Пән бойынша дәріс материалдары
«Басқадай резервтік капитал»
жүктеу/скачать 346 Kb.
|
Лекции БУиА каз
- Бұл бет үшін навигация:
- Бөлінбеген пайда есебі.
| «Басқадай резервтік капитал» деп аталатын шотта есептелінеді.
Резервтік капитал ұйымның таза пайдасы есебінен қалыптасқан уақытта бухгалтерлік есепте: Д-т: «Ағымдағы жылдың бөлінбеген табысы» шоты, К-т: «Заңмен белгіленген резервтік капитал» немесе «Басқадай резервтік капитал» деп аталатын шоттар түрінде жазу жазылуы тиіс. Ал кәсіпорынның резервтік капиталындағы жинақталған сомасы жұмсалынғанда бухгалтерлік есепте: Д-т: «Заңмен белгіленген резервтік капитал» немесе «Басқадай резервтік капитал» деп аталатын шоттарының тиістісі, К-т: «Есепті жылдың бөлінбеген табысы»; «Өткен жылдардағы бөлінбеген табыс» «Артықшылығы бар акциялар бойынша есеп айырысу» немесе тағы да басқа шоттардың тиістілері түрінде екі жақты жазу жазылады. Бөлінбеген пайда есебі. Кәсіпорынның қорытынды табысынан бюджетке төленетін салықтарын және табыстың есебінен өтелетін басқадай шығындарды төлегеннен қалған сомасы есепті жылдың «бөлінбеген пайдасы» болып табылады. Ұйымдарда «бөлінбеген табыстың» есебі: «Есепті жылдың бөлінбеген табысы», «Өткен жылдардағы бөлінбеген табысы» деп аталатын шоттарда жүргізіледі. Бөлінбеге нпайда көбейгенде «Есепті жылдың бөлінбеген табысы» шоты кредиттелінеді. Ал керісінше бөлінбеген пайданың жұмсалуы немесе осы жылғы шеккен зиян «Есепті жылдың бөлінбеген табысы» шотының дебитіне жазылады. Жалпы акционернлік қоғамынң немесе қандай да бір кәсіпорынның құрылғаннан бастап жұмсалмаған таза пайдасы оның капиталы болып саналады. Кез келген кәсіпорынның меншікті капиталының жалпы сомасы, яғни барлық активтерінің сомаларының қосындысынан міндеттемелері сомаларының қосындысын алып тастағандағы қалған сомасы кәсіпорынның немесе акционерлік қоғамның жарғысында көрсетіліп белгіленегн жарғылық капиталының срмасынан кем болмауы тиіс. Егер баланс активінің нетто сомасы қоғамның жарғысында белгіленген жарғылық қордан кем болған жағдайда ұйымның қызметінің рентабельділігінің төмен екендігін көрсетеді. Бұндай жағдайда кәсіпорынның жарғылық қорының мөлшері қайта қаралуға тиіс. Есепті жылдың соңында барлық кәсіпорындардың бухгалтериясында жетінші «кірістер» және сегізінші «шығыстар» деп аталатын бөлім шоттары «жиынтық кіріс» деп аталатын шотпен жабылуы тиіс, яғни бұл шоттарда қалдық қалмайды. Жоғарыда аталған жетінші шоттар жабу барысында бухгалтерлік есепте жетінші «кірістер» деп аталатын бөлім шоттары дебиттелініп, «жиынтық кіріс» деп аталатын шот кредиттелінеді. Ал сегізінші бөлім шоттарын жабу барысында бухгалтерлік есепте «жиынтық кіріс» деп аталатын шот дебиттелініп, сегізінші «шығыстар» деп аталатын бөлім шоттары кредиттелінеді. Осы операциялардың қорытындысы бойынша «жиынтық кіріс» деп аталатын шоттың дебиті мен кредитіндегі сомалар салыстырылып, егер дебитіндегі сома артық болған жағдайда кәсіпорынның ағымдағы жылы зиян шеккендегі, ал кредиттік сома артық болған жағдайда кәсіпорынның ағымдағы жылы өзінің істеген жұмысының қорытындысы бойынша пайда тапқандағы болып табылады. Кәсіпорын пайда тапқанда: «Жиынтық кіріс» шоты дебиттелінеді, «Есепті жылдың бөлінбеге нтабысы» шоты кредиттелінеді. Ал кәсіпорын зиян шеккен жағдайда керісінше шоттардың орын алуы көрініс табады. жүктеу/скачать 346 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|