ПәНІ: экология тақырыбы: экологиялық факторлар



бет1/5
Дата07.02.2022
өлшемі25,19 Kb.
#82428
  1   2   3   4   5
Байланысты:
Молдамырза Гауһар Мфк 91 баяндама


ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ Ш.УАЛИХАНОВ АТЫНДАҒЫ КӨКШЕТАУ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

БАЯНДАМА


ПӘНІ: ЭКОЛОГИЯ
ТАҚЫРЫБЫ:ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ФАКТОРЛАР


ТОБЫ:МФК 91
ОРЫНДАҒАН:МОЛДАМЫРЗА ГАУҺАР.
ТЕКСЕРГЕН:СЫЗДЫКОВ ЕРЛАН ТОҒЖАНОВИЧ.

Кез келген тiрi организм өзiн айнала қоршаған табиғи орта мен тығыз байланысты ғана өмiр сүре алады. Олар – топырақ,су, минералды заттар, жер бедерi жәнә атмасфералық әр түрлi құбылыстар. Табиғи ортаның компаненттерi (iрi немесе ұсақ бөлiктерi) тiрi организмдерге оң немесе терiс әсер етуi мүмкiн.


Сондықтан әрбiр организмнiң өзiне ғана қолайлы ортаснем немесе мекенi болуы тиiс. Мәселен, көлбақа үшiн қалыпты өсiп­көбеюiне қолайлы орта ылғалы мол көл жағасы. Ал, қуаң дала немесе шөлейтті жерлер ол үшін қолайсыз, өмір сүре алмайтын орта болп табылады. Бірақ та организм үшін таиғаттың барлық элементтері белгілім өлшерде қажет және жиынтық күйінде әсер етді.Oлардың біреуі өте қажет, екіншілері орташа, ал үшіншілері мүлдем қажет емес зиянды болуы мүмкін. Cонымен орта дегенміз -организмнің өсіп-көбеюіне, тіршілігіне, дамуымен таралуына, тікелей жанма әсер ететін айнала қоршаған орта компоненттерің жиынтығы. Aл, организмге қажетті жағдайлар деп – тек сол организм үшін алмаструға келмейтін табиғи ортаның элменттерін айтамыз.
Экологиялық факторлар дегеніміз – организм үшін қажетті немесе теріс әсерін тигізетін ортаның элементтерін айтамыз табиғатта эќколгиялық факторлар жиынтық күйінде әсер етеді организмдер болса фактрлардың әсеріне әр түрлі реакция(жауап) береді.Мәселен, ащы суда тіршілік ететін организмдер үшін тұз және минералды заттар шешуші роль атқаса,ал тұщы су оргнизмдері үшін қажеті шамалы.
Шөл – шөлейтті жерлердегі өсімдіктері үшін жоғары температура, ылғалдың аздығы қолайлы фаќторлар болса, ал орман өсімдіктеріне бұл қолайсыз ортаның факорлары болып табылады. Міне, осы жағдайлар мен факторлар оларға организмдердің бейімделуі ұзақ жылдар бойы қалыптасқан тарихи дамудың жемісі деп білеміз нәтижесінде өсімдіктр мен жануарлардың түбегейлі қалыптасқан геогрфиялық белдемдері айқындалады.
Факторлар үш негізгі топқа жіктеледі абиотикалық, биотикалық және антропикалық.



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет