Оқулық жалпы орта білім беру деңгейінің жаңартылған мазмұндағы
жүктеу/скачать 5,54 Mb. Pdf көрінісі
|
f18fa9 c1b1f0c470eb45bf812799cdeae3f364 (2)
- Бұл бет үшін навигация:
- Сөздіңкөпмағыналылығы Көп маыналылы
| Суреткерқиялы
Талант ты адам дар әр қа шан ха лық тың құр ме ті не, сүйіс пен ші лі гі не бө лен ген. Да рын ды су рет кер бо лу үшін адам ға ту ма қа бі лет, та би ғи да рын ке рек. Шы ғар ма сы тар тым ды, қы зық ты бо луы үшін қалам гер кей бір кей іп- кер ле рді, оқи ға лар ды ой дан қоса ды. Оны біз шығар ма шы лық фан тазия деп атай мыз. Академик З.Қаб до лов «Ой дан шы ға ру жоқ бол ған жер де, жал пы әде би шы ғар ма болуы мүм кін емес» дей ді. Қи ял бар лық шы ғар ма шы лық өнерге тән си пат. Сөздіңкөпмағыналылығы Көп маыналылы – сөздің екі немесе одан да көп мағынаға ие болуы. Тілдің байлығы мен даму дәрежесі сөздік құрамдағы сөздердің саны көп болуымен ғана өлшеніп қоймайды, соны мен бірге ондағы сөздердің көп мағыналы байлығымен де ерек шеленеді. Сөздердің сапа жағынан дамығандығын көрсететін бірден-бір белгі – оның көп мағыналылығы. Бұл – сөздік қордағы сөздерге тән қасиет. Сөздік қордағы сөздер ең алғашқы пайда болған кезде аз мағыналы болғандығы байқалады. Кейін олар бұрынғы мағынасының үстіне жаңадан тағы бір немесе бірнеше қосымша туынды мағыналарға ие болған. Адам санасындағы белгілі бір зат туралы түсінік басқа бір затпен де ұқсастырылып, байланысып тұрады. Соның нәтижесінде екі заттың екі сапасында, яки атқаратын қызметінде жалпы ұқсастық пайда болады. Сол ұқсастықтың негізінде адамдар ұқсас келген екі, не бірнеше затты бір атаумен айтатын болған. Мысалы: «судың асты» мағына- сындағы «түп» сөзінің қазіргі қазақ тілінде мынадай мағыналары бар: 1. Бір заттың төменгі, ішкі қабаты (ыдыстың түбі). 2. Өсімдіктің жер астындағы бөлігі (томардың түбін қопардық). 3. Өсіп тұрған немесе қазып алынған өсімдік (бес түп отырғыздық). 4. Түкпірдегі, шеткі (түпкі бөлмеде отыр). 5. Адамның шыққан те- гі, арғы заты («Мен сол керей ішіне сіңген аз атаның баласы едім, түбім қызай». жүктеу/скачать 5,54 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|