Авторитарлық
0-7
Төменгі: көшбасшы болуға тілегі аз, менеджердің дағ-
дылары тұрақсыз, өзіне сенімділігі жоғары, қайсарлығы
басым, бастаған ісін аяғына дейін жеткізеді, артта
қалған және қабілетсіз қол астындағыларды сынға
алады.
8-13
Орташа: басқарушы көшбасшы болуға ынталы, қол ас-
тындағылардың әрекеттерін білікті басқару, талап қою
және қайсарлылық, ұжымға қатал бұйрықпен әсер ету
және бағындырумен мақсаттылық, қара басының қамы,
қол астындағылардың қажеттілігіне үстірт қарау, орын-
басарларының ұсыныстарын тыңдамайды.
14-20
Жоғары: көшбасшы қасиеттері анық көрінеді және жеке
билікке талпыну, ой-пікірлері шешімге қабілетті, пікір-
таласта өз пікірін жоғары санайтын, шешім қабылдауда
ешкімге бой бермейтін, талаптарда қатаң және қуатты,
қол астындағылардың ынтасымен есептесе алмауы және
оларға дербестік беруі, сынауға келгенде тым қатаң
және бағалауда таптаурындарға сүйену, мәнсапқорлық
және орынбасарларымен төмен сыйымсыздығы, жаза-
лауды артығымен пайдалану, қоғам пікірлерімен са-
наспайды.
Либералдық
0-7
Төменгі: адамдармен жұмыс істеу тілегі тұрақсыз, қол
астындағылардың алдында мақсат қоя алмауы және
344
олармен бірлесе отырып шешім қабылдамауы, өзіне-өзі
сенімділігі төмен және міндеттерді бөлуде айқынсыз,
қол астындағылардың кемшіліктерін сынауы барысында
импульсивті (ойлауы әлсіз),
Талап қоюы және жауапкершілігі төмен, өзінің міндет-
терін орынбасарларына аударуға тырысады.
8-13
Орташа: адамдарды басқаруда әлсіздік таныту, сенім-
ділік және талап қоя алмаушылық, дербес шешім қабыл-
дау барысында қорқыныш сезімі басым, шексіз жұм-
сақтық, тәртіп бұзушыларға келісімге итермелеу.
14-20
Жоғары: ұжымның қызығушылықтарына бей-жай қа-
райды, қиын шешімдермен өзіне жауапкершілік арт-
қысы келмейді, басқарудан бас тарту және талап қоя ал-
маушылық, ерік жігері әлсіз және өзіндік ұстанымы
жоқ, өз пікірін қорғай алмайды, іс-әрекетінде мақсатсыз
және нақты жоспарлары жоқ, қол астындағылар ал-
дында беделі төмен, әріптестерімен ешқандай дистан-
ция сақтай алмайды, басындырады, міндеттерін орын-
дата алмайды.
Демократиялық
0-7
Төмен: қол астындағыларына жақын болуы мен тал-
пынуы, олармен бірлескен әрекеттесуі және жауаптарын
тыңдауы төмен, көмекшілерінің кеңестеріне мән бергісі
келмейді, ұжым іс-әрекетін орынбасарлары және бел-
сенді мүшелері арқылы бағыттайды, өзінің кейбір
ұйымдастырушылық қасиеттеріне сенімсіз.
8-13
Орташа: ұжым қызығушылықтарымен тұрақты өмір сү-
руге талпыну, персоналдарға қамқорлық көрсету, орын-
басарларына сенім білдіру және олардың бастамашы-
лығын мадақтау, сенім мен қысымды пайдалану, персо-
налдың пікірлеріне құлақ асу.
14-20
Жоғары: ұжым іс-әрекетін бағыттау және үйлестіру бі-
ліктілігі, өте қабілетті қол астындағыларға дербестік
беру, ынтасын және жұмыстағы жаңа әдістерін дамыту,
моральдық жағынан қолдау көрсету және сендіру, пікір-
таласта әділетті және мәдениетті болу, ұжымда әлеу-
меттік-психологиялық процестерді және тұлғаның жеке
қасиеттерін біліп-тану, сын және ашықтылықты дамыту,
дау-дамайларды алдын-ала болжау және мейірімділік
хал-ахуалды құру.
Рабочая книга практического психолога: пособие для специалистов, рабо-
тающих с персоналом / Под ред. А.А. Бодалева, А.А.Деркача, Л.Г. Лаптева.
– М.: Изд-во Института Психотерапии, 2003. – 640 с. илл. С. 336-340.
345
Достарыңызбен бөлісу: |