Адам ұрығының бөлшектенуі, гаструляциясы және имллантациясы (кесте)

Адам ұрығының бөлшектенуі, гаструляциясы және имллантациясы (кесте): 
1 — бөлшектену; 2 —
морула; 3 — бластоциста; 4 — бластоциста қуысы; 5 — эмбриобласт; 6 — трофобласт; 7 — ұрық түйіні: а —
эпибласт; б — гипобласт; 8 — ұрықтану қабықшасы; 9 — амниодық (эктодермальды) көпіршік; 10 — ұрықтан
тыс мезенхима; 11 — эктодерма; 12 — энтодерма; 13 — цитотрофобласт; 14 — симпластотрофобласт; 15 —
ұрық қалқаншасы; 16 — ана қанына толы лакуналар; 17 — хорион; 18 — амниондықаяқша; 19 — сарыуыз
көпіршігі; 20 — жатырдын, шырышты қабықшасы; 21 — жатыр түтікшесі

Бақылау сұрақтары
1.
Эмбриология туралы түсінік. Адамның эмбриональды дамуының
негізгі кезеңдері.
2.
Прогенез. Сперматозоидтар мен аналық жыныс жасушаларының
пайда болуының кейбір ерекшеліктері.
3.
Адамның сперматозоидының құрылысы.
4.
Аналық жыныс жасушасының құрылысы
5.
Бөлшектену. Адам ұрығының бөлшектенуіне сипаттама.
6.
Бөлшектенудің әртүрлі сатысындағы ұрықтың құрылысы. Морула,
бластоциста, эмбриобласт пен трофобласт.

1.
Неліктен қалыпты бір сперматозоид жұмыртқаны ұрықтандыра
алмайды?
2.
Генетикалық аномалия нәтижесінде ер адамда акросомалардың
сперматозоидтардың түзілуі бұзылады. Неліктен мұндай адам бедеулік
екенін түсіндіріңіз? Бедеулік жағдайын жеңудің жолы бар ма?
3.
Препаратта мөлдір аймақпен және жарқыраған тәжбен жабылған,
біркелкі бөлінген сарыуыз қосындыларының аз мөлшері бар жұмыртқа
көрінеді. Жұмыртқа түрін және ол қандай жануарларға жататынын
анықтаңыз.
4.
Препаратта-орталық қуыста көпіршік түрінде
орналасқан көп
жасушалы ұрық бар. Ұрықтың қабырғасы әртүрлі мөлшердегі
жасушалардың бір қабатынан тұрады. Ұрық дамудың қай кезеңінде
және ол жануарлардың қандай түріне жатады?
5.
Адам ооцитінің цитоплазмасының перифериясы бойынша мөлшері 1
мкм-ге дейінгі ұсақ түйіршіктер анықталады, гистохимиялық түрде
олардың құрамында әртүрлі гликозаминогликандар мен гидролаздар
анықталады. Жұмыртқаның сипатталған құрылымын және оның
қызметін анықтаңыз.
Жағдаяттық есептер

6. Неліктен сперматозоид спермасының (шәуетінің) концентрациясы 10
миллион/мл-ден аз болған кезде, табиғи ұрықтандыру іс жүзінде мүмкін
болмайды, түсіндіріңіз?
7. Қандай механизмдердің көмегімен сперматозоидтар әйел жыныс жолдары
бойымен көтеріліп, жұмыртқаны іздейді?
8.
Генетикалық
мутация
нәтижесінде
сперматозоидтардың
микротүтікшелерінің
перифериялық
жұптарының
динеин
ақуызының
қызметі бұзылады. Қандай өзгерістер болады?
9. Препаратта бірдей мөлшерде бластомерлердің жұп санынан тұратын
эмбрион көрінеді. Бұл эмбриондарға қандай бөлшектену тән екенін
анықтаңыз.
10. Препаратта дамудың әртүрлі сатыларындағы жұмыртқалар көрінеді.
Жұмыртқа мөлшерінің ұлғаюымен олардың сарыуыз қосындыларының негізі
бір полюсте жинақталуы байқалады. Олар қандай жұмыртқа түріне және
жануарлардың түрлеріне жататынын анықтаңыз.

№4 Практикалық сабақ.
Тақырып:
Адам эмбриологиясы.
Эмбриогенездің эмбриондық
кезеңдері.