гиясын, Софоклдьщ “Эдип патшасы” мен “Антигонасын” ,
Эврипидтщ “ Медеясы” мен “Электрасьш” бишейтшдер
кемде кем шыгар.
Сайып келгенде, осылардыц бэршщ
пафосы — адамга тэн сана мен сез1мнщ кушан, адамныц
улылыгы мен рухани сулулыгын дэрштеу. Булардьщ мэцплж
шыгармалар болу ce6e6i де — сол.
Батые Европа эдебиетшде трагедия Ренессанс дэуаршде
дамыды: Англияда Марло мен Шекспир, Францияда Корнель
мен Расин, Германияда Гете мен Шшшер тугызган кец ты-
нысты эпикалык сипаттагы улы шыгармаларда адамга тэн
керемет куштарлыкгар мен
ешпендииктерге толы траге-
диялык образдардьщ не 6ip тамаша Tmrrepi бар. Пушкиннщ
“ Борис Годуновы” мен “ Шагын трагедияларынан” да бупн
6ip образдар галереясын жасап алуга болар едь Ал
И.Сельнинскийдщ “ Командарм 2” мен Вс. Вишневе кийдщ
“ Оптимистйс трагедиясы” — бул жанрдыц орыс кецес
эдебиетшдеп, М.Эуезовтщ “Ецшк — Кебеп” мен “ Кдра-
K03i” , F. Мус1реповтьщ “ Козы Керпеш — Баян сулу” мен
“Акдн cepi — Акгокшсы” — rcuipri кдзак эдебиетндеп жакры
yjninepi.
Егеменс1з ел-журттыц ecipMe экшшшк, ел1рме белсен-
дМк есш тандьфган кешеп жалган жалаулы туста кейб1р
эдебиет сыншылары
бул жанрдыц куш eiri, гумыры 6irri,
61здщ кецес шындыгынан трагедияльпс, шыгарма тугызуга
болмайды десп. Агат niidp! Эбден болады. Айталык, кецес
адамдарыныц басынан еткен
отызыншы жылдардагы аштык
пен кыргын, кыркыншы жылдардагы сурапыл согыс,
елушип жылдардагы кугын мен сургш ше; букш халыктык
кдс1рет емес пе? Жылдар бойы сахнада туспей келе жаткдн
Шыцгыс Айтматовтьщ “Ана — Жер ана” пьесасы ше;
кдИармандык трагедия емес пе?
Сол пьесадагы Толганай
ше; кдйгылы образ емес пе?..
Ендеше, кецес драматургиясында да трагедиялык жанр
бар. Бул жанрдыц туындыларын Илья Сельвинский былай
сипаттайды: “ Кецес трагедиясы — философиялыктрагедия;
6ipaK
б1здщ когамныц философиясы — дерекс1з философия
емес, миллиондаган адамдардыц ум1т-арманымен терец
тамырлас философия, демек, кецес трагедиясы — терец
психологиялык трагедия” .
Драматургияныц 6ip Typi —
комедия (грекше
komadia —
Достарыңызбен бөлісу: