Э. А. Абдыкеримова


 Ақпарат  мӛлшерінің бірліктері



Pdf көрінісі
бет15/134
Дата31.01.2022
өлшемі1,31 Mb.
#116510
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   134
Байланысты:
Э.А.Абдыкеримова.ИНФОРМАТИКАНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

 
2.6 Ақпарат  мӛлшерінің бірліктері 
 
«Ақпарат  мӛлшері»  ҧғымын  анықтау  ӛте  қиын.  Бҧл  мәселені  шешу  екі 
негізгі  тҧрғыда  қарастырылды.  ХХ  ғасырдың  40-жылдары  кибернетиканың 
негізін салушы Клод Шеннон бҧл мәселені ықтималдық тҧрғыдан қарастырды. 
Ықтималдық тұрғы 
Мысал  ретінде  N  жағы  бар  дҧрыс  ойын  сҥйегін  лақтырумен  байланысты 
тәжірибені  қарастырайық  (кӛбінесе  N=6).  Тәжірибе  нәтижесі  тӛмендегідей 
болуы мҥмкін: яғни 1, 2, ..., N белгілерінің бірі бар жақпен тҥсу.   
Анықталмағандықты ӛлшейтін H – энтропия сандық шамасын енгіземіз. N 
және H қандай да бір функциялық  байланыста:  H=f(N)                (1.1) 
Ал  f  - ӛспелі N=1..6  ҥшін анықталған функция. 
Сҥйекті лақтыру процедурасы нақтырақ: 
1) сҥйекті лақтыруға дайындық; 
тәжірибе  нәтижесі  белгісіз,  яғни  анықталмағандық    -  H1    шамасын 
енгіземіз. 
2) сҥйек лақтырылды; 
тәжірибе  нәтижесі  туралы  ақпарат  алынды,  оның  мӛлшерін  І    деп 
белгілейміз 
3) тәжірибе іске асырылғаннан кейінгі анықталмағандық  - H2. 


 
23 
Осы    тәжірибені  жҥзеге  асыру  кезіндегі  ақпарат  мӛлшері  ретінде 
тәжірибеге  ―дейін‖ және ―кейінгі‖ белгілердің айырымын аламыз: 
І=H1-H2
  
 
  (1.2)  
Егер  нақты  нәтиже  алынса,  яғни  H2=0  болса,  онда  І=Н1,    яғни  бастапқы 
энтропияға тең. 
Басқаша  айтқанда,  тәжірибедегі  анықталмағандық    -  сол  тәжірибенің 
нәтижесі туралы ақпаратпен беттеседі. 
Енді  (1.1)-дегі  f  функциясының  тҥрін  анықтау  қажет.  Егер  N  жақ  пен 
лақтыру саны –M десек, онда жалпы нәтиже саны:     


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   134




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет