4 ТАРАУ. КӘСІПОРЫННЫҢ ТАБЫСТЫЛЫҒЫН ЗЕРТТЕУ 4.1 Кәсіпорын табыстылығының көрсеткіштері және оның талдауы
4.2 Маржиналды табысты талдау
4.3 Табыстылықтың салыстырмалы көрсеткіштерін талдау
4.1 Кәсіпорын табыстылығының көрсеткіштері және оның талдауы
Табыс (пайда) табу кез-келген кәсіпорынның мақсаты болып табылады.
Сонымен қатар нарықтық экономикада кәсіпорынның негізгі өндірістік және
әлеуметтік дамуының көзі болып табылады.
«Табыстар дегеніміз - қаржының келуі немесе активтер құнының өсуі, не
болмаса пассивтердің азаюы түріндегі есепті кезеңдегі экономикалық
пайданың ұлғаюы болып табылады, бұл акционерлер салымдарының
есебінен өсуден басқа жағдайдағы капиталдың өсуіне әкеледі».
Жалпы табысқа әсер ететін факторлар:
1. өткізілген өнімнің өзіндік құны;
2. өнім бірлігінің бағасы;
3. өткізілген өнім көлемі ( саны );
4. өткізілген өнім құрамындағы құрылымдық өзгерістер.
Таза табыстың өсуі өз кезегінде салыстырмалы көрсеткіштердің:
активтер табыстылығы, ұзақ мерзімді, ағымдағы активтер табыстылығы,
негізгі өндірістік қорлар табыстылығы, өткізілген өнім табыстылығы,
меншікті капитал табыстылығы т.б.-ға әсер етеді. Есепті жылы аталған
көрсеткіштер табыстылығы өсті. Бүл оң деп бағаланады, өйткені табыс -
мемлектттік бюджет табысының көзі, екіншіден кәсіпорынның өндірістік
және әлеуметтік даму көзі болып табылады.
«Табыстар дегеніміз – қаржының келуі немесе активтер құнының өсуі,
кезендегі экономикалық пайданың ұлғайуы болып ттабылады, бұл
акционерлер салымдарының есебінен өсуден басқа жағдайдағы капиталдың
өсуіне әкеледі»