Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі бекіткен
жүктеу/скачать 1,6 Mb. Pdf көрінісі
|
tebenova-arnaiy-psih
| 4.8. Мінез-қҧлықтың бҧзылуы
Мінез-қҧлық жеке тҧлғаның іс-әрекеті мен қарым- қатынасынан кӛрінетін, тҧрақты жеке-дара белгілерінің жиынтығы ретінде қарастырылады. Мінез-қҧлық адам ------------------ 1 Основы специальной психологии/ Под ред. Л. В. Кузнецовой. —М.: «Академия», 2002. — С.109. 79 темпераменті мен тәрбие жағдайларының ӛзара әрекеттерінің нәтижесі болып табылады. Темпераменттің негізгі қасиеттері базасында қалыптасса да, мінез-қҧлықты темперамент анықтамайды. Мінез-қҧлықтағы қалыптасатын моральды, интеллектуалды, эстетикалық даму деңгейлеріне, тәрбиенің қосар ҥлесі мол. Мінез-құлық пен жеке тұлға арасындағы айырмашылықтың мәнін Ю. Б. Гиппенрейтер былай тҥсіндіреді: «...Мінез-қҧлық белгілері, адамның қалай әрекет ететінін кӛрсетеді, ал тҧлғалық белгілер, адамның не үшін әрекет ететінін кӛрсетеді. Мҧнда адамның ӛзін-ӛзі ҧстау әдістері мен тҧлғалық бағыты, біріне–бірі тәуелді еместігі белгілі: бір ғана әдістің кӛмегімен, әртҥрлі мақсаттарға жетуге болады және керісінше, бір мақсатқа жету жолында, әртҥрлі әдістерді қолдануға болады» 1 . Мінез-қҧлық типі, адамның дҧрыс әлеуметтендірілуіне тікелей әсер етеді, ол әлеуметтік-психологиялық бейімделудің әртҥрлі формаларында байқалады, оған патогендік формалар да жатады. Жеке тҧлғалық дамудың әртҥрлі дисгармониялық типтері туралы айтқанда, қалыпты тҧлғалық дамудан ауытқу дәрежесі сӛз болады, яғни мінез-қҧлықтың патологиялық типтері сипатталады. Қазіргі кезде, адамның әлеуметтендірілу қиындығын туғызатын мінез-қҧлыққа, негізінен девиантты мінез-қҧлықты және психопатияны жатқызады. Ал акцентуация, әлеуметтік-қарым- қатынас қиындықтарын туғызуы ықтимал, уақытша кҥйлер болып табылады. Енді осы кҥйлерді кеңінен қарастырайық. жүктеу/скачать 1,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|