Пән бойынша оқу бағдарламасының титулдық парағы (syllabus)

Пән бойынша оқу бағдарламасының титулдық парағы (SYLLABUS)		Нысан ПМУ ҰС Н 7.18. 4/19

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

YAF 3302 - «Ядролық физика»

Павлодар

Пәннің оқу бағдарламасының бекіту парағы (Syllabus)		Нысан ПМУ ҰС Н 7.18. 4/19

ФМжАТФ деканы

__________ Н.А. Испулов

2013 ж. «___»___________

Құрастырушы: аға оқытушы __________ А.А. Курманов
5В060400 «Физика» мамандығының күндізгі оқу түрі бойынша оқитын студенттерге арналған
YAF 3302 – «Ядролық физика»

Пән бағдарламасы (Syllabus)

Бағдарлама 2013 ж. __________ «____» бекітілген жұмыс бабындағы жұмыс бағдарламасының негізінде әзірленген

Хаттама № .

Кафедра меңгерушісі ___________ М.К. Жукенов
Физика, математика және ақпараттық технологиялар факультетінің оқу –әдістемелік кеңесімен құпталған 2013 ж. «____»_____________

Хаттама №_____

Барлығы – 3 кредит

Курс: 3

Семестр: 6

Дәріс – 22,5 сағат

Тәжірибелік/семинарлық сабақтар – 15 сағат

Зертханалық – 15 сағат

СӨЖ – 82,5 сағат

Сонымен қатар СОӨЖ – 20,6 сағат

Пәнінің еңбек сыйымдылығы - 135 сағат
Бақылау түрі

Емтихан – 6 семестр

Осы пәнді студенттердің оқып-үйренуі үшін игерілуі қажетті пәндер тізбесі - жалпы физика курсының бөлімдері: «Механика», «Молекулалық физика», «Электр және магнетизм», «Оптика», «Атомдық физика» және де мемлекеттік университеттер үшін жоғары математика, математикалық физика курстары.

• 
  конденсацияланған күй физикасы
  
• 
  заттың құрамын анықтау.
  

Курманов Алмас Аскарович

Аға оқытушы

Физика және аспап жасау кафедрасы, аудитория А-407а, өткізу орны: ПМУ – дың бас корпусы

Телефон: 673626

Е-mail: almaskurmanov@mail.ru

Негізгі физикалық құбылыстар мен олардың ерекшеліктерін біліп түсіну; оларды бақылау және тәжірибелік зерттеу әдістерін; атом ядролары мен элементар бөлшектердің қасиеттерін анықтаудың басты әдістерін; негізгі заңдар мен олардың математикалық өрнектерін; субатомдық құбылыстардың маңызды ғылыми техникалық қолдануларын.

• 
  Бөлімнің негізгі міндеттерін дұрыс, сапалы және санды тұжырымдау;
  
• 
  физикалық шамалардың мөлшерін бағалау;
  
• 
  кванттық ұғымдар мен релятивті түсініктерді, атомдық ядролар мен элементар бөлшектердің қасиеттері мен ядролық нұрлардың затпен әсерленуін қарастыруда сапалы пайдалану;
  
• 
  қарапайым теориялық есептеулерге үлгілік есептерді шығаруды;
  
• 
  тәжірибелік жұмыстарды жүргізу мен олардың нәтижелерін талдауды білу керек.
  

№	Тақырыптардың атауы	Сабақ түрлеріне сәйкес аудиториялық сағаттар саңы			СӨЖ
		Дәріс	Тәж.	Зерт.	Барлығы	Сонымен қатар СОӨЖ
1	Атом ядросының жалпы қасиеттері	1	1	1	4	1
2	Радиоактивтілік	1	1	1	6	1
3	Ядро құрылымының физикасы	1	1	2	6	2
4	Ядро құрылымының, радиоактивтік ыдыраулардан шығарылатын қасиеттері	1	1	2	6	2
5	- ыдырау	1	1	2	6	2
6	- ыдырау	1	1	2,5	6,5	2
7	Ядролардың - сәулеленуі	1	1	1	8	1
8	Ядролық реакциялар физикасы	1	1	2	8	1
9	Атом ядроларының бөлінуі мен түзілуі	1	1	1	8	1
10	Жеңіл ядролардың түзілуі	1	1	2	4	1
11	Нуклон-нуклондық әсерлесу	1	1	1	4	2
12	Қолданбалы ядролық физиканың физикалық негіздері	1	1	2	4	1,6
13	Жоғары энергия мен элементар бөлшектер физикасы	1	1	1	4	1
14	Кварктар	1	1	1	4	1
15	Ғарыштық сәулелер	1	1	1	4	1
	Барлығы: 135 (3 кредит)	15	15	22,5	82,5	20,6

Ядроның спині мен магниттік моменті. Ядролық магнетон. Ядролардың статикалық мультипольдік моменттері. Ядроның электрлік квадрупольдік моменті.

Атом ядроларының нықсыздығының негізгі себептері. Табиғи және жасанды радиоактивтілік. Радиоактивтіліктің статистикалық сипаты. Радиоактивтік ыдырау заңы.

Атом ядроларының модельдері. Ядролық қабықтар моделі: бірбөлшектік модель, бірбөлшектік модель бойынша ядроның қасиеттері. Жалпыланған ұжымдық модель; ядроның тамшылық моделі. Кластерлік модель.

Табиғи радиоактивтілік. Жасанды радиоактивтілік. Трансуранды элементтерді алу заңдылығы.

Тақырып 5. ыдырау

-

-

Тақырып 6. - ыдырау

-

Тақырып 7. Ядролардың - сәулеленуі

-

Ядролық реакциялардың кірістік және шығыстық арналары. Ядролық реакциялардың энергетикасы. Ядролық реакциялардың кинематикасы. Сақталу заңдары. Реакциялар қималары. Ядролық реакциялардың механизмдері. Құрама ядро моделі. Резонанстық ядролық реакциялар. Брейт-Вигнер формуласы. Ядролық тіке реакциялар. Ядролық тіке реакцияларды ядролық күйлердің кванттық сипаттамаларын анықтауға қолдану. - кванттардың, электрондардың, нейтрондардың, жеңіл иондардың, көп зарядты иондардың әсерінен өтетін реакциялардың ерекшеліктері. Тепе-теңдік қалдылық процестер. Жоғарғы энергия кезіндегі реакциялар механизмдері.

Бөліну туралы негізгі тәжірибелік мәліметтер. Бөлінудің элементар теориясы. Бөліну көрсеткіші. Өздік бөліну. Уранның нейтрондар әсерінен бөлінуі. Тізбекті реакция. Көбею коэффиценті.

Жұлдыздардағы ядролық реакциялар. Басқарылатын термоядролық синтез проблемалары.

Дейтрон п-р – жүйенің байланысқан түрі. Дейтронның негізгі сипаттамалары. Дейтронның толқындық функциясы. Ядролық күштердің тензорлық сипаты. Нейтронның протондарда шашыратылуы. Ядролық күштердің спинге тәуелділігі. Ядролық күштердің зарядқа тәуелсіздігі.

Ядролық сәуленің затпен әсерлесуі. Энергияның атомды иондау мен қоздыруға шығыны. Вавилов, Черенков сәулеленуі. Серпімді шашыратылу. Зарядталған бөлшектердің жүрімдері. Нейтрондардың затпен әсерлесуі, нейтрондардың баяулауы. Жылулық және резонансты нейтрондар. Жылулық нейтрондардың диффузиясы.

Элементар бөлшектер – жоғарғы энергия физикасы.Жоғары энергия физикасының тәжірибелік әдістері. Бөлшектердің жинақтағыштары. Қарсы шоқтар. Релятивистік кинематика элементтері. Қысқа өмірлі бөлшектерді бақылау әдістері.

Элементар бөлшектердің кварктық моделі. Кварклептондық симметрия. Кварктар мен лептондардың электромагниттік және нәзік әсерлесуі. Глюондар.

Бірінші реттік ғарыштық нұр. Ғарыштық нұрдың атмосфера арқылы өтуі. Ғарыштық сәулелердің өзгерістері. Жердің радиациялық белдіктері.