|
Байланысты: 2-сан 2023 (1-серия)Бұл бет үшін навигация:
- Ключевые слова
- Key words: adjective, pronoun, noun, verb, connective, auxiliary, subject, predicate, object, definition, modifier.
Ilim h
á
m jámiyet. №2.2023
87
“
是
” [shì] НИНГ ГРАММАТИК САТҲ ЭЛЕМЕНТИ СИФАТИДА
ҚЎЛЛАНИЛИШИГА ОИД АЙРИМ МУЛОҲАЗАЛАР
А.Тўхтамишев –
докторант
Самарқанд давлат чет тиллари институти
Таянч сўзлар:
сифат (
形容
词
), олмош (
代
词
), от(
名
词
), феъл(
动词
), боғловчи(
连接词
), ѐрдамчи сўз(
助
词
), эга (
主
语
), кесим (
谓语
),
тўлдирувчи (
宾语
), аниқловчи (
定
语
), ҳол (
状
语
).
Ключевые слова:
прилагательное, местоимение, существительное, глагол, связующее, вспомогательное, подлежащее, ска-
зуемое, дополнение, определение, обстоятельство.
Key words:
adjective, pronoun, noun, verb, connective, auxiliary, subject, predicate, object, definition, modifier.
―
是
‖ [shì] боғламасининг морфологик сатҳда
қўлланилиши. ―
是
‖ [shì] - бўлмоқ феълининг хитой ти-
лида қўлланилиш ҳолати турли даврларда турлича
бўлган. Қадимги хитой тилида мавжуд бўлган ―
是
‖
[shì]нинг айрим вазифалари замонавий хитой тилида
йўқ бўлиб кетган, ѐки аксинча, замонавий хитой тилида
пайдо бўлган янги вазифалари қадимги хитой тилида
учрамайди. Замонавий хитой тилининг ѐзма ва оғзаки
шаклида ―
是
‖ [shì]нинг ишлатилиш кўлами анча кенг
бўлиб, унга оид қатор илмий тадқиқотлар олиб бо-
рилган. Бу тақдиқотларнинг айримларида ―
是
‖ [shì]ни
гап бўлаги сифатида тавсифланган бўлса, бошқаларида
грамматик компонент сифатида қаралган. ―
是
‖ [shì]ни
тўлиқ англаб, тушуниб, керакли жойда тўғри қўллай
олиш учун тил ва нутқ ўртасидаги боғланишларни
англаш лозим бўлади.
Биз аввал ―
是
‖ [shì]нинг турли сўз туркумлари вази-
фасида қўлланиш ҳолатини тадқиқ қилишга ҳаракат
қиламиз.
I.
―
是
‖ сифат сўз туркуми сифатида:
1) ―Тўғри‖ деган маънони ифодалашда ишлатилади.
Масалан,
实
迷途
其
未
远
,
觉
今
是
而
昨
非。
Адашиш
узоқ эмас, англадимки, бугун тўғри, кеча нотўғри.
(Изоҳ:
Ҳақиқатда йўлдан адашиш узоқ эмас,
англадимки бугунги кун
тўғри
, кечаги кун нотўғри
)
2) ―Ҳар бир, ҳамма, ҳар қандай‖ маъноларни
ифодалаш
учун
ишлатилади.
Масалан:
是个有良知的人都会
这么做
-
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|
