Оқулық шымкент, 2018 жыл

Жоғары молекулалық қосылыстардың ерітінділері

жүктеу/скачать 6,31 Mb.

Pdf көрінісі

бет	160/387
Дата	06.10.2023
өлшемі	6,31 Mb.
	#183939

1 ... 156 157 158 159 160 161 162 163 ... 387

Байланысты:
sagyndykova ba. anabaeva rm (3)

Жоғары молекулалық қосылыстар қолданылуы бойынша

3.7 Жоғары молекулалық қосылыстардың ерітінділері

Жоғары молекулалық қосылыстар (ЖМҚ) - молекулалық салмағы
бірнеше мыңнан миллионға дейін және одан да жоғары болатын заттар. ЖМҚ
молекуласының құрылысы сфералы және тізбекті жіп тәрізді болып келеді.
Молекула ұзындығы, мысалы целлюлоза молекуласының 500 нм дейін, ал
көлденеңінен 0,5 нм дейін болуы мүмкін. ЖМҚ молекулалық салмағы үлкен
болғандықтан, ұшқыш емес, белгілі балқу температурасы жоқ, сыртқы
факторларға сезімтал, қасиеті тек мөлшеріне ғана емес, сонымен қатар
молекула түріне де байланысты болады.
Қөптеген ЖМҚ тән ерекшілік – олардың молекулаларында көп рет
қайталанатын буындарының болуы. Ол полимеризация дәрежесіне
байланысты болады. Осыдан олардың екінші – полимерлер деген атауы бар.
Қазіргі кезде медицинада және фармацияда 3000 астам жоғары
молекулалы қосылыстар қолданылады.

Жоғары молекулалық қосылыстардың жіктелуі.
Алыну әдісіне байланысты:
-
табиғи жоғары молекулалық қосылыстар - ақ уыздар (желатин, желатоза,
коллаген, казеин және т.б.), ферменттер (пепсин, трипсин, лидаза және
т.б.), жоғары полисахаридтер (крахмал, целлюлоза, декстриндер, пектинді
заттар, шырыштар, шайырлар);
-
синтетикалық және жартылай синтетикалық жоғары молекулалық
қосылыстар - целлюлоза туындылары (метилцеллюлоза - МЦ, натрий
метилцеллюлоза - Na-МЦ, натрий карбоксиметилцеллюлоза - Na-КМЦ,

226
поливинил спирті, поливинилпирролидон, полиэтилен, полистирол және
т.б.).
Жоғары молекулалық қосылыстар қолданылуы бойынша:
дәрілік
заттар; көмекші заттар (негіздер немесе жағар майлар мен суппозиторийлер
үшін негіз компоненті, эмульгаторлар, тұрақтандырғыштар, консерванттар,
орамдаушы және тығындаушы материалдар және т.б.).

жүктеу/скачать 6,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 156 157 158 159 160 161 162 163 ... 387