвий сай ы н ы ң п р о ек ц и ясы ж о ғар ғы гори зон талд ы сы зы ң
пен орталы ң ң атп ар д ы ң п р о ек ц и я л ы ң сы зы ғы н ан тү зіл ген бүры ш - 
ты 2-ге болетін сы зы ң п ен (7) сәйкес келед і. 
A. m eningea m ed ia e-пъщ
п роекц и ясы бет доғасы н ы ң ж о ғар ғы қ ы р ы н ы ң ал д ы ң гы в е р т и к а л ­
ды сы зы ңпен ң и ы л ы саты н ж ер ін де ж а т ы р . А р те р и я л ы ң тарм аң- 
тары ж оғарғы гори зон талды сы зы қ бойы м ен ал д ы ң ғы вер ти к ал д ы
(алды ңғы тарм аң) ж ән е ар тң ы в ер ти к ал д ы (ар тқ ы т ар м ақ ) сы зы ң- 
тары м ен қ и ы л ы саты н ж ерлерде ан ы ң тал ад ы . Б ір аң та, К ренлейн 
схем асы ми қ а тп а р л ар ы мен 
a. m en in g ea m ediae
п р о ек ц и я л ар ы н а
бағдарлам а га н а беріп, бас сүйегі мен он ы ң іш ін д егісін ің озгер- 
гіш тігін ескерм ейді. 
A. m eningea m ediae
ж ән е он ы ң ал д ы ң ғы тар- 
м ағы н ы ң н егізін а н ы қ та у ү ш ін A. А. Б обровты ң ң ар ап ай ы м әдісі 
ы ң гай лы : там ы р л ар м аң д ай сү й егін ің бет осіндісінен 3 см артң ы
ж ерде, бет догасы ны ц үстінде п р о ек ц и я л ан ад ы . 
D u ra m a te r-
д іц
венозды синустары : 
sin u s sa g itta lis superior—
саги ттал д ы сы зы ң
бойымен; 
sin u s tra n sv e rsu s lin. nuchae superior
бойы м ен, 
sulcus
sigmoideus, crista m a sto id ea -н ы ц
дәл ар ты н д а орн аласады .
Ми там ы р л ар ы н ы ң топ ограф и ясы н білу, ми т а м ы р л ар ы н а опе­
р ац и я ж асау ү ш ін п р а к т и к а л ы ң м ац ы зы бар нем есе м и д ы ц ісікте- 
рін алы п тастаған к езд егі « ң ан сы з » кесу ж а са у т ех н и к асы н ж етіл д і-

Клиникалық анатомия
231
руде ң аж ет. Ми а р тер и я л ар ы н ы ң топ ограф и я л ы ң ж ән е х и р у ги я л ы ң
анатом иясы н зерттеу н егізін де С. С. Б рю сова та м ы р л ар д ы ң про- 
ек ц и ял ар ы н егж ей -тегж ей л і а н ы ң тап , осы м аң сатп ен К ренлейн 
схем асы на ү ш ін ш і гори зон талды сы зы қ ты ңосты . Б ү л сы зы ң жо- 
ғарғы горизонталды с ы зы қ қ а п ар ал л ел д і, л атер ал д ы сай д ы ң про- 
ек ц и ял ы ң артң ы вер ти к ал д ы сы зы ң п ен қ и ы л ы с қ а н ж ер д егі нүкте- 
сі ар қ ы л ы ж ү р гізіл ед і. О сы лай ш а К рен лейн -Б рю сова схем асы нда 
үш горизонталды сы зы ң тар бар. Б ү л схем а бой ы н ш а іш к і ү й қ ы
артери ясы н ы ң бүгілістері (ү ң гір л і синус ай м агы н ан ш ы ғаты н ж ер- 
де) алды ңғы -том енгі төрт б ү р ы ш та п р о ек ц и я л ан а д ы . А л д ы ң ғы ми 
артериясы ж оғар ғы горизонталм ен сәй кес к елед і.
О ртаңғы ми а р тер и ясы н ы ң н егізгі та р м а ң т ар ға бөлінетін ж ер і 
алды ңгы в ер ти к ал д ы ң ортаң гы гори зон талм ен қ и ы л ы с аты н же- 
ріне сәйкес келеді. А ртңы ми а р тер и ясы о р таң ғы гори зон талды
сы зы қты ң ар тқ ы бөлім інде п р о ек ц и я л ан ад ы .

жүктеу/скачать 28,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: