ЖЫЛУӨТКІЗГІШТІК. КОНВЕКЦИЯ. СӘУЛЕ ШЫҒАРУ

19
болсақ, ожау сабының бірте-бірте қатты қызғанын сезінеміз. Ал ағаш 
ожаумен мейлінше ұзақ араластыруға болады. 
Денелердің жылуөткізгіштігінің әртүрлі болатындығын дәлелдейтін 
тағы бір тәжірибе жасайық. Жылуөткізгіштіктері зерттелетін ұзындық-
тары да, диаметрлері де бірдей
мыс
, 
шыны
таяқшаларын штативке 
бекітейік (сурет 1.8). Таяқшалардың бойына бірдей кішірек шегелерді 
бірдей аралықта балауызбен жапсырайық. Таяқшалардың бекітілмеген 
ұштарын түйістіріп, спиртовкамен қыздыратын болсақ, мыс таяқ-
шалардағы шегелердің шыныға жапсырылған шегелерге қарағанда жыл-
дам түсе бастағанын байқаймыз. Осылайша, мыстың шыныға қарағанда 
жылуды жақсы өткізетініне куә боламыз.
Тәжірибелерден мынадай қорытынды туындайды: 
біріншіден,
энер-
гия (жылу) қызған денеден салқын денеге қарай беріледі; 
екіншіден,
 
әртүрлі денелердің жылуөткізгіштігі де әртүрлі болады. 
2. 
Жылуөткізгіштік заттың 
агрегаттық күйіне
байланысты өзге-
ріп отырады. Шынында да, қатты денеге қарағанда сұйықтардың, ал
сұйықтарға қарағанда газдардың молекулалары тым алшақ орналаса- 
ды. Сондықтан бір-бірімен жиі әрекеттесе алмайды да жылуды көрші
бөлшектерге кешігіп жеткізеді. Осылайша, заттың атомдары мен моле- 
кулалары алшағырақ орналасқан
 
сайын жылуөткізгіштік нашарлай
береді. Сөйтіп, 
жылуөткізгіштіктің табиғаты 

жүктеу/скачать 4,48 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: