Қазақ ӘдебиеТІ
Зерделіой Поэма үзіндісіндегіден басқа елімізде жойылып кеткен жануарлар бар ма?Зерттеужүргіз. CD05
жүктеу/скачать 2,89 Mb. Pdf көрінісі
|
811-002-002к-20 КазЛитра 11 каз УЧЕБНИК ЕМН
| Зерделіой
Поэма үзіндісіндегіден басқа елімізде жойылып кеткен жануарлар бар ма?Зерттеужүргіз. CD05 88 Шо шып ке тем Шан шы ға лы жат қан дай дәу жай ын ды! Ақын өзі нің аза мат тық үнін, кө кей кес ті ой ын бы лай біл ді ре ді: …Аяй мын мен ана сыз, Ата сыз ды, Аяй мын мен құ лын сыз, Бо та сыз ды. Хай уа нат қа жа са ған қия на тың – Бауы ры ңа жа са ған опа сыз дық! – деп, күйі не оты рып, ке ші рім сұ рай ды: Ке ші ре гөр біз дер ді, Әулие көл! Ке ші ре гөр біз дер ді, Қыр кие лі! Ав тор та би ғат ты қор ғау ды тек ел ау ма ғын да ға на емес, бү кіл ға лам ша р- а ра лық мә се ле ре тін де қа рас ты рып, оқыр ман ды Аме ри ка ға да, Аф ри ка ға да, Еуро па ға да апа ра ды, бір кез дер де мұн да адам сау да сы бол ға нын да ай та ды. Кей бір ха лық тың жойы лып кет ке ні нен шо шы на ды. Қан дай да бол сын, зор- лық-зом бы лық тан бас тар ту қа жет ті гін тү сін ді ре ді. Бір кез де елімізде мекендеген аң дар ды тү ген дей ді, со лар ды жоқ тай ды. Поэма ны не се беп ті «Қы зыл кі тап» деп ата ға нын аң ғар та ды: …Қы зыл кі тап – Мез гіл сіз кет кен дер дің Бас та ры на қой ыл ған қы зыл шы рақ! … Қы зыл кі тап – Опат боп кет кен аң ның, Бас та ры на қой ыл ған қы зыл күм без. Ақын са на лы адам бол ған дық тан, та би ғат ты қор ғау па ры зы мыз еке нін ай та ке ле: Ор нын да ма са на мыз? Кү ші міз де?! Ма монт құ сап Жі гіт тік, Аза мат тық Қал ған жоқ па кө мі ліп іші міз де?! – деп ой ла ну ға ша қы ра ды. Ата-ба ба сал тын ұмыт пау ке рек ті гін есі міз ге са ла ды: Жақ сы лық тың ал дын да бас ие тін Ба ба лар дың не іс тей міз өсие тін?! Жер жо ға лт са, не бол мақ пер зент те рін? Ер жо ға лт са, не бол мақ қа сие тін?! Та би ғат пен адам ара сын да ғы үн дес тік, қор ша ған ор та ны қор ғау дың ма ңыз ды лы ғын поэма да бы лай ша түй ін дей ді: Одан кө ріп, Ақы ры бұ дан кө ріп, Талас қан нан не тап пақ құ лан, ке рік?! Жо ға лт қан ды жоқ та ған жөн бол ған мен, Жо ға лт па ған жақ сы рақ одан гө рі! 89 Ойталқы 1. Поэманың та қы ры бы қан дай? 2. Шы ғар ма атауы қан дай идея дан ту ын да ған? Оның атау ын бас қа ша қа- лай өз гер тер едің? 3. Поэма ның жанрына қарай композициялық ерекшелігін анықта. Неліктен 1. Ақын неліктен табиғаттан кешірім сұрайды? 2. Не се беп ті ақынды балалар әдебиетінің классигі дейміз? Ойыңды мы- сал дармен дәлелде. жүктеу/скачать 2,89 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|