55
Халықтың егіншілікке байланысты материалдық өмірі Батыс Қазақстан топонимиясында
басқа аймақтардай көлемді орын алмайды. Мұның басты себебі Батыс Қазақстанның
геофизикалың ерекшеліктері мен климатына байланысты. Бұл аймақта Оңтүстік
Қазақстандағыдай егіншілік пен суармашылыққа тікелей қатысты
арық, тоқан, тоспа, бөген
детерминативтерінің қатысымен қалыптасқан этнобелгілі топонимдер кездеспейді.
Егіншілік
кәсібі Батыс Қазақстанға, оның байырғы халқының өміріне кейінірек енген. Оның өзі көршілес
қоныстанған орыс халқының әсерімен жүзеге асып отырған. Өйткені үстіміздегі ғасырдан
бастап елді мекендерді жаппай суландыруға байланысты қолдан қазылған су жолдары мен су
жинайтын орындар жасала бастаған. Осының нәтижесінде және суармалы шабындық пен
егіндіктердің
қалыптасуы негізінде
көбік (кубик), бөгет, бұлақ, балка, канал
детерминативтері пайда болып, олардың қатысымен төмендегідей этнобелгіге ие болатын
топонимдер тобы қалыптасқан. Мысалы,
Тайпақ көбігі, Азнабай көбігі, Алғабас көбігі,
Шилная балька, Кардон балка, Тайпақ каналы, Көшім каналы, Қызылбөгет, Қойбөгет,
Малбөгеті, Ащықалақ, Асанқалақ, Темірқалақ
т.б.
Жасанды детерминативтердің қалыптасуы
Батыс Қазақстанның географиялық ерекшеліктеріне де байланысты дамыды. Мысалы, суы
мол, өзен-көлі көп солтүстүк аудандарда
судың таралуын реттейтін
бөгет, канал, бұлақ
сөздерінің қатысымен жасалған топонимдер кең қолданылса, жері шөлейт,
құмды келетін
оңтүстік аудандарда
Достарыңызбен бөлісу: 
