А. Амангелді, С. Симбаева
ІІІ. Синтаксистік қызметі
жүктеу/скачать 1,92 Mb. Pdf көрінісі
|
Амангелди-Сембинова-готовая-к-печати
| ІІІ. Синтаксистік қызметі
Синтаксические функции Көсемше сөйлемде пысықтауыш пен баяндауыштың қызметін атқарады. В предложении деепричастие выполняет функции обстоятельства и сказуемого. Например: Бала сурет көргелі келді. – Ребенок пришел посмотреть картины. Ол кітапты оқи отырып жазып алды. – Читая книгу, он сделал выписки. Студенттер практиканы бітіріп институтқа келеді. Закончив практику, студенты приедут в институт. Көсемшенің жіктелу үлгісі (Образцы спряжения деепричастия) 1. -а/-е/-й тұлғалы көсемшенің жіктелуі (Спряжение деепричастия с суффиксами -а/-е/-й) Жекеше түрі (Единственное число) Жақ (лицо) Жұрнақтар (суффиксы) -а -е -й І. Мен жаз-а-мын көр-е-мін сөйле-й-мін ІІ. Сен жаз-а-сың көр-е-сің сөйле-й-сің Сіз жаз-а-сыз көр-е-сіз сөйле-й-сіз ІІІ. Ол жаз-а-ды көр-е-ді сөйле-й-ді Көпше түрі (Множественное число) І. Біз жаз-а-мыз көр-е-міз сөйле-й-міз ІІ. Сендер жаз-а-сыңдар көр-е-сіңдер сөйле-й-сіңдер Сіздер жаз-а-сыздар көр-е-сіздер сөйле-й-сіздер ІІІ. Олар жаз-а-ды көр-е-ді сөйле-й-ді 172 2. -п/-ып/-іп тұлғалы көсемшенің жіктелуі (Спряжение деепричастия с суффиксами -п/-ып/-іп) Жекеше түрі (Единственное число) Жақ (лицо) Жұрнақтар (суффиксы) -ып -іп -п І. Мен жаз-ып-пын көр-іп-пін сөйле-п-пін ІІ. Сен жаз-ып-сың көр-іп-сің сөйле-п-сің Сіз жаз-ып-сыз көр-іп-сіз сөйле-п-сіз ІІІ. Ол жаз-ып-ты көр-іп-ті сөйле-п-ті Көпше түрі (Множественное число) І. Біз жаз-ып-пыз көр-іп-піз сөйле-п-піз ІІ. Сендер жаз-ып-сыңдар көр-іп-сіңдер сөйле-п-сіңдер Сіздер жаз-ып-сыздар көр-іп-сіздер сөйле-п-сіздер ІІІ. Олар жаз-ып-ты көр-іп-ті сөйле-п-ті Ескерту: -ғалы/-гелі/-қалы/-келі тұлғалы көсемшелер жіктелмейді. Примечание: формы деепричастия -ғалы/-гелі/-қалы/-келі не склоняются. жүктеу/скачать 1,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|