Панарициялар
Панариция – жалпы ұғым және саусақтың іріңді үрдістерін айтады. Саусақтағы әр іріңді үрдіске өзіндік клиникалық белгілері, ем жолдары бар. Балаларда, көбінесе тырнақ фалангасы іріңдікке ұшырайды.
Тері панарициясы.
Клиникалық белгісі – ауырсыну және саусақтың қозғалу қызметінің шектелуі. Ауырсыну, тек тырнақ фалангасында емес, саусақтың өне бойында болуы мүмкін. Баланың дене қызуы көтеріледі, ұйқысы бұзылады, тәбеті төмендейді. Эпидермистің астында іріңдік анықталады.
Тері панарициясында емдеу, оның сатысына байланысты жүргі-зіледі. Егер тек ауырсыну, біраз ісік, қызару байқалса, калий пер-манганаты сұйықтығымен (400С), булап, саусағын күніне 3-5 минут-қа 2-3 рет салып отырады. Жартылай спиртті таңулар жасайды. Егер ірің болса, эпидермис кесіп алынады, онда ауырсыну байқалмайды.
Паранихия – тырнақтың жан-жағындағы тінінің қабынуы.
Тырнақ жанындағы тіннің қызаруы, ісінуі, ауырсынуы байқалады. Баланың жалпы жағдайы өзгеріске ұшырамайды.
Паранихияның инфильтратты сатысына консервативтік ем жүргізіледі (УФО, антисептикалық сұйықтықпен таңу, жылы былаулау). Егер тырнақ маңындағы тіндердің іріңдеуі болса - іріңдік жарылады. Оған таңу, УФО, УВЧ емдері жүргізіледі.
Тері асты панарициясы. Тері асты панарицияның пайда болуының негізгі себебі микрожарақаттар болады. Көбінде ірің саусақтың алақан жазығында орналасады, II саусақ басым түрде іріңдікке ұшырайды.
Саусақтың ауырсынуы, қозғалысының шектелуі. Ауырсыну біртіндеп артып, шаншу тәріздес болады. Саусақ күндіз де түнде де ауырады, ұйқысында мазасыздық байқалады. Тырнақ фалангасы ісініп, қызарып, домбығады. Пальпация кезінде саусақ қатты ауырады. Баланың дене қызуы көтеріледі. Тері асты панарициясы-да ісік саусақтың өне бойында болуы мүмкін, іріңді тендовагинит асқынуы, регионарлық лимфа бездерінің үлкеюі байқалады.
Аурудың алғашқы күнінен бастап қарқынды ем жүргізу жөн. Егер консервативті ем дұрыс жүргізілсе, іріңдеудің алдын алуға болады (антибактериалдық, физиотерапиялық, жылы былаулар, УФО, УВЧ емдері қолданылады). Консервативті ем дұрыс жүргізілмесе, немесе ол ем қонбаса іріңдікке операция жасалынады. Хирургиялық ем жергілікті жансыздандыру Лукашевич–Оберст әдісімен жүргізіледі. Ірің көп жиналған аймақта кесік ұзына бойы жүргізіледі. Іріңдікті жарғаннан кейін, қуысына резиналы дренаж қойылады, саусаққа иммобилизация жасалынады.
Тырнақ асты панарициясында іріңдік тырнақ астында орналасады. Ауырсыну өте жоғары деңгейде болады. Ауырсыну тек саусаққа тигенде емес, жай кезде де байқалады. Бала ұйықтай алмайды, мазасызданады, дене қызуы 38-390С-қа көтеріледі. Нау-қаста лимфангоит немесе регионарлы лимфаденит болуы мүмкін.
Тырнақ фалангасында ісік, қызару, пальпация кезінде қатты ауырсыну, тырнақ арқылы ірің көрінеді, кей кезде ірің тырнақ астынан шығып тұратыны байқалады.
Аурудың алғашқы сағатынан бастап қарқынды антибактериалды ем жүргізу қажет. Сонымен қатар физиотерапиялық ем (ванналар, УФО, УВЧ) қолданылады.
Операцияның түрі және көлемі іріңдіктің орналасуына байланысты. Егер тырнақ жартылай ашылып кетсе, оны шеткерлей кесіп тастаған жөн. Кей кезде іріңдік тырнақ астын толық жайлап алса, тырнақ толық алынып тасталынады.
Сүйек панарициясы (остеомиелит). Онық себебі іріңдіктің тері астынан сүйекке таралуы, немесе іріңнің қан және лимфа тамырлары арқылы сүйекке таратылуы.
Тырнақ фалангасы қатты ісініп, қызарады, ауырсынады, тері гиперемиясы анықталады. Ауырсыну түнде де және күндіз де болады, қозғалу кезінде, пальпацияда ауырсыну күшейеді. Дене қызуы 38-390-қа дейін көтеріледі, бала ұйықтай алмай мазасызданады.
Саусақтың ұзын бойымен кесік жасалынады. Остеомиелит кезінде, сүйектің қотырлануы, оның сүйек сыртқы қабатының болмауы көрінеді. Сүйекке операция тек фаланга секвестрацияға ұшырағанда жасалынады (секвестрэктомия).
Достарыңызбен бөлісу: |