ıt zyqylary
shyqty.
Buryn tasbaqanyń daýyly men qazannyń kirisinde jolǵa
shyqpaýshy edi.
Endi nege búgin kep, óz jynyn ózi qaıta shaınap, kúıis qaıtarǵan qospaq túıedeı áldeqashan búge-
shigesine deıin oılap, ábden kesip-piship qoıǵan, tiride eshkimge
aýzynan shyqpaıtyn
syrlaryn
qaıyra tolǵap, qaıta oılap otyrǵany nesi?
Ol toı ótken kúnniń erteńine shahardyń
shyǵa beris
syrtyndaǵy ońasha saraıǵa kóship alǵan-dy.
Buıra jynys arasyndaǵy buǵylar men elikter
sytylyp shyǵyp,
ózenniń arǵy betindegi ulan-asyr
keń jazyqqa qaraı lap qoıdy.
Sol eki arada ekinshi saqınanyń ortasyna túsken jaý áskeriniń de
kúl talqany shyqty.
Күрделі сын есім, үстеу және есімдіктердің емлесі
Қазақ тілінде жиілігі жағынан етістік пен зат есімнен кейін орын алатын маңызды кате-
гориялардың бірі – сын есімдер.
Сын есімдер
– заттың сынын, сапасын, белгісін анықтайтын сөздердің тобы. Мағыналық
топтары ретінде қазақ тілінде сапалық және қатыстық сын есімдер, жасалу жолы жағынан
түбір және туынды сын есімдер, құрамы жағынан дара және күрделі сын есімдер болып
бөлінетіні белгілі.
Сын есімдер жасалуы жағынан түбір және туынды болады. Туынды сын есімдер әртүрлі
жолмен жасалады, біріншіден, семантикалық тәсіл, мағына кеңеюі арқылы жасалады, екін-
шіден,
синтетикалық
тәсіл арқылы, яғни қосымша жалғану арқылы жасалады (сарғылт,
қоңырқай, ақылды, қаскөй т.б.), үшіншіден,
аналитикалық
тәсіл арқылы, біріншіден, сөз-
дердің бірігуі арқылы жасалады, бұл жағдайда олар біріккен сөздер қатарын толықтыра-
ды
(аққұба, ақкөңіл)
, қосарлану арқылы жасалады (
астан-кестен, ұлан-ғайыр, ұзын-сонар
т.б.), тіркесу арқылы жасалады (
сары ала, қара шұбар, ұзын бойлы, қоңыр ала, ала торы, қара
торы
т.б.).
Достарыңызбен бөлісу: |