ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
СМЖ 3 дәрежелі құжаты
|
Силлабус
|
Силлабус
042-18.37.03/01 – 2016
|
Қазақстан энтомофаунасы
пәнінің оқу бағдарламасы (силлабусы)
|
№ 1 басылым 08.09.2016
|
ПӘННІҢ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
(СИЛЛАБУС)
|
Пән атауы: Қазақстан энтомофаунасы
Кредит саны: 3
Шифр – мамандық атауы: 6М011300 - Биология
Факультет, кафедра: Жаратылыс-математика, Биология
Семей 2017
Алғысөз
1 ӘЗІРЛЕГЕН
Құрастырушы
Қуанышбаева М.Ғ. б.ғ.к., доцент _____________ «_______» 20___ж.
қолы
2 КЕЛІСІЛДІ
2.1 Кафедра отырысында «________________________»
Хаттама «____» __________ 20__ жыл, № __.
Кафедра меңгерушісі Садықова Р.А. ______________ қолы
2.2 Факультеттің оқу-әдістемелік бюросының отырысында _____________
Хаттама «____» __________ 20___ жыл, № __.
Төраға Ерменова Б.О. ______________ қолы
3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде мақұлданды және баспаға ұсынылды
Хаттама «____» __________ 20___ жыл, № __.
ОӘК төрағасы, оқу-әдістемелік істері жөніндегі проректор
Искакова Г.К. ______________ қолы
АЛҒАШ РЕТ ЕНГІЗІЛДІ (№ басылымның орнына ___ «__» ______ 20___ ж.)
Мазмұны
1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ
3 КУРС САЯСАТЫ
4 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ
5 ӘДЕБИЕТ ЖӘНЕ ИНТЕРНЕТ-РЕСУРСТАР
1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1.1 Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер
Оқытушының аты-жөні, тегі Қуанышбаева Меруерт Галымовна
Ғылыми дәрежесі, атағы, лауазымы: б.ғ.к., доцент. Биология кафедрасының доценті
Факультет, кафедра: Жаратылыс-математика, Биология
Байланыс ақпараты – тел.: 77-38-15, e-mail: meruyertkg@mail.ru, № 3 оқу корпусы, кабинет 112.
1.8 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме
1.2 Пәннің қысқаша мазмұны:
«Қазақстан энтомофаунасы» пәні магистрант дайындау барысында маңызды орын алады және «Биология» мамандығында оқитын магистранттар үшін негізгі пәндер блогының міндетті бөлігі болып табылады, өйткені, магистранттарға кәсіптік жұмыс барысында көп нәрсені біліп, істей алу тиіс.
Бұл пәннің негізіне – бунақденелілердің негізгі отрядтарының және тұқымдастарының өкілдерімен таныстыру, олардың морфологиясын, экологиясын, маңызын, Қазақстанда әртүрлі аймақтарда таралуын оқу жатады. Халықаралық ғылыми терминдерді меңгерту. Зертханалық құралдармен, бунақденелілер коллекцияларымен жұмыс істеуді үйретіп, объектілермен өз бетімен жұмыс істеуге дағдыландыру.
Бунақденелілер – Жер бетінде саны бойынша шамамен 1 млн түрді біріктіретін жоғары топ организмдері болып табылады.
Бунақденелілер – буынаяқтылардың ішіндегі прогрессивті дамыған топ болып саналады. Негізінен, олар – кеңірдекпен тыныс алатын құрылық иелері, бірақ олардың ішінде кейбір түрлері екінші рет суға барған түрлері де өте көп. Бунақденелілер құрылықтың барлық табиғи белдеулерінде кездеседі, әртүрлі қорекпен қоректенеді. Олар табиғатта және адам өмірінде маңызды орын алады.
1.3 Пәннің оқыту мақсаты:
- «Биология» мамандығында оқитын магистранттар Қазақстанда кездесетін бунақденелілердің басты түрлерін танып, білуі тиіс.
Биологиялық ойлау қабілетін арттыру.
Ой өрісін кеңейту.
Магистранттарды зерттеу жұмыстарына үйрету.
Табиғи құбылыстардың себеп-салдарлы байланыстарын түсіндіру.
1.4 Пәнді оқытудың басты міндеттері:
магистранттарды нақты теориялармен таныстыру;
бунақденелілердің көптүрлілігін және шектеулілігін түсіну және оларды белсенді түрде теориялық және қолданбалы биологияның өзекті мәселелерін шешуде қолдану.
1.5 Құзыреті (оқыту нәтижелері):
Пәнді меңгергеннен кейін мынаны білу керек:
өздік жұмыстарды белсендіру;
білім сапасын көтеру;
бунақденелілер класының отрядтарын, тұқымлдастарының таралу аймақтарын білу;
бунақденелілердің барлық таксономиялық рангілерін білу;
бунақденелілерді анықтау бойынша практикалық дағдыларды меңгеру;
объектілерді морфологиялық зерттеудің қарапайым әдістемелерін білуі тиіс.
бунақденелілердің табиғаттағы және адам өміріндегі маңызын білуі тиіс.
1.6 Курстың пререквизиті:
Омыртқасыздар зоологиясы, экология.
1.7 Курстың постреквизиті:
Теориялық биология.
Педагогикалық практика.
1.8 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме Оқу жұмыс жоспарының көшірмесі 1-кестеде келтірілген
1-кесте
Курс
|
Семестр
|
Кредиттер
|
Дәріс,
сағ.
|
СТС,
сағ.
|
ЗЖ,
сағ.
|
БӨЖ,
сағ.
|
Барлығы,
сағ.
|
Қорытынды бақылау
формасы
|
|
1
|
1
|
1
|
15
|
30
|
-
|
90
|
135
|
емтихан
|
2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ
Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу 2 - кестеде келтірілген
2 – кесте
№
|
Тақырыптары
|
Сағаттар саны
|
|
Д
|
ЗЖ
|
СТС
|
БӨЖ
|
Әдебиет
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
1
|
Кіріспе. Қазақстандағы бунақденелілер. Түрлік алуантүрлілік.
|
1
|
|
2
|
|
5.1.1-5.3.2
|
2
|
Инеліктер отряды.
|
1
|
|
2
|
|
5.1.1-5.3.2
|
3
|
Дәуіттер, таяқшалылар отрядтары.
|
1
|
|
2
|
|
5.1.1-5.3.2
|
4
|
Біркүндіктер отряды.
|
1
|
|
2
|
|
|
5
|
Түзуқанаттылар отряды.
|
1
|
|
2
|
|
5.1.1-5.3.2
|
6
|
Теңқанаттылар отряды.
|
1
|
|
2
|
|
5.1.1-5.3.2
|
7
|
Жартылайқатқылқанаттылар отряды.
|
1
|
|
2
|
|
5.1.1-5.3.2
|
8
|
Жарғаққанаттылар отряды.
|
1
|
|
2
|
|
5.1.1-5.3.2
|
9
|
Қатқылқанаттылар отряды.
|
2
|
|
4
|
|
5.1.1-5.3.2
|
10
|
Түйешелер, торқанаттылар отрядтары.
|
1
|
|
2
|
|
5.1.1-5.3.2
|
11
|
Скорпионницалар, бүргелер отрядтары.
|
1
|
|
|
|
|
12
|
Қосқанаттылар, жылғалықтар отрядтары.
|
1
|
|
2
|
|
5.1.1-5.3.2
|
13
|
Көбелектер отрядтары.
|
2
|
|
4
|
|
5.1.1-5.3.2
|
14
|
Адамның тұрғын үйлерінде кездесетін бунақденелілер.
|
|
|
|
10
|
5.1.1-5.3.2
|
15
|
Қазақстандағы термиттер, көктемдіктер, уховерткалар, мекоптералар, шөпжегіштер, мамықжегіштер, биттер, трипсалар.
|
|
|
|
5
|
5.1.1-5.3.2
|
16
|
Қансорғыш бунақденелілер. Мал шаруашылығының зиянкестері.
|
|
|
|
10
|
5.1.1-5.3.2
|
17
|
Бунақденелілердің кадастрын құру.
|
|
|
|
5
|
5.1.1-5.3.2
|
|
|
15
|
|
30
|
30
|
|
2.1 1-2 аралық білімді бақылау тапсырмалары
№1 Тақырыбы: Қазақстанның инеліктері, түзуқанаттылары, теңқанаттылары, жартылайқатқылқанаттылары.
Өткізу формасы – ауызша.
№2 Тақырыбы: Қазақстанның қосқанаттылары, қабыршаққанаттылары, қатқылқанаттылары.
Өткізу формасы – ауызша.
3 курс САЯСАТЫ
Сабаққа қатысу қатаң түрде, міндетті болып табылады. Егер қандайда бір себеппен студент сабаққа қатыса алмаған жағдайда, барлық меңгерілмеген материалға жауапты.
Бақылау тапсырмалары орындалуға міндетті және уақытылы тапсырылуы тиіс. Кешіктіріліп орындалған жұмыс автоматты түрде төмен бағаланады.
Аралық аттестациясының қорытындысы студенттің сабаққа қатысуы, белгіленген мерзімде өздік жұмыстарын орындауы, сабақ барысындағы ауызша немесе жазбаша жауаптары, сонымен қатар аралық бақылау нәтижесі ескере отырып қойылады.
Аралық аттестация қорытындысы студенттің сабаққа қатысу, өзіндік жұмысты уақытылы орындауына, сабақ кезіндегі ауызша және жазбаша түрдегі жауабына және аталған аралық бақылаудың нәтижесіне байланысты шығарылады.
Егер студент белгіленген мерзімде сәйкес келетін мекеменің растайтын құжатымен денсаулық жағдайына немесе басқа да дәлелді себептермен сабақ босатып, аралық бақылауды тапсыра алмаған жағдайда, студент аралық бақылауды индивидуалды түрде тапсыруға құқылы.
Кез-келген көшіру немесе плагиат (дайын тапсырмаларды көшіру, қолдану және басқа студенттің тапсырманы орындауы) жазасы аудиториядан шығару немесе бағасын «қанағаттанарлықсыз» деп тану түрінде болады.
Сабақ жүру барысында ұялы телефондар өшіріледі.
4 Бағалау саясаты
Басқа кредиттерден тәуелсіз әр пәнге бір академиялық кезең үшін 600 балл бөлінеді (1-7 апта – 270 балл және 30 балл сабаққа қатысқаны үшін, 8-15 апта – 270 балл және 30 балл сабаққа қатысқаны үшін).
Апта және білімді бақылау түрлері бойынша балл бөлу 3-кестеде көрсетілген.
3 - кесте
Апта №
|
Практикалық, сабақтардың және БӨЖ тақырыптары
|
Білімді бақылау түрі
|
Барлық балл
|
1
|
2
|
4
|
3
|
1-7
|
1-7 апта аралығындағы барлық аудиториялық сабақтарға қатысу
|
Оқытушы тек білім алушының сабақта жоқ екендігі туралы фактіні ғана тіркейді
|
30
|
Тәжірибелік сабақтар, БӨЖ
|
1
|
Кіріспе. Қазақстандағы бунақденелілер. Түрлік алуантүрлілік.
|
|
|
2
|
Инеліктерді анықтау.
|
ауызша
|
18
|
3
|
Дәуіттер, таяқшалыларды анықтау.
|
ауызша, тест
|
18
|
4
|
Біркүндіктерді анықтау.
|
ауызша
|
18
|
5
|
Түзуқанаттыларды анықтау.
|
ауызша
|
18
|
6
|
Теңқанаттыларды анықтау.
|
ауызша, тест
|
18
|
7
|
Жартылайқатқылқанаттыларды анықтау.
|
ауызша
|
|
|
Адамның тұрғын үйлерінде кездесетін бунақденелілер.
|
жазбаша
|
45
|
|
Қазақстандағы термиттер, көктемдіктер, уховерткалар, мекоптералар, шөпжегіштер, мамықжегіштер, биттер, трипсалар.
|
жазбаша
|
45
|
7
|
1 Аралық бақылау
|
тест
|
90
|
1-7 апта аралығындағы оқу нәтижелері бойынша балл қорытындысы
|
30+270=
300
|
8-15
|
8-15 апта аралығындағы барлық аудиториялық сабақтарға қатысу
|
Оқытушы тек білім алушының сабақта жоқ екендігі туралы фактіні ғана тіркейді
|
30
|
Тәжрибелік сабақтар, БӨЖ
|
8
|
Жарғаққанаттыларды анықтау.
|
|
|
9
|
Қатқылқанаттыларды анықтау.
|
ауызша
|
15
|
10
|
Қатқылқанаттыларды анықтау.
|
ауызша
|
15
|
11
|
Түйешелер, торқанаттыларды анықтау.
|
ауызша, тест
|
15
|
12
|
Скорпионницалар, бүргелер анықтау.
|
ауызша
|
15
|
13
|
Қосқанаттыларды, жылғалықтарды анықтау.
|
ауызша
|
15
|
14
|
Қабыршаққанаттыларды анықтау.
|
ауызша, тест
|
15
|
15
|
Қабыршаққанаттыларды анықтау.
|
ауызша
|
|
|
Қансорғыш бунақденелілер. Мал шаруашылығының зиянкестері.
|
жазбаша
|
45
|
|
Бунақденелілердің кадастрын құру.
|
жазбаша
|
45
|
15
|
2 Аралық бақылау
|
тест
|
90
|
8-15 апта аралығындағы оқу нәтижелері бойынша балл қорытындысы
|
30+270=
300
|
Емтиханның қорытынды баллы
|
|
400
|
Академиялық кезең үшін қорытынды балл
|
|
1000
|
Оқытушы баллды бөлу бойынша мәліметтерді электронды журналға енгізеді.
Магистрант пән бойынша емтиханға кіруге егер оның пәннің пререквизиті болып табылатын семестрде жинаған жиынтық рейтингтік баллы 300-ден-600 баллды құраса және пән бойынша академиялық қарызы болмаған жағадайда ғана рұқсат етіледі.
Магистрант пән бойынша емтиханға егер, семестрде жинаған жиынтық рейтингтік баллы 300-ден-600 баллды құраса және пәннің пререквизиті болып табылатын пән бойынша академиялық қарызы болмаған жағадайда ғана кіруіне рұқсат етіледі.
Пән бойынша емтихан бағасы ең жоғарғы оқу үлгерімі көрсеткіштері бойынша анықталады: қорытынды аттестация (60%), емтихан (40%), барлығы 100%. құрайды.
Пән бойынша магистранттардың білім сапасын бағалау шкала бойынша анықталады (4-кесте).
4 – кесте
Білімді бағалаудың көпбаллды әріптік жүйесі
Әріптік жүйе бойынша бағалау
|
Баллдардың цифрлық эквиваленті
|
Пайыздық мазмұны
|
Дәстүрлі жүйе бойынша баға
|
А
|
4,0
|
95-100
|
Өте жақсы
|
А-
|
3,67
|
90-94
|
В+
|
3,33
|
85-89
|
Жақсы
|
В
|
3.00
|
80-84
|
В-
|
2,67
|
75-79
|
С+
|
2,33
|
70-74
|
Қанағаттанарлық
|
С
|
2,00
|
65-69
|
С-
|
1,67
|
60-64
|
Д+
|
1,33
|
55-59
|
Д
|
1,00
|
50-54
|
F
|
0,00
|
0-49
|
Қанағаттанарлықсыз
|
5 ӘДЕБИЕТ ЖӘНЕ ИНТЕРНЕТ-РЕСУРСТАР
Негізгі әдебиеттер
5.1.1 Есенбекова П.А. Полужесткокрылые (Heteroptera) Казахстана. – Алматы: «Нур-Принт», 2013. – 349 с.
5.1.2 Жданко А.Б. Дневные бабочки (Lepidoptera, Рapilionoidea, Hesperioidea) Казахстана // Tethys Entomol. Res. Vol. XI. Almaty: Tethys. 2005. – P. 85-152.
5.1.3 Казенас В.Л., Чильдебаев М.К., Николаев Г.В., Жданко А.Б., Митяев И.Д., Джанокмен К.А., Кащеев В.А., Есенбекова П.А., Кадырбеков Р.Х., Ященко Р.В., Златанов Б.В. Насекомые. Энциклопедия (Серия «Животные Казахстана»). - Алматы: Атамұра, 2010. -368 с.
Қосымша әдебиеттер
5.2.1 Бей-Биенко Г.Я. Общая энтомология. – М.: Высшая школа, 1980
5.2.2 Дәуітбаева К.Ә. Омыртқасыздар зоологиясы. 4 бөлім: Оқу құралы. –Алматы: Қазақ университеті, 2000. – 217 б.
5.2.3 Плавильщиков Н.Н. Определитель насекомых. –М.: Топикал. 1994, - 544 с.
5.2.4 Горностаев Г.Н. Насекомые СССР. – М.: Мысль, 1970. – 392 с.
5.2.5 Казенас В.Л. Роющие осы (Hymenoptera, Sphecidae) Казахстана // Tethys Entomol. Res. Vol. IV. Almaty: Tethys. 2002. – P. 3-173.
5.2.6 Лопатин И.К., Куленова К.З. Жуки-листоеды (Coleoptera, Chrysomelidae) Казахстана: Определитель. - Алма-Ата: Наука, 1986. -156 с.
5.2.7 Митяев И.Д. Фауна, экология и зоогеография цикадовых (Homoptera, Cicadinea) Казахстана // Tethys Entomol. Res. Vol. V. Almaty: Tethys. 2002. – P. 3-168.
5.2.8 Николаев Г.В. Пластинчатоусые жуки (Coleoptera, Scarabaeoidea) Казахстана и Средней Азии. - Алма-Ата: Наука, 1987. – 298 с.
5.2.9 Определитель насекомых Европейской части СССР // Под ред. Г.С. Медведева. – Т. 3. – Л.: Наука, 1986. – 308 с.
5.2.10 Определитель насекомых Дальне-Восточной части СССР // Под ред. П.А.Лера. – Т. 1. – Л.: Наука, 1986. – 421 с.
5.2.11 Хелгард Р. Бабочки. – М. обл.: ООО «Изд-во Астрель», 2002. – 287 с.
5.2.12 Росс Г., Росс Ч., Росс Д. Энтомология. Пер. с англ. – М.: Мир, 1985. – C. 28-155.
5.3 Интернет-ресурстар
5.3.1 bio.bsu.by
5.3.2 bookre.org
Достарыңызбен бөлісу: |