10.3.5. Бауыр қантамырларының топографиялық
анатомиясы
А. Меншікті бауыр артериясы ж әне оның тармақтары.
М енш ікті бауы р ар тер и ясы бауы р-12-елі іш ек б ай л ам ы н да ж а
тады, ол ж ал п ы бауы р ар тер и я сы н ы ң ж а л ғ ас ы . Қ а қ п а алд ы н д а не-
месе бауыр ңаң п асы іш інде оң ж а ң ж ән е сол ж а ң т ы ң тар м аң т ар ға
бөлінеді
(10.9 а, б, в сурет ).
М енш ікті бауыр ар тер и ясы 25% ж а ғд ай д а сол ж а қ асң азан ар-
териясы нан, 12% — ж о ғар ғы ш а ж ы р қ а й ар тер и ясы н ан басталады .
20% ж ағд ай д а м ен ш ік ті бауы р ар тер и ясы ж о қ , ал оң ж а ң ж ән е сол
ж аңтағы бауыр ар тер и я л ар ы ж а л п ы бауы р ар тер и ясы н ан б астал а
ды.
Сол ж а қ бауы р ар тер и ясы ш ар ш ы тәр ізд і ж ән е қ ү й р ы ң ш а бө-
ліктерді ң ан данды рады . Б ү л ар тер и я ж о л ы н д а бауы р өзектерін ен
1 —1,5 см іш к ер і ж ән е сол ж а ң т а қ а ң п а вен асы н ы ң алд ы н ан өтеді.
Оң ж а қ бауыр ар тер и ясы бауы рды ң оң ж а қ бөлігін ж ән е от ңа-
бын қандан ды рады . Қ аң п аға енер ж ерде оң ж а қ қ а ң п а венасы мен
оң ж а қ бауыр өзегі арасы н д а ж а тад ы 28,5% ж а ғд ай д а бауы р ң ан ды
«ңосымша» ар тер и ял ар д ан алу ы м ү м к ін . О лар оң ж а ң немесе сол
562
10 бөлім. Құрсақ қуысы агзаларының клиникалык; анатомиясы
ж а қ а сқ азан а р тер и ял ар ы н ан , ж о ғар ғы ш а ж ы р ң ай ар тер и ясы н ан
немесе қ ү р сақ баған ы н ан тарай ды .
Қ осы м ш а ар тер и я л а р — б ауы рды ң бөлігін немесе сегм ентін
дербес қ ан д ан д ы р аты н та р м а қ т ар ы . Қ осы м ш а а р тер и ял а р бары н
оп ерац ия кезінде есте саң тау к ер ек . Себебі бауы рға ң аң п ад ан ты с
енетін басңа там ы р л ар да болуы м ү м к ін . Қ о сы м ш а ар тер и ял ар д ы
қ ател ік п ен байлау (м ы салы , асң азан р езек ц и ясы н д а) бауы рды ң
сәйкес б өлігін ің н ек р о зы н а әкел ед і.
Б ауы рд ағы ү ш тасу л ар : а ғ з а іш іл ік ж ән е ағза сы р ты л ы ң бо
л ады . А сңазан — 12-елі іш ек ж ән е оң ж а қ асң азан ар тер и я л а р ы
ағзасы р ты л ы қ ү ш т асу л ар ға ң аты сад ы . С онды ңтан, ж а л п ы бауы р
артери ясы н асң азан — 12-елі іш е к ж ән е оң ж а ң асң азан ар тер и ял а-
ры н ы ң басталған ж ер ін е дейін байласа, бауы рға ж а н а м а ж олм ен
келеді.
М ен ш ікті бауы р ар тер и я сы н ы ң оң ж а ң ж ән е сол ж а ң тар м ақ та-
ры ағза іш іл ік үш тасуды ң ү р ай д ы ; олард ы ң д и ам етр і к іш к е н т а й .
С онды қтан, олард ы ң біреуін б ай л аған д а, бауы р іш іл ік ж а н а м а ң ан
ж олы н аш ар дам иды .
Б. Қ а қ п а вен асы — бауы рға вен ал ы ң ңан ды әк ел ед і
(1 0 .9 а; 10.10
а, б; 10.11 сур ет т ер ).
Қ аң п а венасы ңанды ң ү р саң ты ң сы ң ар ағзал а р ы н а н ңабы лдай-
ды.
Қ ақ п а венасы н ы ң сағалары :
1) ж о ғар ғы ш а ж ы р ң ай венасы ;
2) кө кб ау ы р венасы ;
3) ж о ғар ы ү й ң ы б е з — 12-елі іш е к
(v v .p a n crea tico d u o d e n a lis s u
perior);
4) қ а л т қ ы алды венасы
(и. prepilorica);
5) сол а сқ азан венасы (
и. g a strica s in is tr a
);
6) оң асң азан венасы
(v. g a strica d extra );
7) төменгі ш а ж ы р қ ай венасы (и.
m esen terica inferior);
8) іш ек тің о ртаң ғы венасы
(у. colica m edia).
Қ аң п а венасы н ы ң баған ы н ан оң ж а ң ж ән е сол ж а ң б ө л ік т ік ве-
налар ш ы ғады . Оң ж а ң б ө л ік тік ң аң п а венасы ек іге: оң ж а ң па-
рам еди ан ды қ сектор венасы ж ән е оң ж а ң л ат ер ал д ы сектор вена-
сы на бөлінеді.
Оң ж а қ п ар ам ед и ан д ы қ секторд ы ң ң аң п а венасы ж о ғар ы қ а р ай
өрлеп, ортаң ғы бауы р венасы н ы ң оң ж а ғы н а , б ауы рд ы ң ар ты н а
бағы тталған. Оң ж аң л атер ал д ы секторд ы ң ң аң п а венасы VI ж ән е
VII сегменттерге ж ән е I сегм ентке тар м аң береді.
Сол ж а қ б ө л ік тік қ а қ п а венасы сол ж а қ п ар ам ед и ан д ы ң ж ән е
латералды сектор венасы м ен ң ат ар I, IV сегм енттер вен асы н а бө-
Клиникалық анатомия
Достарыңызбен бөлісу: |