келген дыбыс кдйталау йруге тшс”*.
BipaK,
бутан кдрап
ассонанс пен аллитерацияны да уйкас дей беруге болмай-
ды. “Уйкас — дещц профессор З.Ахметов, — ассонанс, ал
литерация секши жеке дыбыстардыц жай кдйталануы емес,
кейде
6ip,
кебше б1рнеше буындардыц ундес уйлеамГ’**.
Рас, уйкастыц туу тарихына кдрасак, муныц релш ат-
кдрган нэрселер кеп: эуелде эн аткэрса, кешн созымды,
созымсыз ун аткдрган. Кене дуние метрикасы секши тури
нэсщцшердщ б1ркатарында (езбек, азербайжан, уйгыр, т.б.)
он гасыр бойы елец елшем1 болып келген аруздыц сабаб —
ватад — фасила непздершде куралган сепз турл1 бунагыныц
(фаулун, фаилун, мафаилун, фаилатун, мустафилун,
мустафаилун, муфаалатун, мафулату) кдйсысын алмацыз,
булардагы шешухш шарттар да уйкдста емес, дауыс ырга-
гында жаткдн. Уйкастыц мшдетш аткаратын аллитерация-
лык эуен турнс-моцгол тукымдас якуттер мен хакастарда
эл! бар. Алайда осылардьщ 6ipfle-6ipi бул кундердеп уйкаска
пар келе алмайтыньш, силлабикалык елендеп уйкастыц
орны мен рел1 айрыкща белек екенш атап айту керек.
0лец уйкдсы жайлы даулы-даусыз пнарлер кеп. Эдебиет
зерттеуиплер! уйкдстыц эр турш аныктап, эркдйсысына
толымды, толымсыз, т ш , сырткы,
K ypdeai,
жалац, терец,
тайыз, ашык, туйык,-.
■
дегендер тэр1зд1 алуан турл1 ат берш,
айдар тагьш жур. Булардыц бэрщде де, ерине, шындык,
дэлел, логика бар.
Достарыңызбен бөлісу: