Пәннің ОҚУ-Әдістемелік кешені «химия есептерін шығару әдістемесі»
жүктеу/скачать 4,82 Mb.
|
кешені «химия есептерін шы ару дістемесі
| 3-мысал. Массасы 20 грамм мыс пластинкасын күміс нитратының ерітіндісінде реакция толық аяқталғанша батырып ұстағанда оның массасы 19%-ға артқан. Бастапқы ерітіндідегі күміс нитратының массасын есептеңдер.
Шешуі: Алдымен реакция теңдеуін жазамыз: Cu + 2AgNO3 = Cu(NO3)2 + 2Ag 64 г/моль 108 г/моль Реакция теңдеуі бойынша пластинканың массасының ауырлауы мыстың еріп, ал оның орнына күмістің қонуына тікелей байланысты. Есептің шарты бойынша, пластинканың массасы оның бастапқы массасының 19%-іне, демек 20∙19/100=3,8 грамға артқан. Бұдан: х =65 ∙ = 3,00г Бұл есептің жалғасын алғашқы мысалдардағы екінші әдіспен шығарған ыңғайлы. Мысалы, ерітіндіге ауысқан мыстың зат мөлшнрін х моль деп белгілейік. Сонда реакция нәтижесінде бөлінген күмістің зат мөлшері 2х моль болады. Егер зат мөлшерінен массаға көшсек, онда ерітіндіге ауысқан мыстың массасы 64х грамм, ал оның орнына пластинканың бетіне қонған күмістің массасы 2 ∙108 х грамм болады. Сонымен мынадай теңдеу аламыз: 20 – 64х + 2∙108х = 20 + 3,8. 20 + (2 ∙108 - 64) х = 23,8 (2 ∙108 - 64) х = 3,8 х = = =0,025 моль Демек, реакция нәтижесінде 0,025 моль мыс ерітіндіге ауысқан. Реакция теңдеуі бойынша онымен 2 0,025 = 0,05 моль AgNO3 ерітіндісі әрекеттескен. Егер зат мөлшерінен массаға көшсек: m(AgNO3)=v (AgNO3)∙M(AgNO3)=0,5 ∙ 170= 8,5г 4-мысал. Әрқайсысының массалары 10г екі мырыш пластинканы 2-валентті металдардың тұздарының екі ерітінділеріне батырып ұстаған. Біраздан соң шығарып алып, жуып, кептіріп, өлшегенде, бірінші пластинканың массасы 9,5235г, ал екінші пластинканың массасы 17,091 г болған. Бірінші ерітіндіде темір (ІІ) тұзы болған. Екі ерітіндіде де реакцияға түскен металдардың зат мөлшері бірдей. Екінші тұздың ерітіндісінің құрамына кіретін металды атаңыздар және пластинкалардың бетінде жүретін процестерді түсініңдер. Шешуі: Алдымен жүретін реакциялардың теңдеуін жазып аламыз: Zn + FeAn = ZnAn + Fe (1) 65,4 г/моль А г/моль Zn + МeAn = ZnAn + Мe (2) 65,4 г/моль А г/моль Мұндағы Ап кез-келген 2 валентті анион, ал Ме – белгісіз металл, А – оның молярлық массасы. Реакцияға түскен металдардың зат мөлшерін (олар есептің шарты бойынша бірдей) х моль деп белгілейік. Сонда мынандай теңдеулер құруға болады: 10 – 65,4х + 55,8х = 9,5235 (3) 10 – 65,4х + Ах = 17,091 (4) Есептің шартында пластинкалардың массалары жрғарғы дәлдікпен келтірілгендіктен бізде металдардың массаларының дәлірек мәндерін пайдалануымыз керек. (3) теңдеуді шешсек: 9,6х = 0,4765 х = 0,0469 моль Енді х-тің мәнін (4) теңдеуге апарып қойсақ: 10 – 65,4 · 0,0469 + А · 0,0469 = 17,091 (А – 65,4)0,0469 = 7,091 0,0469 · А = 7,091 + 3,244 = 10,335 А = 10,335 : 0,0496 = 208,36 Бұл 2-валентті металдардың ішінде қорғасынның атомдық массасына жақын. жүктеу/скачать 4,82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|