жатқандықтан B)
Мүйізі үлкен болғандықтан
C)
Егіз төл беретіндіктен
D)
Сирек төлдейтіндіктен
E)
Меринос қойымен будандастыратын
3-мәтін 1.
Амансыңба, Бауыржан!
Қазір сенің ең жұлдызды сәтің. Пән олимпиадасынан республикалык олимпиадада жеңімпаз атану
екінің бірінің қолынан келе бермейді. Мектеп директоры Нұрмағамбет агайың сол хабарды ести сала
аудан орталығындағы ауруханадан сұранып шығып, жетті емес пе? Үйіне бармастан бірден мектепке
соғып, жиналыс жасап сені құттықтады. «Мектебіміздің тарихында тұңғыш рет біздің оқушымыз
республикалық додадан бірінші орын алып келіп отыр!» - дегенде өзіңе қадалғаи жүздеген көзден
қысылып, төмеи қарадың. Сол олимпиадада иеленген «Мақтау қағазы» мен карақалпактың «Қырық
қыз» дастаны, директордың қолынан қайта алғанда, тіпті ауырлап кеткендей болды. Ал кеште
Нұралы ағайың бастаған бір топ мұғалім үйіне кіріп келе жатканда кеудеңді мақтаныш биледі.
Әкеңнің сәл мақтаныңкырап сөйлегенін де көрдің. Қалаға барса, сен үшін кітап сатып әкеліп жүретін
Атажан көкең: «Біздің Баукең Төлеген ағасы сияқты шайыр болады...» - дегенде ұрланып өлең жазып
жүргеніңді бэрі білетіндей қысылғаның не? Абырой болғанда, оныңды ешкім байқамады.
2.
Енді басқа тірлікті сөз қылайық. Саған айтатын ақылым: өзімшілдік - жақсы өасиет емес. Ылғи:
«Менікі дұрыс!» - дей беруге болмайды. Әсіресе, футболда. Футбол - ұжымдық ойын. Төрткүл
ауданында болған жарыста не істедің? Тақтакөпір ауданының құрамасымен ойнағанда алғы шептегі
Жамбыл мен Түгелбайға ұпай беріп келмей, өзің гол салғып келдің. Екі рет алаң ортасында доптан
айырылып калдың. Соның бірі гол болып қақпаларыңа енді. Балалар ойын соңында кінә артқанда
мойындамай қойдың. Тіпті өздерін кінәлі ғып шығардың. Бірақ сенікі дұрыс емес екенін ішің біледі
ғой. Сол жолы ұтқандарыңда, жартылай финалға шығар едіндер. Мүмкін, әрі қарай ақтық сынға тұяқ
іліктірер ме едіңдер...
3.
Дегенмен сен бақыттысың, Бауыржан. Әке-шешең, бауырларың қасыңда. Ал армандарын тіпті
ғажап. Кейде түнімен ұйықтамай, армандайтының бар. Сол армандарыңа жетесің түбі. Ал әзірге
сабағыңды жақсы оқы!
6.
Арқар қандай жерлерді мекендейді?
A)
Құмдауыт ойпатгарды
B)
Жазық даланы
C)
Егін алқаптарын
D)
Шөлейт жерлерді
E)
Tay бөктерлерін
7.
Үшінші бөлім Бауыржанды қандай бала ретінде танытады?
A)
Арманшыл
B)
Бауырмал
C)
Сабырлы
D)
Ұқыпты
E)
Тиянақты
8.
Мәтінде қандай стиль түрлері кездеседі?
A)
Публицистикалык, көркем эдебиет