Пәнінен оқу-әдістемелік кешен

Дәрістер

• 
  Ақпараттық жүйелерде ақпаратты қорғау мәселесін талқылау.
  
• 
  Ақпаратты қорғау тәсілдерін классификациялау.
  
• 
  Қорғау тәсілдерінің тиімділігін бағалау принциптері мен әдістері.
  

Электронды есептеуіш техниканың адам қызметінің барлық жұмыс салаларында кең қолданылуы қазіргі заманда ғылыми-техникалық прогресстің маңызды бағыты болып табылады. Сонымен қатар ақпарат өңдеу масштабы кең көлемде ұлғаюда, яғни мүмкіндігінше үлкен көлемді мәліметтердің ақпараттық жүйелер көлеміндегі концентрациясы мен олардың өңделу процессі. Бұндай жүйенің сенімділігі мен функционалдау тұрақтылығы мәселелерімен қатар, ондағы ақпаратты циркуляциялайтын қауіпсізідікті камтамасыз ету мәселесі туындайды. Ақпарат қауіпсіздігі – жүйенің бұл берілген уақыт аралығында, яғни ақпаратты өңдеу кезінде мәліметтердің жоғалуы мен модификациясының минималды ықтималдылығын қамтамасыз ету әдісі.

• 
  ақпараттың жинау, сақтау және байланыс каналдарымен тасымалдану этаптарындағы қауіпсіздігі;
  
• 
  криптографиялық әдістерді қолдана отырып, байланыс каналдарындағы ақпараттың қауіпсіздігі;
  
• 
  ақпараттың жинау, сақтау және байланыс каналдарымен тасымалдану этаптарындағы ақпараттың бүтіндігі мен түп-нұсқасы(имитозащита);
  
• 
  ақпарат алмасатын жақтардың аутентификациясы(электорнды цифрлық жазуды қолданып ақпаратты алущы мен жіберушінің ақпарат түп-нұсқасын куәландыру);
  
• 
  ақпараттық жүйелер мен деректер базасына жолды бақылау;
  
• 
  ақпараттың каналдар бойынша жоғалуы мен ондағы қапарат алатын электронды құрылғылардың болу мүмкіндігін көрсететін техникалық әдістердің қорғалуы;
  
• 
  ақпараттық жүйелердің есептеуіш техникасының программалық өнімдерінің прпограммалық «вирустардан» қорғалуы.
  

• 
  бөлмедегі немесе автомашинадағы әңгімелесулерді алдынала орнатылған «радиожучок» пен магнитофондар арқылы тындау;
  
• 
  телефондық, телекстік және телефакстық байланысты, радиотелефондар мен радиостанцияларды бақылау;
  
• 
  әртүрлі техникалық құрылғылардан ақпартты дистанциялық алу, бірінші кезекте монитордан, компьютердің баспаға шығару құрылғыларынан және басқа да электронды техникалардан;
  
• 
  «қызықты әңгімелер» болып жатқан бөлме терезелерінің лазерлік сәулеленуі, мысалы, телевизор, радиоқабылдағыш немесе басқа да техника детальдарының қосылып кетуіне мәжбүр ететін бағытталған радиосәулелену.
  

1. 
   физикалық түрде жойылу немесе бүліну;
   
2. 
   санкцияланбаған(әдейі немесе абайсызда) модификацияның мүмкіндігі;
   
3. 
   ақпаратты санкцияланбаған түрде алудың қауіптілігі.
   

1. 
   ЭЕМ-дегі ақпарат өңдеу технологиясының ұйымдық және ұйымдық-техникалық әдістерінің іске асуы;
   
2. 
   ЭЕМ-дегі өңделетін ақпаратты санкцияланбаған түрде алу жолын блоктау;
   
3. 
   Ақпаратты санкцияланбаған түрде алу жолын техникалық әдіспен блоктау.
   

• 
  кең көлемде қолданылуы;
  
• 
  функциялау қиындығының әрдайым өсіп отыруы;
  
• 
  дербес компьютерлердің программалық қамтамаларының әртүрлілігі, қолданушылардың әртүрлі есептеулерінің жеңіл адаптациясы.
  

• 
  мәліметтерді өңдеу жүйесін бөтен адамдардан;
  
• 
  мәліметтерді өңдеу жүйесін пайдаланушылардан;
  
• 
  пайдаланушыларды бір-бірінен;
  
• 
  әр пайдаланушыны өз-өзінен;
  
• 
  мәліметтерді өңдеу жүйесін өз-өзінен.
  

1. 
   коммерциялық ақпаратты бұзу нарықта үлкен шығындарға әкеліп соғуы мүмкін;
   
2. 
   ақпаратты үлкен көлемде ұрлау фирма репутациясына зардабын тигізеді;
   
3. 
   бәсекелес фирмалар ұрланған ақпаратты қолданып, басқа фирманы толық шығынға отырғызу үшін жалған келісім шарттар жасауы мүмкін;
   
4. 
   ақпаратты сақтау немесе тасымалдау кезінде ауыстыру фирманы үлкен шығындарға әкеліп соғуы мүмкін;
   
5. 
   ақпараттық қызмет көрсететін фирмаға көп шабуыл жасау фирма клиенттерінің сенімділігін азайтады, сол рақылы оның кіріс көлемі азаяды.