Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }


Омыртңалар өзегі ж ә н е оны ң ңұрамы



Pdf көрінісі
бет233/358
Дата12.09.2022
өлшемі28,32 Mb.
#149295
түріОқулық
1   ...   229   230   231   232   233   234   235   236   ...   358
Байланысты:
Идрисов Ә.А. КЛИНИКАЛЫҚ АНАТОМИЯ

7.5. Омыртңалар өзегі ж ә н е оны ң ңұрамы
7.5.1 Омыртқалар өзегі
Омыртңалар бір-бірінің үстіне о рн аласы п , денесімен ом ы ртң а 
аралық ш ем ірш ек (алды н ан ) ж ән е о м ы р тқ ал ар доғасы м ен (ар- 
тынан ж әне алды н ан) бірге о м ы р тң а өзегін ң ү р ай д ы (
ca n a lis
vertebralis).
О н ы ң к ө л ем і о р т а ш а 2 ,3 — 2 ,5 с м -ге тең болады . Ө зектің 
ең кең ж ері бел бөлімінде болады (3,2 см2), оны ң көлд ен ең кесін д ісі 
үшбүрышңа үң сай ды . Одан ж ің іш к е р е к VII м ойы н о м ы р тң асы н ы ң
түсында (2,5 см 2), кеуде бөлім інде одан да ж ің іш к е р е к , кескенде 
дөңгелек п іш ін д і. Әрбір доған ы ң түбінде о м ы р тң а денесіне ж а ң ы н
жердегі ж оғарғы ж ән е төм енгі ш еттерінде о й ы қ т ар бар (
in cisu ra
vertebralis sup. et. in f.),
бүлар ж о ғар ы ж ән е төменде ж а т ң ан ом ы ртң а 
жүлгелермен ңосы лы п, өзек іш ін е әк ел етін әр ж а ғы н а н о м ы р тқ а 
аралың тесік қ ү р ай д ы . Б ү л тесік 
for. in terverteb ra le
деп а тал ад ы , 
ол жерде 
gangl. intervertebrale, п. sp in a lis
ж а т ад ы . Д о ғал ар д ы ң а р а ­
сында сары ты ғы з ж а л ғ ам ал а р ж а тад ы
(lig. flava) ( 7.4. а, б сур е т ).
Ж оталы қ өсінділердің а р ал ы ғы
lig. in te rsp in a lia -
ны түзей тін
фиброзды тал ш ы ң тар ға толған , ал ж о тал ы ң өсінділер үстін ен
lig.
supraspinale
өтеді. М ойын болім інде ол ж у а н д а п , 
p ro tu b era n tia
crista occipitalis e x t -ғ
а б еки тін борік ж а л п а ң тасп а ң ү р ай д ы , ол 
lig.
писһае
деп аталады .
Сегізкөз озегін ің
(canalis sacralis)
о м ы р тң а ж о тасы н ы ң басңа 
өзектерінен а й ы р м аш ы л ы ғы , ол алд ы н ан ар ты н а қ а р а й и іл іп тө- 
мендеген сайы н тар ы ла береді. Ө зектен с ы р т қ а сегізкө з омы рт- 
қалары ны ң сан ы н а байланы сты ж ің іш к е тесіктер ш ы ғад ы
(for.
intersacralia).
О лар басңа өзектерм ен т ік бүры ш ж асап ң и ы л ы сы п , 
сүйекті алды н ан а р т қ а тесіп отіп, алд ы ң ғы ж ән е а р т қ ы сегізкө з 
тесіктерімен 
(for. sacralia a n t. et post.)
а я қ т а л а д ы . С оңғы ларды ң
ңасында іш к і ж а ғы н ан сегізкө зд ің ар тң ы беткей бойы м ен буын


468
1 бөлім. Жалпы сұрақтар
өсінділерм ен ң ү р ы лған ай д ар ш ы ң өтеді (
crista sa cra lis a rticu la ris).
С ы ртқы бүйірге ж а ң ы н
crista sacralis la tera lis
ж атад ы .
С егізкөз өзегін ің төм енгі тесігі (
h ia tu s sa cra lis
) буын өсін дісін ің
қ алд ы ғы си яң ты төмен ң ар ай б ағы тталған ш ы ғы н ң ы м ен (
cornua
sacralis)
ж ән е 
crista sacralis la t-ц
ң ы ры м ен ш ек тел ед і. Б ү л тесік 
ар тқ ы ж а ғы н ан ж ал ғам ам ен
(lig. flavum )
ж аб ы л ған , ол 
lig. sacrococ-
cygeum post, superficiale-
деп атал ад ы . Ш ам ам ен , 1 — 2% ж ағд ай д а 
ом ы ртңа доғасы III сегізкө з о м ы р тқ асы н а дейін то л ы қ бітіспей 
ң алады . Б ү л ж ағд ай : «
h ia tu s sp in a b ifid a sa cra lis»
-деп атал ад ы .
М ойын о м ы р тқа д енесінің ар тер и я л а р ы
a. vertebralis-
тен 
a. cervi-
calis ascendens-
тен ж эн е
a. c erv ica lisp r o fu n d a -дан
б асталады . Кеуде 
бөлігіне 
a. in terco sta lis suprem a
мен 
aa. in terco sta les-
т ің а р тқ ы 10 
бүтағы н ы ң тар м аң тар ы келед і. Б ел мен сегізкө з о м ы р тң а денелері- 
не 
aa. lum bales, aa. sacralis la tera lis
ж ән е 
a. sa cra lis m e d ia lis -
тен 
тарм аңтар тарай ды .
А р тер и ян ы ң ж ің іш к е тар м аң тар ы
( rr. sp in a le s) fo r in te r v e rte ­
brale
арңы лы о м ы р тқ а өзегінен өтіп, е к ін ш і ж а ң т а ғы ар тер и ям ен
үш тасы п, ом ы ртң а денелеріндегі 
fo r n u tr ic ia -ға.
енеді.
Л и м ф а там ы р л ар ы о м ы р тқ а ж отасы мен сегізкө зд ің алд ы ң ғы
бетінде ж а т қ а н түйіндерге қ ү я д ы .
О м ы ртқа денесінің нервтері 
пп. sp in a les-
т ің ар тң ы бүтаң тары н ан
ш ы ғады .
7.5.2. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   229   230   231   232   233   234   235   236   ...   358




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет