Қазақ ӘдебиеТІ
жүктеу/скачать 2,89 Mb. Pdf көрінісі
|
811-002-002к-20 КазЛитра 11 каз УЧЕБНИК ЕМН
| «Оқап та»
де ген төр тін ші та рау да Ес қо жа ау лы ның ер ке қы зы, сән ді сұ лу, ән ші Үмі тей Көк ше Қа ра тай дың ту ысы Дүт бай ға ұза тыл мақ шы. Той да Құдайбердінің ұлы Әмір бас та ған сал-се рі лер өнер көр се те ді. Той үс тін де Үмі тей Әмір ге бұ ры лып ке те ді. Ашу ға бу лық қан Құ нан бай Әмір ді үйі не ал ғы зып, ең кей іп сә лем бе ре бер- ген де, қыл қын ды рып, өл ті ре жаз дай ды. Әке сі нің мі не зін бі ле тін Абай дер ке зін де же тіп, Әмір ді ара ша лап қа ла ды. Абай Шә ке, Ер бол, Бай ма ғам бет си яқ ты бір топ ту ыс-дос та ры мен аң ға шы ғып, ақ тү тек бо ран да жол дан ада сып ке те ді. Сол жолы Мо тыш ру ының Ақ қо зы де ген жі гі ті не ұза ты лып кет кен ға шы ғы Тоғ жан ға кез бо ла ды. «Асу да» де ген бе сін ші та рау да ер те гі ші, әң гі ме ші лді гі мен ата ғы шық қан Бай ма ғам бет Абай ау лын а келеді. Ол сю же тін Абай айт қан не ме се бас қа ел ау зын да ғы оқи ға ны ба ян да ған да жұрт ты ау зы на қа ра та ды. Бай ма ғам бет ке ліп ті де ген ді ес ті ген де, әң гі ме сін тың дау ға ел адам да ры мен қа тар Абай ба ла ла ры да ке ле ді. Үй де Ақыл бай, Әбіш, Ма ғаш тар бар. Қа ла дан ке ле жат қан Жи де бай- да ғы үл кен ау ыл дың көр ші сі Асыл бай Абай ға Ми хай лов тың ха тын тап сы ра ды, Ре сей пат ша сы өл ті ріл ге нін ха бар лай ды. Ор ны на Алек сандр ІІІ оты ра ды. Абай мен Бай ма ғам бет ер те ңін е Се мей ге жол тар та ды. Жа зу шы Абай ды Ев ге ний Пет ро вич Ми хай лов пен ұзақ сөй лес ті ріп, оның өмір та ри хы нан сыр шер те ді. Чер ны ше вс кий ту ра лы да ай ты ла ды. Дәр кем бай бас та ған жа тақ тар дың егі нін Тә ке жан ның ма лы тап тап, жеп жә не же ті жыл қы сын ұр лап ке те ді. «Та рау да» де ген ал тын шы та рау да Бал қы бек те сияз бо ла ды. Арыз-ша ғым көп түс кен дік тен, Ло со вс кий дің өзі та ғы ке ле ді. Тіп ті жер мә се ле сі не бай ла ныс ты ақын Көк бай Жа на тай ұлы ның да үс ті нен түс кен арыз бар. Абай арыз-ша ғым ды өзі тек се ріп, кім нің сө зі рас, кім ді кі өті рік еке нін ба сын ашып, ай тып бе ре ді. Көк бай ды ақ тап ала ды. Дәр кем бай дың отыз қа ра ма лын қай тарт қы за ды. Са ли қа мен Бай гө бек тің мә се ле сін ше ше ді. Ер те ңін де сы бан, ке рей, уақ, то бық ты, сақ-то- ға лақ, ар ғын бас тат қан екі дуан бас қос қан сияз да болады. Бо лыс тар дың бә рі тө бе би бо лу дан үміт кер. Абай тө бе би лік ке өз ту ыс та рын емес, ха лық өкі лі Асыл бек ті сай лат қы за ды. Осы ар қы лы қа лың ел ара сын да Абай ту ра шыл ды ғы аңыз ға ай на- ла ды. «Абай – адам да, аза мат та» де ген сөз та рай ды. Абай ба ла ла рын орыс ша оқу ға бе ре бас тай ды. Өзі шы ғар ма шы лық қа бір жо ла ден қоя ды. жүктеу/скачать 2,89 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|