56
АЛ
М
АТ
Ы
КІ
ТА
П
БА
СП
АС
Ы
70
ай
Шолпан
күннен алар жарықты,
таң қылаңда туады,
Бірақ күндіз көрінбес.
«Зухра» – оның бір аты.
түн мұхитын жарық қып
Қараңғыны қуады,
Жүзуден еш ерінбес...
сөйту – оның мұраты...
құсжолы
Үркер
Аспан бетін шаңдатып,
топтан бөлек тұрғасын,
Бәйге шауып өткендей.
тұла бойын нұр кернеп,
Не кеменің таңға асық
көріп бөлек тұлғасын,
Ізі қалып кеткендей...
Атаған жұрт «Үркер» деп...
Құл-керім Елемес
3. Оқып, жоғарыдағы қай өлеңнің екінші шумағы болуы мүмкін
екенін дәлелде.
көкте жүзген қалайы
секілді ақ табақ бір.
Жұлдыздардың талайы
Қоршап алып, қарап тұр.
құрастыр
болжа
6. Құсжолын, Жетіқарақшыны тақтаға сызып көрсетіңдер.
7. Жұмбақтарды шеш. Жұмбақтың шешуін қалай білдің?
санымыз қанша білмейміз,
түнімен көз ілмейміз.
Қанатсыз құс маңып барады,
көзінен жас тамып барады.
4. Құсжолының бейнесін ақын қай тәсіл арқылы суреттеген?
5. Ай мен күнге қандай теңеу айтар едің?
қалайы
– металл
АЛ
М
АТ
Ы
КІ
ТА
П
БА
СП
АС
Ы
71
Планетарий
түсініп оқы
9. Өзің білетін аспан денелерін ата.
қорытындыла
Аспан денелері туралы ертегі құра. Немесе өзің оқыған ертегіні
әңгімелеуге дайындал.
Ашық күндері тал түсте
жұлдызды аспанды көргі-
лерің келе ме? Ендеше, пла-
нетарийге ба рың дар. Жұл-
дызды ас пан ның тәулік
бойына қалай өзгеріп тұра-
тынын төрт-ақ минуттың
ішінде көріп, жұлдыздар
мен ғаламшарлардың шап-
шаң қозғалысын бақы лай
аласыңдар. мұн да біздің
ғаламшарымызды көмкеріп
тұрған аспанның күн мен түннің кез келген уақытындағы
қалпын, по ляр шұғыласын, кометаны (құйрықты жұлдыз)
тамашалау ға, ғарышкеменің қалай ұшқанын көруге болады.
Осы жерде баяндамашының ғаламшарлар, күн жүйесі
жа йында, табиғат құбылыстары мен ғарышты игеру жөнін-
дегі қызықты әңгімелерін тыңдау – бір ғанибет.
планетарий – қызық дәрістер оқылатын орын. Ал оның
осылай аталу себебі ондағы ең ғажайып дүние – планета-
рий (проекциялық) аппаратына байланысты. соның көме-
гі арқылы жұлдызды аспан әлемі көрсетіледі.
«Ол – кім? Бұл – не?» кітабынан
8. мәтін бойынша сұрақтар құрап жазыңдар.
|