Педагогикалық психология пәні бойынша 1- аралық бақылау сұрақтары
жүктеу/скачать 26,27 Kb.
|
Пед-псих-жауап
|
Педагогикалық психология пәні бойынша 1- аралық бақылау сұрақтары Педагогикалық психология- ғылым ретінде: В. оқыту мен тәрбиелеудің әлеуметтік институттары жүйесіндегі тұлғаның қалыптасуы мен даму заңдылықтары туралы Педагогикалық психология ұғымы кімнің және қандай еңбегінің негізінде ғылыми айналымға енді: Б. Каптерев П.Ф. «Педагогикалық психология» Педагогикалық психологияның қалыптасуының І-ші кезеңі қай ғасырға тән: А.ХҮІІ ғ ортасынан ХІХ ғ аяғына дейін Педагогикалық психологияның құрылымы: Оқу психологиясы; Тәрбие және өзін-өзі тәрбиелеу психологиясы; Педагогикалық іс-әрекет және ұстаз тұлғасы психологиясы Педагогикалық психологияның міндеттері: А. Оқу – тәрбие процесінде білім алушылардың интеллектуалдық және жеке даму заңдылықтары мен психологиялық ерекшеліктерін зерттеу, анықтау; Педагогикалық психологияның қалыптасуының ІІ-ші кезеңі қай ғасырға тән: Б. ХІХ ғ аяғы мен ХХ ғ ортасы Педагогикалық психологияның қалыптасуының ІІ- ші кезеңі қай ғалымдардың есімімен байланысты?. А. Б.Бине, Б.Анри, Э.Мейман, Г.Эббингауз Оқу қызметі мыналардан тұрады: Е.оқушының мұғаліммен және бір-бірімен өзара әрекеттерін ұйымдастыру Оқу процесінің тиімділігін қамтамасыз ететін оқу іс-әрекетінің жетекші мотиві: : 1. коммуникациядағы әлеуметтік мәртебені өзгерту қажеттілігі. 2. мақұлдау мен тануды алу қажеттілігі. 3. мұғалімдердің жазадан құтылу талаптарын орындауға ұмтылу. 1. оқыту. 2. оқу. 3. дайындық. 4. оқытылу Оқушылардың өз бетінше білім алуы үшін олардың танымдық белсенділігін арттыру бойынша мұғалімнің арнайы жұмысы: оқушылардың білімге деген қызығушылығын арттыратын оқуға деген мотивацияны қамтамасыз ету; мұғалімнің белсенді позициясы, оның мектеп курсының мазмұны мен оқыту әдістемесін терең білуі; студенттерді оқу үдерісіне тарту мүмкіндігі. Оқу субъекттің белсенділігі, әрекеті, психикалық дамудың факторы ретінде қарастырады/ : Әрқашан белсенділік не ағзаның ішкі қайшылықтарын, не организм мен қоршаған орта арасындағы, субъект пен қоршаған орта арасындағы, жеке адам мен әлеуметтік орта арасындағы қайшылықтарды жоюға бағытталған. ... Білім берудегі негізгі тәсілдерді зерттей отырып, оқыту субъектісінің белсенділігін ескеретіндерді бөліп көрсетуге болады. Оларға М.Н.Берулаваның теориялары мен тұжырымдамалары шеңберінде ұсынылған тәсілдер жатады Оқу тапсырмалары: білім алушыларға сабақ кестесіне сәйкес, осы пән кестеде тұрған кезде күніне бір рет жібереді. Оқу іс-әрекетінің құрылымдық ұйымдасуының компонентері: мотивация, оқу міндеті, әрекет, әрекеттер мен операциялар Қоғамдық-тарихи тәжірибеде тексеруден өткізілген ақиқатты тану процесінің нәтижес: Білім Қамтылған білім мен дағды бірлігінде адам тарапынан меңгерілген әрекетті орындау тәсілдері: іскерлік Жаттығу нәтижесінде автоматтандырылған әрекет: дағды Заттар мен құбылыстар туралы санадағы бейне: ұғым Бірнеше пікірден жаңа бір пікір туындату тәсілі: Ой қорытындысы Белгілі ақиқат аймағы жөнінде мәнді байланыс пен заңдылықтар жөнінде тұтастай көзқарас қалыптастыратын білімді ұйымдастырудың дамыған формасы: Теория Оқушының алдағы іс-әрекеті үшін білім, білік, дағдылары мақсатты түрде меңгеру процесі: оқу Білім, білік, әрекет дағдыларын үйрету мен меңгерту процесі: Оқыту, оқу Ұғымның белгілері мен олардың бір-бірімен байланысын ажырату қабілеттілігі: білімнің кеңдігі Жалпы түрдегі білімді бөліп алу, нақтыны жалпыға жақындату, жекені жалпыға ығыстыру: Білімнің нақтылығы және жалпылығы Білімді меңгеру сапасы мен деңгейі критерийі, көрсеткіштері, іскерлік пен дағдының қалыптасу проблемалары бұл: Педагогика психологияның міндеті Оқу әрекеті екі құрамдас жүйеден немесе іс-әрекеттен құралатын әрекет- деп көрсеткен ХІХ-ХХ ғасырдың басында пайда болған психология мен педагогикадағы эволюциялық идеялардың педагогикаға, психологияға енуіне және психологияның қолданбалы салаларының дамуына байланысты бағыт: Оқушының алдағы іс-әрекеті үшін білім, білік, дағдылары мақсатты түрде меңгеру процесі➡️білім алу процесі деп аталады Оқытудың дәстүрлі тәсілінің негізгі психологиялық мәселесі: білім, білік, әрекет дағдыларын үйрету мен меңгерту процесі➡️Оқыту процесі деп аталады П.Я.Гальпериннің ХХ ғасырдың 50 жылдарынды жасаған ақыл-ой іс-әрекетін сатылап қалыптастыру теориясына негізделген оқытудың белсенді әдістерінің жиынтығы: Бағдарламаланған оқыту Оқу ынтымақтастығы (Г. Цукерман тұрғысынан) - бұл: Педагогикалық процестің бірінші құрылымдық кезеңі:Өзекті даму деңгейі сипаттайды: Л.С.Выготскийдің айтқанын толықтыр «өзекті даму деңгейі даму жетістіктерін, кешегі күннің даму қорытындыларын сипаттайды, ал … ертеңгі күнге» ақыл- ой дамуын сипаттайды Оқытумен тәрбиелеудің психологиялық заңдылықтарын зерттеу пәні: педагогикалық психология Педагогикалық процесті мақсатты түрде ұйымдастыру тұрғысында жеке адамды қалыптастырудағы психологиялық заңдылықтарды не зерттейді. Оқыту психологиясы П. Я. Гальперинге сәйкес ақыл-ой әрекеттерін қалыптастырудың бірінші кезеңі: 1) іс-әрекеттің мотивациялық негізін қалыптастыру; 2) құрастыру іс-әрекеттің индикативті негізінің схемалары; 3) іс-әрекеттерді қалыптастыру материалдандырылған форма; 4) OOD мазмұны болған кезде қатты сыртқы сөйлеу сөйлеуде көрініс тапты; 5) «өзіне сыртқы сөйлеуде» әрекетті қалыптастыру; 6)ішкі сөйлеу әрекетінің қалыптасуы. *1 кезең - мотивациялық. Алдын ала студенттерді оқыту мақсатымен таныстыру, «ішкі» құру, немесе танымдық, ынталандыру. Когнитивті мотивацияны құру үшін сіз жасай аласыз проблемалық ситуацияларды қолдану (Н.Ф. Талызина) П. Я. Гальпериннің ақыл-ой әрекеттері мен тұжырымдамаларын кезең-кезеңмен қалыптастыру теориясына сәйкес оқу процесін ұйымдастыру ең алдымен мыналарға негізделуі керек: бағдарлау, орындау, бақылау. Алғашқылардың бірі болып "табиғи сәйкестік" принципін алға тарытқан: Я.А. Коменский Оқу (ойын және еңбекпен бірге) - жетекші әрекетінің типі- пікірін қалдырған ғалым В.А. Сухомлинский Іс-әрекет категориясы психологияда екі әдіснамалық қызмет атқарады: 1 — іс-әрекет түсіндіруші қагида, ретінде; 2 — іс-әрекет зерттеу пәні ретінде. Педагогикалық терминология: білім, тәрбие, оқыту теориясы мен практикасында қолданылатын кәсіптік сөздер жүйесі Педагогикалық психологияда қолданылатын категориялар A. Философиялық, Жалпы ғылыми, Жеке ғылыми Білім берудің психологиялық принциптері: А. Ізгілендіру, Жіктеу, Демократияландыру Педагогикалық психология — оқыту мен тәрбиелеу барысында солардың болмысының даму заңдылықтарын зерттейтін, танымдық қызметі мен қоғамдық қасиеттерін жүйелейтін психология ғылымының саласы. Оқу- әртүрлі тапсырмаларды шешу арқылы білім мен икемділікті меңгеру деп анықтама берген: Я.А.коменский Педагогикалық процестің құрылымдары: Білім берудің негізгі міндеті болып: C. оқыту процесінде тұлғаның дамуы мен өзін-өзі дамытуына ықпал ету Дамыта оқытудың мақсаты: С. Психикалық әрекеттер мен қалыптастыру. Оқу процесінде оқушылардың өзін-өзі бақылау және өзін-өзі бағалау әрекеттерін дамыту Оқу қызметі мыналардан тұрады: E. мұғаліммен және бір-бірімен отара әрекеттерін ұйымдастыру Арнайы дайындалған жауаптар және зерттеудің негізгі міндетіне сәйкес сұрақтар негізінде ақпарат алудың эмпирикалық әлеуметтік - психологиялық әдіс Сауалнама Адамды оның іс-әрекетінің материалдық және идеалдық (мәтіндер, музыка, бейнелеу және т.б.) өнімдерін интерпретациялау, талдау, заттансыздыру арқылы эмпирикалық зерттеу әдісі Іс-әрекет Іс-әрекет (шығарамашылықтың) өнімінің талдауы: адамды оның іс-әрекетінің материалдық және идеалдық (мәтіндер, музыка, бейнелеу және т.б.) өнімдерін интерпретациялау, талдау, заттансыздыру арқылы эмпирикалық зерттеу әдісі. Зерттеу әдістерін зерттеушінің іс-әрекетінің сипатына қарай Б.Г. Ананьев қанша топқа бөледі: 1) қадим мектептері — мұсылмандық дәстүрлі діни мектептер; 2) орыс-қазақ мектептері; 3) жәдит мектептері — әр түрлі ғылым салаларын оқытатын жаңашыл бағыттағы мұсылмандық мектептер. Білім беру» ұғымының бастамасы қай ғасырдан алынды: XVIII ғ. екінші жартысынан бастап Білім беру процесі тек теоретикалық педагогикалық ұғынудың объектісі ғана емес емес, сонымен қатар психологиялық ұғынудың объектісі бола бастады: Дамыта оқытуды 1950 жылдық аяғынан бастап Л.В.Занков (1901-1977) және Д.Б.Эльконин (1904-1984) зерттей бастады. Дамыта оқытудың теориясын негізін салушылар: танымдық процестер (қабылдау, ойлау, есте сақтау, ақпарат сіңіру), оқуға қызығушылық (оқуға қызығуды, қабілетті, ынтаны айқындау), қуат (көтеріңкі не түсіңкі дене мен жан күш-қуаты, белсенділік, еңбекқорлық не шаршау динамикасы). Педагогикалық процестің психологиялық құрылымы: оқу психологиясы Педагогикалық психологияның жетекші қағидасы: В. білімді трансформациялау принципі, оларды кеңейту және жаңа міндеттерді шешуге бейімдеу "Үйрену " түсінігі анықталады: В. мұғалімнің баланы үйрету қабілеті Оқыту дамудан кейін жүріп отыруы мүмкін, сонымен қатар дамуды алға жылжыта отырып, оның алдында болуы да мүмкін- деп тұжырымдаған: А. Л. С. Выготский Оқытудың ең терең және толық деңгейі: В. Түсіну; Педагогикалық психологияның І-ші кезеңі қай ғылымдар есімдерімен байланысқан? А.Я.А.Каменский, Пестолоции, П.Ф. Каптерев Л. С. Выготский оқыту мен дамудың арақатынасы мәселесін қарастырады: C. Оқыту дамудан кейін жүріп отыруы мүмкін, сонымен катар дамуды алга жылжыта отырып, оның алдында болуы да мүмкін. Педагогикалық психологиядағы зерттеудің негізгі әдістері: B. бақылау, тестілеу, эксперимент Д. Б. Эльконин мен В. В. Давыдов жүйесінде оқу процесін ұйымдастырудың негізгі қағидасы ретінде: Бағдарлама жасауға көп уақыт ,күш керектігінен ол өте тиімді,Мектептегі компюьтерлерердің саны мен сапасы жеткіліксіз. Бағдарламалық оқытудың кемшілігі: И.Г. Песталоций «Қалаған ғылыми пәннің ізгі нәтижесі – адам табиғатын жетілдіру, оны дамытып, мүмкін болған жоғары деңгейге көтеру. Ғылым дамуы емес, ал сол ғылымның арқасында адам табиғатының дамуы… қасиетті міндет. Сондықтан, адам табиғаты ғылымға сәйкестендірілмей, керісінше, ғылым адам табиғатына икемдестірілуі тиіс»- деген ойшыл: И.Г.Песталоций Кеңес Одағының кезінде «Іс-әрекеттік қатынас» теориясының авторы ретінде танылған психолог: Алексей Николаевич Леонтьев (1903-1979) В. А. Крутецкийдің айтуы бойынша студенттік топты біріктіру және маңызды мәселені шешуге шабыт беру қабілеті…: Педагогикалық психологияның жетекші принципі: A. Ізгілендіру, Жіктеу, Демократияландыру Дамыта оқытудың маңызды шарттары: біліммен қаруландыру,білімге құштарлық,дағдыны меңгеру Дидактиканың оқыту формалары: білім беру мен оқытудың мазмұнын, оқыту принциптерін. оқытуды ұйымдастыру әдістерін және формаларын қарастырады Оқу үдерісінде субъектінің жоғары белсенділігін қамтамасыз ететін әдістер Ғылыми білімнің ортасында адам туралы ғылым - психология тұр деп көрсеткендер Ж.Пиаже, Б.Г.Ананьев пен Б.М. Кедров,М.М.Мұқанов Педагогикалық психологияның жалпы дидактикалық даму кезеңінде қалыптасуына үлкен ықпал еткен: К.Д.Ушинский «Оқыта отырып, біз тәрбиелейміз, тәрбиелей отырып, біз оқытамыз», - деп атап өткен С.Л. Рубинштейн Ұғымдар иерархиясын, оның жүйелілігі мен өзара байланысын анықтау іскерлігі Білімнің жүйелігі Материалды қайта топтаумен қайта өңдеу, құбылыс, заң т.б. туралы деректерді шығармашылықпен қолдану іскерлігі Білімнің саналығы жүктеу/скачать 26,27 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|