Салқынбай А., Абақан Е. с
жүктеу/скачать 13,56 Mb. Pdf көрінісі
|
Салқынбай линг. Түсіндірме сөздік
- Бұл бет үшін навигация:
- ЕГИПЕТ ЖАЗУЫ
| ЕВРЕЙ ТІЛ БІЛІМІ ДӘСТҮРІ
-Т а я у Шығыста және Еуропада қалыптасқан (І-Х ғғ.) көне еврей тілін зерттеудегі тәсілдердің ж иы нты ғы . Кене е вр ей тіл і туралы лингвистикалық мағлү- маттар сақталмаған. Осы тілде жазылған әдеби текстер Көне Өсиеттен (Ветхий Завет) белгілі болғандықтан, II ғ. аяғында ка- нонды қ те кс те р ге айналды. Кене Өсиеттен соң жазылған әдебиеттер (Талмуд әдебиеті) оның тілінен ерекше болады, ал олардың кей бөліктері арамей диапектісінде жазылғаны бел- гіл і. Осы ж ағдайда қа си е тті текстерді арамей тіліне аудару басталды. Дәстүрлі текст зэрт- теуш ілер (м асореттер) Көне Өсиет тексінің дұрыс аудары- луын қадағалап отырған, ол үшін сөздердің жазылуы мен оқылуын кітап беттерінің шетіне жазып белгілеп отырған. X ғ. бастап Кене Өсиет тексі кене еврей тілін сипаттайтын негізгі кітап ретінде қабылданатын болды. Кене еврей тілінің ең алғашқы грамматикасын жасаған Саадия Гаон (X ғ. басы) философ жэне филолог болған. Ол Кене Ө сиетті арабш аға аударған, әріптердің барлығын 11 түбірлі және 11 көмекші деп бөлген. Араб үлгісімен 3 сөз табын: есім, етістік және демеулік шьілаулар- ды б е л гіл е ге н . С .Гаон көне еврей етістігінің парадигмасын ұсынады, түбірлі жэне каузатив- ті сөзтүлға қатарын жасайды. ЕГИП-ЕРІН Испан елінде X ғ. ортасында зерттеуші Менахем бен Сарук түбірлердің сөздігін құрасты- рады. Араб тілінде жазатын ф и л о л о г Й е гу д а бен Д ауд Хайюдж XI ғ. басы нда көне ірей тілінің ғылыми зерттеу- леріЬ бастайды: Өз монография- сында ол етістік морфология- сының негізгі категорияларын бөліп қа^ас?ырды, алғаш рет тү б ір с ө зд ің қүрам ы н аны қ- тады. Хайюдждың шәкірті Абуль Уалид Мерван ибн Жанах араб тіліңце жазған, көне еврей тіліне толы қ ғылыми сипат беруге көңіл бөлді. Ол еврей тілін араб, арам ей, М иш на тіл д е р ім е н салыстыра зерттеді. ЕГИПЕТ ЖАЗУЫ - көне еги- пет тілінде (б.э.д. 4000 ж. - б.э. Ill—IV ғғ.) қолданған сөз-буын жазу жүйесі. Оның негізін 500- дей белгі-сурет құрайды. Әр белгі сөзді және дьібысты білді- реді. 4000 ж. аяғында орфогра- фиялық жүйе жасалады, оның мақсаты: 1) бір белгі бір сөзді белгілейді, ол үшін белгіге тік сызықша қосылып отырады; 2) басқа белгілер идеограмма ре- тінде бір немесе бірнеше сөзді белгілейді. Б.э.д. VII ғ.-дан бас- тап иератика негізінде жаңа жазу -д е м о ти ка пайда болады. жүктеу/скачать 13,56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|