Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету
ӛндіріледі. Бҧл антиденелерді анти-идиотиптік антиденелер
жүктеу/скачать 6,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы патфиз
| 676
ӛндіріледі. Бҧл антиденелерді анти-идиотиптік антиденелер деп атайды. Антиидиотиптік антиденелердің қҧрылымы идиотиптік антиденелер қҧрылымының айнадағы шағылысқан кӛрінісі болғандықтан, олар гормондардың детерминанттық топтарының бейнелік кӛрінісіне дәл келеді. Сол себептен антиидиотиптік антиденелер әрі идиотиптік антиденелермен, әрі нысана-жасушалардың гормондарды қабылдайтын рецепторларымен байланыса алады. Кӛпшілік адамдарда жасуша рецепторларына қарсы антиденелер анықталмайды. Қалыпты жағдайларда адамның ӛзінің гормондарына иммундық шыдамдылық (толеранттық) болады да, оларға иммундық жҥйе жауап қайтармайды. Адамның ӛзінің жасушаларындағы рецепторларға иммундық жҥйе жауап қайтару ҥшін осы жҥйенің ӛзінде белгілі бір ерекшеліктер болуы қажет. Бҧл ерекшеліктер тҧқым қуатын туа біткен және жҥре пайда болған болуы мҥмкін. Туа біткен ерекшеліктер тін ҥйлесімділігінің антигендерімен анықталады. Мәселен, HLA-B8-DW3-DR3 антигені бар адамдарда гормон әсерлерін қабылдайтын жасуша рецепторларына қарсы аутоантиденелер жиірек анықталады. Организмде иммундық жауап қайтару ерекшеліктері әртҥрлі болатындықтан аутоантиденелер бір ғана антигенге ӛндіріліп қоймай, кӛптеген антигендерге ӛндірілуі мҥмкін. Сол себептен бір эндокриндік бездің қызметі бҧзылып қоймай, басқа да бездердің қызметтері бҧзылады. Мәселен, бҥйрек ҥсті бездерінің жеткіліксіздігі тиреотоксикозбен, қантты диабетпен т.б. қабаттасады. Жҥре пайда болған иммундық жҥйенің ерекшеліктері әртҥрлі ҧзақ ауыртпалықтардан, жандҥниелік кҥйзелістердің нәтижесінде немесе кейбір вирустардың (гепатит, паротит, қызамық т.б.) әсерлерінен дамуы ықтимал. Стрестік жағдайлардың әсерлеріне жауап ретінде эндокриндік бездер гормон ӛндіруін арттырады. Қанда гормондардың деңгейі кӛтерілуіне шеткері ағзалар мен тіндер рецепторлардың санын азайтуымен жауап қайтарады. Жасушалардың қабықтарында май қышқылдарының асқын тотығуынан рецеп- торлардың нӛруыздарында конформациялық ӛзгерістер пайда болуы ықтимал. Осыдан рецепторлар бӛтен зат ретінде танылып, оларға қарсы аутоантиденелер ӛндірілуі мҥмкін. Жҧқпалы аурулар туындататын вирустар жасуша қабықтарындағы рецепторлармен байланысып, жасуша ішіне енеді. Егер бҧл рецепторлар гормондарды қабылдайтын рецепторлар болса, онда жеңіл тҥрде идиотип-антиидиотип арақатынастары бойынша рецепторларға қарсы аутоантиденелер ӛндіріледі. Осылай вирустар антирецепторлық антиденелердің ӛңдірілуін арттырады. Вирустық жҧқпалы аурулардан кейін 677 балаларда инсулинге тәуелді диабет дамуында осы тетіктердің маңызы бар. Осы кӛрсетілгендердің нәтижесінде эндокриндік бездерде ӛндірілген гормондардың әсерлерін шеткері ағзалар мен тіндер қабылдамайды, гормондардың безден тыс салыстырмалы жеткіліксіздіктері дамиды. Бҧндай жағдайларда организмдегі гормондардың деңгейі қалыпты немесе жоғары болуы мҥмкін. Емдік мақсатпен сырттан енгізілген гормон әсер етпейді. Тек гормонды тым кӛп мӛлшерде енгізгенде ғана біраз емдік әсер етеді. Осындай жағдайлар қантсыз диабеттің вазопрессинге тӛзімді тҥрінде, гипофиздік ергежейліліктің кейбір тҥрлерінде байқалуы мҥмкін. Жалған гипопаратиреоз кезінде де сырттан енгізілген паратгормон емдік әсер етпейді. Кортизолды қабылдайтын рецепторлардың бӛгелуі аллергиялық дерттер кездерінде болуынан безден тыс глюкокортикоидтардың жеткіліксіздігі дамиды. жүктеу/скачать 6,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|