ecici
сездердщ
i m i
ндс келетш толгаулар кебшесе ше-
бер, KCGTcni турмсн жасалады - бейнешшдш, ксндп<. суретпплдш
жактарынан алганда цазац есю толгауларыныц
K cH oipcyncpi
oni кунгсшс жаца ацындардыц кебше улп болу га жарамды;
ушшппден - есю сездердщ ш ш д с цазац журтыныц еткен кездег1
турмысы. салт-санасы, эдеттер1 кеп суреттелш отырады» - деп
жазды Каныш Сэтбаев. Шеж1релерд1 цунттап жинаган, царияныц
есю сезше ден цойып тындаган, цолжазба м ет Hi не уцшген, тапцан
деректерд1 ретке келтрген. сызба, кестелерд1 цурастырган, ба-
спадан шеж1релерд1 кеп ш ш к назарына шагырган авторлар, улт
тарихы, ткт, эдебиет1 мен елкетану
iciH e
цызмет ету мацеатында
ецбектенед1. Бурынгы цазац цариясы салицалы эцпме айтып, са-
бырлы, тшеуцор, мешр1мд1, жаца буын урпацтардыц дуниеге келуш
тшеп, риза болып, олардыц еткен бабалармен езара жалгастыцта
болуына цызмет ететш едь Бурынгы дэстурдщ сацталуына, улт
цайраткерлершщ eciMi тарихтан ешпеуше ецбектенш, улкенге
тэн дурыс сез сейлейщ. Есю цазац дэстуршдспдсй эцпме айта-
тын цариялар, ко
pi
цулац ацеацалдыц насихаты тартымды, терец
магыналы, тарихи дереп мол, рухани тургыда цунды, астарлы тусы
кеп. Казац халцы: «Эцпме бшген
6 ip
адам, конгур-кунпр елдей. //
Э цпме бшмеген жуз адам, ел цонбайтын шелдей» - дейщ екен.
Шсж-ipe сацтаушы цазац цариялары озыцтар цатарындагы
тулгалар болган. Олар цулацпен цабылдаган есю сезд1 жадында
сацтай бшген. Ата тарихын ауызша эцпмелеп, ата ретш бузбай
сейлеген. Ацеацалдыц бслплср1 ез алдына тур. Б1рден 6ipre
айтылган сезде, цате айтылып, жацылысып айтылган сез де болуы
эбден мумюн. Мундайда. шындыгы беймэл1м,
T i n r i
куд1кп сез
болган жерде, оныц ацицатына кез жетюзе алмайтын болгандыцтан,
6ipai< айтылып отырган сездщ eji бар болгандыцтан, МошЬур
Ж у ан сияцты цариялар «не нэрсешц болса, хацтыгын Ку.лай
бшед1. Казацпю - узын цулацтан еетшген сез», немесе «Ест1ген
цулацтыц жазыгы жоц» деп ескертетш болган. Жалган сейлеу,
элбетте, улкен кунэ. Даналыц цазацтьщ езшдс аз емес. « Казактын
эулиелш - тш нде» деп МэшЬур Ж у а н сез цасиетш б1лу, сезд1
цасиеттеу туралы айтылган багамы. Казакта цагида сездщ бэр1
346
урпактан-урпакка айтылып келе жаткан сез. Бурындары дэйекп,
тиянакты бЫ м ауызею дэстурмен жалгаскан. Даналыц мурасы
бай, енерл1 келген цазац халцы «енердщ алды цызыл тш» демед1
ме?! Осы айтылган нацылга орай, цазацтыц шсжлрслпч тарихи
б Ы \п осы цария сез улгшсршдс телтума цалпында сацталган.
Достарыңызбен бөлісу: |