Косметика өндірісі мен технологиясына кіріспе

Осмолярлық – ерітіндінің бір литріне (моль / л, моль немесе М) ерітілген 

заттың  осмолы  өлшемі.  Ерітіндінің  көлемі  қосылған  ерітілген  заттың 

көлемімен,  сондай-ақ  температура  мен  қысымның  өзгерістерімен 

өзгеретіндіктен,  осмолярлықты  анықтау  қиын.  Осмолялдық  –  ерітіндінің 

бір  килограмына  мольдермен  (осмольдермен)  (моль/кг,  моль  немесе 

m)  шағылған  өлшем.  Еріткіштің  мөлшері  температура  мен  қысымның 

өзгеруіне қарамастан тұрақты болып қалатындықтан, шайырлығын бағалау 

оңай және практикалық осмометрияда жиі қолданылады.

Лубриканттарды жасаған кезде ескеру қажет тағы бір маңызды факт - олардың осмотикалық шоғырлануы. 

Кейбір лубриканттар гиперосмотикалық болып табылады, олар қынап тіндерінен суды алып, қынап барьерін 

әлсіз етеді. Бұл осалдыққа, зақымдануға және аурулардың берілуінің жоғары деңгейіне әкеп соғады.61 Демек, 

өнімнің  осмолялдығы  өнімді  тестілеу  бөлігі  ретінде  тексерілуі  тиіс.  Көптеген  майлау  лубриканттардың 

осмоялдығын  анықтайтын  негізгі  фактор  гликольдердің  концентрациясы  болып  табылады.    Гликольдердің 

мысалдары глицерин мен пропиленгликольді қамтиды, олар ылғалдағыштар ретінде лубриканттарға қосылады. 

Коммерциялық  жеке  лубриканттардың  көпшілігінің  осмолялдығы  жоғары  болады  (2000-6000  мОсм/кг).62 

530

Салыстыру үшін: әйелдердің вагиналды бөліністерінің қалыпты шайырлануы 260 - 290 мОсм/кг құрайды.16 

Эпителийдің зақымдану қаупін барынша азайту үшін жеке лубриканттың осмолялдығы 380 мОсм/кг аспауы 

тиіс. Дегенмен, ДДСҰ-ға сәйкес, 1200 мОсм/кг-ға дейін осмолялдық әлі де жақсы деп саналады. Түпкілікті 

осмолялдық қолданылатын гликольдердің санына және/немесе арақатынасына байланысты болады.49

СІЗ БІЛЕСІЗ БЕ?

Осмолярлық,  сондай-ақ  осмостық  концентрация  ретінде  белгілі, 

ерітіндідегі  осмостық  белсенді  бөлшектердің  концентрациясы  (өлшемі) 

болып  табылады.  Тұзды  қалыпты  маталармен  салыстырғанда  тең 

мөлшерде  құрайтын  ерітінділер  осмотикалық  ерітінділер  деп  аталады. 

Гиперосмотикалық  ерітінділерде  тұздардың  және  басқа  да  ерітілген 

заттардың  қалыпты  тіндерге  қарағанда  концентрациясы  жоғары  болады, 

ал гипоосмотикалық ерітінділерде қалыпты тіндерге қарағанда тұздардың 

және  басқа  да  осмотикалық  белсенді  бөлшектердің  концентрациясы 

төмендеу болады.

СІЗ БІЛЕСІЗ БЕ?

Егер  гиперосмотикалық  ерітінді  теріге  жағылса,  су  гиперосмотикалық 

ерітіндіні  сұйылту  үшін  теріден  ұшып  кетеді.  Бұл  жағдайда  жасушалар 

қысылып, жойылуы мүмкін.

жүктеу/скачать 16,24 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: