Оқулық «Білім беруді дамыту федералдық институты»


БІР ФАЗАЛЫҚ ТРАНСФОРМАТОРДЫҢ ЖҰМЫС



Pdf көрінісі
бет66/225
Дата24.11.2023
өлшемі21,72 Mb.
#193387
түріОқулық
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   225
Байланысты:
Nemtsov-E-lektr-tehnika-zh-ne-e-lektronika.-O-uly-

БІР ФАЗАЛЫҚ ТРАНСФОРМАТОРДЫҢ ЖҰМЫС 
ІСТЕУ ПРИНЦИПІ 
 
 
7.4, 
а
суретінде
бір фазалық трансформатордың қосылуының 
схемасы
келтірілген. 
w

орамдар санына ие екінші ретті орама 
жағынан, яғни 
R

жүктеме кедергісіне ие қабылдағыш үшін 
трансформатор энергия көзі, ал
 w
x
орамдарға ие бірінші ретті орама 
жағынан 
– 
қоректендіру көзінен келетін энергияны қабылдағыш 
болып табылады

Бір фазалық трансформатордың жұмыс істеу принципін 
қарастырайық. Трансформатордың екінші ретті орамасының тізбегі 
ажыратылған және 
e
u
=
1
кернеу көзі әсері кезінде бірінші ретті 
орамадағы
ток 
1
i
-
ге тең деп болжайық. 
1
1
w
i
магниттік қозғаушы 
күші магнит
өткізгішінде магниттік
ағынды қоздырады, оның оң 
бағыты бұрғы ережесімен
анықталады (3.23, 
а
суретін қараңыз)
.
Бұл 
7.4-
сурет


176
магнит ағыны бірінші ретті орамада 
e
L1
өзіндік индукциясының 
ЭҚК
-
н (суретте көрсетілмеген) және екінші ретті орамада 

e
M2 
өзара 
индукциясының ЭҚК
-
н (суретте көрсетілмеген) ндукциялайды 
Екінші ретті ораман тізбегі тұйықталғаннан кейін 
e
M2 
өзара 
индукциясының ЭҚК
-
і әсерінен, 
R
2
жүктеме кедергісіне ие 
қабылдағышта 
i

тогы пайда болады. 
7.4-
суретте көрсетілген орауларының бағыттары үшін бірінші 
және екінші ретті орамалар мен 
2
2
w
i
-
ге тең МҚК
-
дің 
1
i
және
 
i
2
токтарының таңдап алынған оң бағыттары магнитөткізгішінде, 
i
1
w
1
-
ге тең МҚК әсерінен магниттік ағынға қарсы бағытталған 
ағынды қоздырады.
Демек, қарастырылып отырылған трансформатордың бірінші 
және екінші ретті орамалар қарама
-
қарсы қосылған, бұл 
орамалардың шықпаларының белгісімен белгіленеді (
3.25, 
в
суретін
қараңыз). бірінші және екінші ретті орамалардың МҚК
-
нің 
i
1
w
1

i
2
w
2
тең
.
Бұл МҚК
-
і магнит өткізгішінде Ф ортақ магниттік ағынын 
қоздырады. Сонымен қатар, трансформатордың жұмысын талдау 
кезінде, сәйкесінше 
1
i
және
i

токтарына пропорционалды бірінші 
1
шаш
Ψ
және екінші 
2
шаш
Ψ
орамаларының шашырауының ағындық 
ілесуін ескеру керек. 
7.4, 
б
суретте бірінші Ro1 мен екінші Rо2 орамдарының активті 
кедергілеріне және олардың 
1
1
1
/
i
L
шаш
шаш
Ψ
=
және 
2
2
2
/
i
L
шаш
шаш
Ψ
=
шашырау индуктивтіліктеріне ие трансформатордың алмастыру 
схемасы
көрсетілген. 
Бірінші және екінші ретті орамалары активті кедергілерге және 
шашыраудың ағындық ілесуіне ие болмайтын трансформаторлар 
идеалдандырылған трансформаторлар
деп аталады. 7.14, б суретте 
идеалдандырылған 
трансформатор 
штрих 
сызықпен 
айрықшаландырылған.
Оның бірінші орамасындағы 
e

ЭҚК
-
нің және
i
1
тогының оң 
бағыттары, трансформатор екінші ретті орамасының ажыратылған 
тізбегінде айналатын катушкадағыдай (
3.23,
 
а
суретін қараңыз)
сәйкес келеді. 
Трансформатордың бірінші 
dt
d
Ф
w
e
/
1
1

=
және екінші 
dt
d
Ф
w
e
/
2
2

=
орамдарындағы ЭҚК
-
і магниттік өткізгіште бір Ф 
магниттік ағынмен индукцияланатындықтан, осы ЭҚК
-
нің екі 
ораманың аттас шықпаларына қатысты оң бағыттары бірдей .
Егер бірінші ретті орама тізбегіндегі 
e

ЭҚК
-
і мен 
i
1
тогы 
бағыттары бойынша сәйкес келетін болса (ток,
ағын және ЭҚК үшін
оң жүрісті бұрғы ережесі (3.23
-
суретті
қараңыз), онда екінші реттік



177
7.3. 
орама тізбегіндегі 
i
2
токтың бағыты 
e
2
ЭҚК
-
нің бағытына қарама
-
қарсы алынған. Бұл ЭҚК
-
нің әртүрлі рөлдері туралы физикалық 
көрініске сәйкес келеді
:
бірінші жағдайда ЭҚК
-
і
ток өзгерісіне бөгет 
жасайды, ал екінші де 
– 
токты қоздырады.
ном
ном
ном
ном
I
U
S
S
1
1
1
=
=
номиналды толық қуатына ие 
трансформаторлардың бірнеше жұмыс режимдерін ажыратады:

номиналды режимі,
яғни трансформатордың бірінші 
ретті орамасындағы кернеудің 
нои
U
U
1
1
=
және
токтың
ноv
I
I
1
1
=
номиналды мәндеріндегі жұмыс режимі;

жұмыс режимі,
бұл ретте бірінші ретті ораманың 
кернеуі номиналды мәнге жуық немесе тең болады: 
нои
U
U
1
1
=
, ал 
1
I
тогы өзінің 
ноv
I
1
номиналды мәнінен аз 
немесе оған тең және трансофрматор жүктелуімен, яғни 
I

тогымен анықталады
;

бос жүріс режимі,
яғни екінші ретті ораманың тізбегі 
ажыратылған 
(
I
2
= 0) немесе өте үлкен жүктеме
кедергісіне ие қабылдағышқа жалғанған (мысалы 
вольтметрге) трансформатордың жүктелмеген режимі;

трансформатордың қысқаша тұйықталу режимі
, бұл 
ретте оның екінші реттік
орамасы тұйықталған 
(
U
2
= 0) 
немесе өте аз жүктеме
кедергісіне ие қабылдағышқа 
жалғанған (мысалы амперметрге).
Бос 
жүріс 
пен 
қысқаша 
тұйықталу 
режимдері
трансформаторды тексеру кезінде арнайы тудырылады



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   225




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет