187
алмасудың тиімділігі өркениетті елдердің іс-тәжірибелерінде айқын сезілуде. Қазір білім беру жүйесі мен білімді
тексеру мақсатында ақпараттық технологияларды енгізу басты мәселеге айналуда.
Қазіргі уақыттағы озық техника болып табылатын компьютерлердің қолданылуына негізделген, оқудың
информациялық технологиясы көптеген педагогикалық міндеттерді жаңадан шешуге мүмкіндік береді. Мысалы, әр
оқушынын, өзі үшін, өзінің жеке бас қабілеттері мен мұқтаждықтарына байланысты тақырыптың материалын көңіл
бөле зерттеу және қайталау мақсатпенен оны таңдап алатындай жеткілікті түрде оқып-үйрену бағдарламалары
жасалған. Басқа бағдарламалар, өзінің күрделілігіне байланысты мектепте қолданылуы мүмкін емес тәжірибелерді
модельдеуге жағдай жасайды. Мұндай сабақтар — экономика мен біздің өміріміздің барлық жағын компьютерлеудің
өте қарқынды процесін бейнелейді. Осы түрдегі сабақтар оқушыларды қызықтырады, компьютерде жұмыс істеу оқуға
деген ой сезім күйді тудырады.
Физика сабағында көрнекі құралдар ретінде заманауи технологиямен жабдықталған сыныптарды, интернет желімін,
электрондық оқулықтарды және т.б. кеңінен қолдануға болады.
Осыған орай, физика сабағында мұғалімдер жаңа талаптарға сәйкес оқытудың техникалық құралдарын пайдалана
отырып сабақ өткен кезде оқушылар «Құлақ-ми» жүйесі бойынша секундына 50 бит ақпарат қабылдайды. Айналадағы
қоршаған заттар туралы ақпараттың 90%-ін көру арқылы қабылдайды, ал есту арқылы - 9%, сипап сезу аркылы - 1%.
Көптеген оқушылардың есте сақтау қабілетінін ішіндегі көру қабілетінің рөлі ерекше. Бұдан адам баласы естіген
ақпаратының 15% есте сақтайды, көрген ақпараттың 25%, ал есту және көру арқылы 65% ақпаратты есте сақтайды екен.
Сөйтіп оқушылар қоршаған ортаны барлық сезім мүшелері көмегімен таниды. Ақпаратты қабылдаудың негізгі
арналары болып есту және көру мүшелері болып табылады.
Сонымен оқушылардың қабылдауын терең зерттеген физиологтардың еңбегіне сүйенген психолог-педагог
мамандар адамның жоғары жүйке жүйесі қызметінің негізінде оқу үлгісінде қолданылатын компьютерлік технология
мен оқытудың техникалық құралдарын тиімді пайдалана отырып, мұғалім сөзі мен сабақтастырған жағдайда сабақты
меңгеру жоғары дәрежеге жетеді деп есептейді.
Көрнекілік әдістер оқу материалын оқушылардың көзімен көріп, нақтылы түсінулеріне мүмкіндік береді. Бұған
демонстрация, иллюстрация және бақылау тәсілдері жатады.
Демонстрация (көрсету) оқушыларды құбылыстар, процестер және заттардың нысанасымен табиғи жағдайда
таныстыру барысында қолданылады. Әдістің бұл түрі оқылып отырған құбылыстың қозғалысын анықтау, заттың ішкі
құрылысы және сыртқы көрінісімен немесе бірыңғай заттардың орналасу жағдайымен таныстыруды көздейді.
Табиғи нысананы көрсету негізінен сыртқы көрінісінен басталады (көлемі, түсі, формасы, өзара байланысы
т. б). Келесі кезекте оның ішкі құрылысы немесе жекелеген құрамы бөлініп көрсетіледі. Заттың үлгісі және көркем
туындылар оқушылар тарапынан біртұтастық жағдайында қабылданады.
Қазіргі кездегі ғылым мен техниканың даму деңгейі әрбір адамда сапалы және терең білімнің, іскерліктін болуын,
сондай-ақ жастардың белсенді шығармашылықпен жұмыс істеуін және кеңінен ойлауға қабілетті болуын талап етеді.
Мектептегі оқу процесінің негізгі мақсаты-арнайы педагогикалық әдістермен мақсатты және жүйелі түрде
оқушылардың интеллектін, шығармашылық ойлауын дамыту, ғылыми көзқарасымен белсенділігін қалыптастыру. Әр
баланың бойындағы туғаннан пайда болған интуициясын әрі қарай дамытуға ықпал ету, оқушының табиғи
қасиеттерін,пәндік білім деңгейін тереңдету үшін оқытуды жоспарлы түрде ұйымдастыру, өз бетінше білім алу
дағдыларының дамуына негіз салу болып табылады. Ертенгі болашағымыз-жас ұрпақты саналы, білімді етіп тәрбиелеу
ұстаздарға зор міндет пен жауапкершілік жүктейді. Білімді үйрену және оны оқушыларға үйрету ұстаздықты мұрат
еткен әрбір адамның ең қасиетті борышы, абзал парызы.Ұстаз еңбегі-шығармашылық еңбек. Өйткені ол ұстаздан
үздіксіз ізденуді, өз білімін үнемі жетілдіріп жаңа технологиялық әдіс тәсілдерді қолдануды талап етеді. Елдің ертені-
бүгінгі жас ұрпақ деп білеміз. Ал жас ұрпақтын білімді, саналы азамат болып қалыптасуы үшін оқушыларға логикалық
ой туғызып, өз бетімен ізденіп жұмыс жасауына бағыт-бағдар беру керек. Оқушылар сабақта ойын немесе жұмыс
үстінде ойлау, өлшеу, есептеп табу, зерттеу сияқты процестермен кездеседі. Оларды ұштау, жетілдіру-мұғалімнің басты
міндеттерінің бірі.
Көрнекілік құралдар оқу үрдісінде белгілі бір функцияларды бәрінен бұрын танымдық функцияны атқарады.
Көрнекілік білім жүйелігінің құралы, нәтижеге жету тәсілі, оқу проблемасының көзі ретінде көрініс таба алады.
Физиканы оқытып үйретуде көрнекіліктер арқылы оқушылардың білім, білік, дағдысы мен құзіреттілігін, ыңғайлы іс–
әрекет түрлерін таңдап, олардың ақыл–ойын, есін, қиялын, жеке қабілеттерін дамытуымыз қажет. Бірақ та әр нәрсенің
өз шегі болатыны сияқты оларды орынды, өз өлшемімен қолдану оқыту сапасын жетілдіруге ықпал етеді. Бұл
оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттырады. Оқу процесінде, оның ішінде практикалық сабақтарда көрнекі
құралдарды қолдану оқытушының жеке тәжірибесіне, шығармашылық ізденісіне байланысты. Көрнекі құралдар оқыту
формасын ұйымдастыруды түрлендіруге, дәстүрлі оқыту әдістеріне жаңа элементтер енгізуге мүмкіншіліктер жасайды.
Мұхтар Әуезов «Халық пен халықты, адам мен адамды теңестіретін – білім» деген. Сондықтан, қазір тек қана білімге
сенуіміз қажет. Болашақ жастардың қолында. Ал, жас ұрпақтың білімді болуы біз ұстаздардың қолында.
Достарыңызбен бөлісу: