13
орналасса, көлбеу тілік деп атаймыз (2.10 сурет).
Қарапайым тіліктер
Қиюшы жазықтықтардың санына қарай тіліктер қарапайым
және күрделі болып бөлінеді. Бір ғана қиюшы жазықтықпен
орындалған
тілік қарапайым
тілік деп (2.11 сурет), ал
бірнеше қиюшы жазықтықпен
орындалған тілік – күрделі деп
аталады. Нәрсенің өлшемдеріне
қатысты
қиюшы
жазықтықтардың
орналасуына
байланысты тіліктер көлденең
және ұзына бойлай деп бөлінеді.
Қиюшы жазықтықтар нәрсенің
ұзындағын
немесе биіктігін
бойлай өтсе көлденең. ал
нәрсенің ұзындығына немесе
биіктігіне
перпендикуляр
бағытталған болса, олар ұзына бойлай орындалған тілік деп
аталады.
Тіліктердің белгіленуі
Қиюшы жазықтықтардың
орны сызбада қима сызығымен
көрсетіледі. 2.303-68 МЕСТ бойынша қима сызығы үшін
жуандатылған үзік сызық қолданылады.
Қарапайым тіліктер үшін қиюшы жазықтықтың бастапқы
және шеткі сызықтары сызылады (2.11 сурет), ал күрделі тіліктер
үшін – бастапқы, бұрылған жері және шеткі сызықтары (2.15,
2.16 суреттер).
Бастапқы және шеткі қима
сызықтары нәрсе кескіні
контурларын, шығарма және өлшем сызықтарын қиып өтпеуі
керек. Қима сызығына перпендикуляр етіп қарау бағытын
көрсететін нұсқама қойылады. Нұсқамалар сызық шетінен 2-3 мм
қашықтықта салынады (2.5, 2.15, 2.16 суреттер). Әр нұсқаманың
қасына бірдей бас әріп қойылуы керек.
14
Тілік үстіне қиюшы жазықтықты көрсеткен әріптер сызықша
арқылы жазылады (2.11, 2.15, 2.16 суреттер).
Егер қарапайым тілікте қиюшы
жазықтық тетікбөлшектің
симметрия жазықтығымен беттеспесе, белгіленеді (2.11, А-А
тілігі).
Егер
қиюшы
жазықтық
тетікбөлшектің
симметрия
жазықтығымен беттесіп, сәйкес кескіндер сол бетке проекциялық
байланыста орналасса және олардың арасын басқа кескіндер
бөліп тұрмаса, қарапайым тіліктер белгіленбейді (2.11, фронталь
және профиль тіліктер).
Достарыңызбен бөлісу: