Э. З. Дулаева ф.ғ. к., ҚазМемҚызпу аға оқытушысы

жүктеу/скачать 3,8 Mb.

Pdf көрінісі

бет	91/146
Дата	03.10.2024
өлшемі	3,8 Mb.
	#205569

1 ... 87 88 89 90 91 92 93 94 ... 146

Байланысты:
Түрікше оқулық

Bağımsız konuşma konusu:
Nasıl bir doğada ve sosyal çevrede yaşamak istediğinizi anlatınız.
Karşılıklı konuşma konusu:
1. Ormanların korunmasında yasalar mı, çevre bilinci mi etkili
olur?
2. Arkadaşınız yediği çikolata ambalajını ve elindeki pet şişeyi yol kenarına atıverdi. Bunu
görünce siz ona çevreyi kirlettiğini böyle yapmaması gerektiğini anlatmaya çalışırsınız. Ama
arkadaşınız sizin fikrinize katılmıyor.
DİL BİLGİSİ
ORTAÇLAR (SIFAT-FİİLLER)
Tanımı: Fiillere sıfat-fiil eklerinden birinin getirilmesiyle yapılır. Cümlede sıfat görevinde
bulunurlar. En önemli sıfat-fiil ekleri; ’’-ası, -dık, -acak, -ar, -an, -maz, -mış’’ dır.
1. –an, -en
Geniş zaman ifade eden bir sıfat-fiil ekidir. Eklendiği kelimeyi sıfat yapar.
eylem + (y) -an / -en ad (olumlu)
Örnek:
Dün akşama kadar yağ
an
yağmur trafiği alt üst etti.
Ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı tarafından açıklan
an
ekonomik pakette yeni vergi
yok.
Ver
en
el al
an
elden üstündür.
Şu
ağla
y
an
çocuğa süt verin.
Kitapsız büyü
y
en
çocuk; susuz yetiş
en
ağaca benzer.
Bu ekin olumsuzu ’’ –ma , -me’’ olumsuzluk eki ile yapılır.
eylem + -ma / -me (y) -an / -en ad (olumsuz)
Örnek:
Öğretmen derse gel
me
y
en
öğrenciye kızdı.
Güneş gir
me
y
en
eve doktor girer.
Ödevini yap
ma
y
an
var mi?
Büyükleri dinle
me
y
en
çocuk sevilmezmiş.
Alıştırma
Lütfen örnekteki gibi tamamlayınız.

1. İçki iç....... şoför araba kullanırken kaza yapmış.
2. İlkbaharda aç.......... çiöekler ne kadar güzel!
3. Seminerde Amerikalı konuşmacıya tercümanlık yap....... görevli Fransızca da konuşuyor.
4. Babamla konuş......... adamı tanır mısın?
5. Geçen hafta açıl............ sergi Bakan tarafından ziyaret edildi.
6. Polis kapının önünden çalın........... arabayı buldu.
2. (-a, -e, -ı, -i, -u, -ü) -r
Geniş zaman bildiren bir sıfat-fiil ekidir. Daha çok kalıplaşmış isimler oluştururlar. Eklendiği
kelimeyi sıfat yapar.

жүктеу/скачать 3,8 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 87 88 89 90 91 92 93 94 ... 146