көмірсу (полисахарид). Целлюлоза өсімдік тіндеріне мех. беріктік, серпімділік қасиет береді. Ол өсімдіктерде қарапайым көмірсулардан күрделі биохим. синтез нәтижесінде түзіледі. Целлюлоза макромолекуласының қарапайым бунақтары C6H10O5 — глюкоза ангидриді (глюкопираноза) болып саналады. Целлюлоза негізінен кейбір өсімдіктер талшықтарының құрамында болады, мыс., мақта талшығында (97 — 98), ағашта (40 — 50), тінді дақыл талшықтарында (зығырда және талшықты көп жылдық өсімдік — қытай қалақайында 80 — 90), бір жылдық өсімдік сабақтарында (қамыс, жүгері, астық тұқымдастарда 30 — 40), т.б. көп. Целлюлоза
Ең бірінші болып 1971 жылы Такебе протопластарды нәтижелі өсіріп олардан өсімдіктерді шығаруға болатынын дәлелдеді.Лайықты жағдайда протопластарда клетка қабығын қайта түзіп,кәдімгі нағыз клеткаға айналады.Электрондық микроскоп көрсеткеніндей протопластардың сыртқы қабатында 10-20 минут өткен соң бірінші целлюлозаның микрофибрильдері пайда болады,ал 20 сағаттан кейін олар қабықтың тығыз торын түзеді.Клетка қабығының плазмалеммамен байланысының бұзылуы,шамасы,бірден қабықты қайта құру механизмін іске қосады. Протопластардан регенерант өсімдіктер шығару.
Протопласткөне грекше: πρ τος — «алғаш» + πλαστός — ῶ өсімдік клеткасы (қабыгынан басқа) ішіндегі заттарының