№
Л газы
V
a
1 0 4,
m
3
т А,к
В газы
V
b
- I O V
m
3
Тв,К
Р, Па
1
н 2
1
303
N 2
2
290
101325
2
Н ? 0
5
388
0 2
6
310
101325
3
Н е
7
275
С 02
8
290
131722
4
Н е
1
277
Н 2
5
303
303975
5
СИ,
7
268
С2н 2
9
288
172252
6
С1І4
2
298
N e
3
283
303975
7
С О
3,3
268
С:Н6
4
300
70927
8
О
о
■
6
280
N
2
7
310
141855
9
о о
7
258
с о
9
278
40530
10
с о ,
2
303
с н 4
4
289
810060
11
с 2н6
3
268
Х е
6
296
206450
12
с 2н 6
8
313
CH.1
9
289
151987
13
n
2
7
280
СІ2
9
299
192517
14
N
2
_
4
293
Н 20
7
383
101325
І
15
о .
6
333
N
2
8
297
506625
1
16
0 2
1
333
Н
2
4
290
101325
17
о .
1
303
Аг
3
298
101325
18
F,
4
281
С12
5
292
182385
19
1
N e
1
278
N 2
8
296
50662
|
20
С 12
5
243
N ,
7
278
50662
21
С 12
1
308
Аг
7
292
253312
22
Аг
1
276
Н е
6
291
151987
І
2 ^
Кг
2
276
С 0 2
6
288
121590
2 4
Кг
2
278
С О
7
308
40530
25
Х с
3
263
F2
6
286
172252
3. А газынын 1 моль 1”" күйден (Рі=1,0ІЗ-10? Па, Т|=298 К) 2Ш
І күйге (Р2, Т2)
ауысады. Осы процесс үшін AS-ті есептеңіз.
№
«А» газдын
Р2 10'2, Па
Т2,К
№
«А» газдың
Р2-10'2, Па
т 2, к
I
1
н 2
1,33
2 5 0
9
С 0 2
1,3
7 0 0
2
н 2о
13,0
3 5 0
10
С 0 2
1 3 ,3 3
7 5 0
3
Не
1 3 3 ,0
4 0 0
11
С2н 6
1 3 3 ,3 0
8 0 0
4
Не
13 3 0
4 5 0
12
с 2н 6
13 3 3
8 5 0
5
СН4
1,33
5 0 0
13
N
2
1,33
9 0 0
6
с н 4
13,3
5 5 0
14
N
2
1 3 ,3 3
9 5 0
7
с о
133
6 0 0
15
02
1 3 3 ,3
1 0 0 0
8
с о 2
1 3 3 0
6 5 0
16
о 2
1333
1 0 5 0
4. 3-ші кестегі деректер бойынша газды 100° С-қа қыздырғанда: 1) P=const
жағдайында AS лен AG-ді; 2) V=const жагдайында AS пен AF-ті есептеңіз.
31
Химмилық тепе-теңдік
1. Теие-теңдік күйдегі N2+3H2=2NH3 жүйесінде 0,3 \тль/л азот, 0,9 моль/л сутек
және 0,4 моль/л аммиак бар. Реакцияның тепе-теңдік константасын және азот
пен сутектің бастапқы концентрациясын есептеңіз.
2.
Сутек пен иодты жабық ыдыста 444°С-ге дейін кыздырғанда H2+J2=2HJ
реакциясы өтеді. Осы температурада тепе-теңдік коспада 9,4В моль HJ, 0,56
моль J2 және 3,2 моль сутек бар. Реакцияның тепе-теңдік константасын және
сутек пен иодтың бастапқы концентрациясын есептеңіз.
3. Жоғары температурада иодсутек 2HJ= H2+J2 теңдеуі бойынша ыдырайды.
Белгілі бір температурада реакцияның тепе-теңдік константасы 1/64. Осы
температурада иодсутектің диссоциацияға үшыраған мөлшерін есептеціз,
егер оның бастапқы концентрациясы 4 моль/л.
4 2675 К-де N2+ 0 2=2N0 реакцияның тепе-теңдік константасы 3,5-10'3. Азот (II)
оксидінің шығымын (%) есептеңіз, егер азот пен сутек эквимолярлы
мөлшерде алынған болса.
5. 1 моль сірке қышқылы мен 1 моль этил спиртін араластырғанда реакция
СНзСООН+С2Н5ОН=СНзСООС2Н5+Н20 теңдеуі бойынша өтеді.
1
1
Іепе-теңдік күи орнаған кезде, реакциялық қоспа - моль қышкыл, - моль
2
спирт, -
моль эфир және
2
моль судан түрады. Тепе-теңдік күйдегі
реакциялық коспадағы эфирдің молшерін (моль) есептеңіз, егер бастапқы
күйде жүйеде:
а) 1 моль қышқыл жоне 2 моль спирт;
б) 1 моль қышқыл, 1 моль спирт және 1 моль су;
в) 1 моль эфир жэне 3 моль су;
г) 1 моль кышқыл, 1 моль спирт, 1 моль эфир жэне 1 моль су болса.
6. С0+Н 20(г)=С 02+Н2 реакциясы өтетін жүйенін тепе-теңдік күй орнағандагы
қүрамын анықтаныз, егер 800и С-де реакцияның тепе-теңдік константасы
Кс=1 және реакцияға дейін жүйеде:
а) 3 моль СО жэне 4 моль Н20
б) 6 моль СО жэне 4 моль Н20
в) 10 моль СО жэне 4 моль Н20
г) 20 моль СО жоне 4 моль Н20 болса.
7. H2+J2=2HJ реакциясы өтетін жүйенің тепе-теңдік күйдегі қүрамын есептеңіз,
егер 440° С-де реакцияның тепе-теңдік константасы 50 және реакцияға дейін
жүйеде а) 3 моль Н2, 4 моль J2, 6 моль Ш; б) 2 моль Н2, 3 моль J2, 12 моль HJ
болса.
8. 800 К-де С0+Н20 = С 0 2+Н2 реакциясының тепе-теңдік константасы 4,12. 20%
СО жэне 80% Н20-дан түратын коспа 800 К-ге дейін кыздырылады. Тепе-
теңдік күй орнағанда қоспаның күрамы жэне сутек шығымы қандай болады,
егер алынған су буынын массасы 1 кг?
9. 717 К-де H2+J2=2HJ реакциясының тепе-тендік константасы 46,7. 1 моль Hl-
ты 717 К-ге дейін кыздырганда оның ыдырауға үшыраған мөлшеріц
есептеніз.
32
10.1,51310'3 моль иодты 1073 К-ге дейін қыздырғанда иодтың диссоциациялану
реакциясының тепе-теңдік константаларын КР және Кс анықтаңыз, егер
5,8 МО4 Па кезінде оның буы 249,3-10'6 м3 көлем алады.
11. і N20 4=N 02 реакциясынын тепе-тендік константаларьш КР және Кс
аныктаңыз, егер Т=323 К және 5,49-104 Па кезінде а=0,533.
12. J2=2J реакциясынын Т=973 К кезіндегі тепе-теңдік константасы мен
диссоциациялану дәрежесін аныктаңыз, егер ш кг иод бар және көлемі 10‘3 м3
жүйенің тепе-теңдік қысымы:
т-103, кг........ 0,1835
0,914
1,515
1,900
р-Ю'5Па........ 0,0632
0,3021
0,4963
0,6209
13. С2Н.4+Н2=С2Нб реакциясынын стандартты ынтықтылыгын (изобаралық
потенциалын) анықтаңыз, егер 873 К-де
реакциянын тепе-тендік
константасы КР=298610‘4 (П а1).
14.298
К-де
С(графит)+Н20(г)=С0(г)+Н2(г)
реакциясынын
тепе-тендік
константасы 7,8-10'17 Гиббс энергиясының стандартты өзгерісін есептеңіз.
Қандай температурада реакция тура бағытта оте бастайды?
15.Азот диоксидінің димерлену реакциясынын Гиббс энергиясының стандартты
озгерісін 0, 25, 50 және 100° С-де есептеңіз. Процесс бағытына
температураның әсері туралы қорытынды жасаңыз. 0, 25, 50 және 100° С-дегі
реакцияның тепе-теңдік константаларьш есептеңіз. Температуранын қандай
мәнінде реакцияның AG°-i нөлге тең болады?
16.298 К-де қүрамында РСЬ, РС15 және С12 бар газдық қоспада фофор
пентахлоридінің ыдырауы мүмкін бе, егер парциап кысымдар (Па) мәндері
келесідей болса:
РпІх
1,0133-104; Р/үг< 0,50 66-104;
РГІ
2,0266 104. Тепе-
теңдік константасының мәнін
AG°/.m
арқылы есептеңіз.
17.2S02+ 0 2=2S03 реакциясы компоненттерінің парциал қысымдары сөйкесінше
тен 2; 3; 4 атм. 500 К-де реакция кай бағытта өздігінен өтеді, егер Кр=2.
18.C02+4H2=CH.t + 2Н20 реакциясынын бастапқы кезі үшін изобара-
изотермиялык потенциалын есептеңіз, егер компоненттерінің парциал
қысымдары сәйкесінше тең 1,0; 2,0; 3,4 және 1,5 атм. Реакция 500К-де отеді,
тепе-теңдік константасы (Кр) 100-ге тең.
19.800° С-де СО +Н20=С0+Н2 реакциясынын тепе-теңдік константасы 0,028.
Осы температурада қысымы 10 атм су буы коміртекпен өрекеттессе ме, егер
Н2 мен СО-ньщ қысымы 5 атм-ға тен?
20.2Н=Н2 реакциясынын тепе-тевдік константасының температураға тәуелділігі
22570
lg
К,.(Па) =
——
---- 1,504lg
Т
-0,767 тендеуімен өрнектеледі.
Реакцияның 800 К-дегі жылу эффектісін есептеңіз және AH=f(T) теңдеуін
корытып шығарыңыз.
21.2Н2+ 0 2 = 2Н20 реакциясынын тепе-теңдік константасының температураға
24900
тәуелділігі
IgA',. = ——
----- 1,335lgf + 9,65 10
-1,37-10"77'2 + 1,08,
ал
Н2
+
СІ2=2НС1
реакциясынын
тепе-теңдік
константасының
температурага
33
тәуелділігі lgАГ( =
~ ~
- 0,441 lg Г + 2,16. 4НСІ + 0 2 = 2Н20 + СІ2 реакциясынын
700 және 800 К-дегі тепе-теңдік константасы (Кс) мен 800 К-дегі ДІІ-н
есептеңіз.
22.300-600К температуралық аралықта
2
СзН6(г)=С
2
Н
4
(г)+С4Н8 (г) реакциясының
тепе-теңдік
константасының
температураға
тәуелділігі
1пА„ = -1,04 -
1088
1,51 10 теңдеуімен өректеледі. 400К-дегі реакцияның AG1',
т
г
ДН° және AS°-
h
есептеңіз.
23.Метанның термиялық диссоциациялану СН4=С+2Н2 реакциясының тепе-
тендік
константасының
температураға
тәуелділігі
IgA',, =
+ 5,957lgF-1,861 -1 O'3 Г + 0,11 •10~67’2 -16,82 теңдеуімен оректеледі.
ДН° пен ДСр°-ның температураға тәуелділігін қортып шығарңыз. 500 К-дегі
реакцияның AG0, ДН°, ДСр° жоне AS°-
h
есептеңіз.
24.298-308 К температуралық аралығында тепе-теңдік константасы а) 2 есе
өсетін; б) 2 есе азаятын реакцияның стандартты жылу эффектісін есептеңіз.
25.2С+Н2=С2Н2 реакциясынын жылу эффектісінің температурага тәуелділігі
сызықты және 700 К-де 225-103Дж/моль. Бүл реакциянын жылу эффектісініц
температуралық коэффициент! -6,573 Дж/(моль-К). 1500 К-дегі реакциянын
тепе-теңдік костантасьш есептеңіз, егер
^/>,700
—
1-013310'4
26.473 К және 1,0133• 10
3
ІІа кезінде РС15-тің диссоциациялану дәрежесі 0,485, ал
523К және 1,0133-103 Па жағдайында - 0,800. 473-523 К температуралық
аралықта РС
1
з+С
12
=РСІ
5
реакциясынын жылу эффектісін есептеңіз.
27.813 К-де МдС03-тің диссоциациялану қысымы 9,959-10’ Па, ал 843 К-де-
17,865-104 Па.
MgC
0 3
=Mg+C
0 2
реакциясынын жылу эффектісін есептеніз.
Қайдай температурада МдС03-тің диссоциациялану кысымы 1,0133-105 Па-ға
тең болады?
28.0 және 50° С-де көмір қышкылының бірінші саты бойынша диссоциациялану
константалары 2,95-10'7 және 4,90-10'7. Н
2
СОз(ер.д1)= Н+(ер.ді)+ СО‘з(ер.Лі) теңдеуі
бойынша
көмір
қышқылы
диссоциациясының
термодинамикалык
сипаттамаларын 0-50° С аралығында есептеңіз.
29.25° С-де
[Ag(NH
3
)2]2+
ионының түрақсыздық константасы
6,8-10'8
[Ag(NH3)2]+=;Ag++2NH3 диссоциациялану процесінің ДС°-ін есептеніз және
стандартты жағдайда осы иондар мен аммиак бар ерітіндіде өздігінен өтетін
процесс туралы қортынды жасаңыз.
30. Күміс хлоридінін ерігіштік көбейтіндісі 25° С-де 1,6- Ю'10, ал 850° С-де -
1,3-10'9. Күміс хлориді еруінің ДН°, AS0 жөне AG°-iH есептеңіз. 40° С-де AgCl-
нің ЕК-сі кандай мәнге ие болады?
31. Капьций
карбонатының
кальций
оксиді
мен
көміртек
диоксидіне
диссоциациялану процесінің термодинамикалык сипаттамаларын есептеціз.
32.31 есеп шарты бойынша қандай температурада кальций карбонатыныц
диссоциациялану қысымы 101325 Па-ға тен болады?
34
33.500 К және 1
атм қысым жағдайында СОСЬКЮ+СЬ реакциясы
компоненттерінің тепе-теңдік кысымдарын есептеңіз және олардын мәні
1000 К, 10 атм жағдайында кандай болады, егер 500 К-де реакцияның тепе-
тсңдік константасы 0,1, ал жылу эффектісі 15,0 кДж?
34.298 К және 1 атм қысым жагдайында Н2+СІ2=2НСІ реакциясынын
стандартты ытықтылыгы -1700 Дж. Тепе-теңдік күйдегі қоспаның қүрамын
есептеңіз.
35.298 К және 1 атм қысым жағдайында РС1з+СІ2=РС15 реакциясының айналу
дәрежесі 0,2. 2 атм және 500 К-де реакция компоненттерінің тепе-теңдік
қысымдарын есептеңіз, егер ДН=\20,0 кДж.
36.900 К-де Н2+СІ2=2НСІ реакциясынын тепе-теңдік константасы Кс=10и‘51
Осы температура мен 1 атм кысым жағдайында су буының оттек пен
сутекке диссоциациялану
дәрежесі 10'7 575, 4НС1 +Ог = 2ЬЬО + СЬ
реакциясының 900 К-дегі тепе-теңдік константаларын (Кр және Кс)
есептеңіз.
37.767 К және 9,899104 Па жағдайында азот диоксиді 2N02 =2NO+ 0 2 теңдеуі
бойынша 56,5%-ға диссоциацияланады. Кр, Кс жоне ЫСЬ-нің
осы
температурада 80%-ға диссоциацияланғандагы қысымын есептеңіз.
38. Темкин-Шварцман тәсілімен газ фазада өтетін 2С6Н5СНз=м-СбН4(СНз)2+С6Н6
реакциясының 800 К жоне
1
,0133-
1
05 Па жағдайындағы
A G 0
, Кр-ны және
тепе-тендік күйдегі қоспаның қүрамын молярлық үлес арқылы есептеңіз.
39. Fe+H2=Fe+H20
және
2
Н2
0
=
2
Н
2 + 0 2
реакцияларының
тепе-теңдік
константалары белгілі болса, 2Ғе0=2Ғе+02 реакциясының тепе-теңдік
константасын қалай анықтауға болады?
40.2СО+О2=2СО2
және
2Н2+02=2Н20
реакцияларының
тепе-теңдік
константаларын біле отыра, СО+НгО^Ог+ҒЬ реакциясынын константасын
қалай есептеуге болады?
41.1027° С-де 2С02=2С0+02 реакциясынын тепе-теңдік константасы 3,708-10 v
Осы температурада С02+С=2С0 реакциясынын тепе-тецдік константасы
1,419-10 11. С 0 2=С+02 реакциясынын тепе-тецдік константасын есептеңіз.
|