Қан кұю және иммунитет
Қан кұюдың қажеттілігі және қан топтарының негізі.
Адам жараланып, денесінен қанның
жартысына жуығы аққанда әлсіреп, тірлігінен айырылады. Мұндай жағдайда бір кісінің қанын екінші
адамға құйып, жарақаттанған адамды аман алып қалуға болады. Бірақ адамдардың канының құрамы
бір-біріне сәйкес келмесе, қан құйылған кісі өліп те кетуі мүмкін. Сондықтан донордың (қан беруші
адам) канын
реципиентке
(қан қүйылатын кісі)
құяр
кезде алдымен олардың қандарының
сәйкестігін тексереді.
Қанның құрамындағы эритроцитгерде екі түрлі а г г л ю т и н о г е н деп аталған зат бар: А және В
агглютиногендер. Қанның плазмасында бұлармен кездескенде канды ұйытып тастайтын à және ß
а г г л ю т и н и н д е р болады. Егер агглютиноген А агглютинин альфамен (а) немесе
агглютиноген В агглютинин бетамен ß кездессе, қанның эритроциттері бір-біріне жабысып, бұзылып,
қан ұйып қалады да, оттегін денеге таситын эритроциттер қызметін атқара алмай, адам өліп кету
қаупінде болады. Бүл заттардың бір-бірімен қосылыс жасау мүмкіндігі 4 түрлі, соған байланысты
адамдардың қанын 4 топқа бөліп АВО жүйесі деп атаған:
1.
Эритроциттерінде агглютиногендер жоқ, бірақ плазмасында екі агглютининдері (а, ß) де
бар кісілер. Мұндай адамдар 40%, олар І-топқа жатады;
2.
Қанының эритроциттерінде агглютиноген А, плазмасында
Достарыңызбен бөлісу: |
