Педагогикалық тәжірибенің факторлары. Педагогикалық тәжірибе процеске зерттеу мақсатына сәйкес педагогикалық құбылысына жаңа шарттар жолдары арқылы белсене ықпал жасалды, жаңа шарттар жасау, жаңа факторлар енгізумен қатар бар факторларды өзгертуді қажет етеді. Зерттеушімен кіргізілген немесе өзгертілген фактор тәуелсіз өзгертушінің әсерімен өзгерген факторды тәуелді өзгеруші дейміз. Тәжірибенің нәтижесіне қомақты әсер ететін факторларды қосымша өзгергіш дейміз. А.А.Кыверялт қосымша өзгерткәштерді негізгі топқа бөледі:
оқушылардың жеке дара қасиеттері мен шартталған қосымша өзгерткіш.
мұғалімнің жеке дара қасиеттерімен шартталған өзгерткіш.
оқу процесіне байланысты факторлар
нәтижелері бақылауға байланысты факторлар
Қосымша көрсеткіштердің тәжірибе нәтижесіне әсерін азайту мақсатында әртүрлі әдіс-тәсілдер қолданылады.
объективті емес нәтиже көрсететін жанамалы өзгерткіштерді айырықшылау
өздерінің жеке қасиеттеріне байланысты бірдей тәжірибелік және бақылау сыныптардытаңдау
мұғалімнің жеке дара қасиеттеріне шартталған жанама көрсеткіштерді бірдей қылу.
тоғысу топтпрында тәжірибе өткізу арқылы оқушылардың жеке дара қабілеттерімен шартталған жанама өзгерткіштерді бірдей қылу.
бақылауды қабылдаумен шартталған жанама өзгертгіштерді бірдей қылу.
Педагогикалық тәжірибе шарттары. Педагогикалық тәжірибенің басқа да түрі өзінің жасалуы үшін нақты шарттар талап етеді.
Болжау әзірлігі
Тәжірибе бағдарламасының жасалуы
Оқыту мен тәрбиелеу практикалық тәжірибе әсер келтірудің жолдары мен әдіс-тәсілдерін анықтау.
Тәжірибелік жұмыстың процесін өткізуде шараның орындалуы
Тәжірибе қорытындыс мен тәжірибе барысын тіркеу әдіс-тәсілдері мен жолдарын жоспарлау.
Тәжірибеге қатысатын барлық қатысушылардың дайындығы
Зерттеушімен кәсіби этикеттердің сақтауы.
Тәжірбие этикеттердің беріктігі т.б.
Педагогикалық тәжірибенің шарттарының сақталмауы ұйымдастыру әдістемелік және кездейсоқ тіпті әдейі жасалған қателіктерге әкелуі мүмкін
Қате нәтижелердің мүмкін себептері:
дұрыс қойылмаған болжау
дұрыс қойылмаған болжаудағы тәжірибелері нашар ұйымдастырылуы
тәжірибелерді қабілетсіз жоспарлау
тәжірибелерді дұрыс жүргізбеу
зерттеуші мен кәсіби этикалардың қатаң бұзылуы
Педагогикалық тәжірибенің барысы.
Педагогикалық тәжірибе тұрғысында өзінің басты міндетінде педагогикалық процестің объективтік заңдылықтарын ашу және оны шынайы қозғалысы мен тиімді композициясында . Педагогикалық тәжірибенің барлық жолы, кезеңі мен сатылары нақты тәжірибе мақсатымен толық сәйкестігімен анықталады. Екінші сызбада салыстырмалы тәжірибенің жолы, сол процесс кезеңіндегі бақылау топтары мен эксперименталды топтар әдістемесі қолданылады.